Kompleksowy system ostrzegania przed wezbraniami i powodziami - "Hyrog" opracowali wrocławscy naukowcy. Sprawdza się on także podczas gwałtownych zjawisk pogodowych - mówi PAP prof. Tomasz Niedzielski z Uniwersytetu Wrocławskiego. Wkrótce naukowcy będą mogli zaoferować go instytucjom czy firmom.

Prof. Tomasz Niedzielski z Zakładu Geoinformatyki i Kartografii UWr wyjaśnił, że "Hyrog" jest systemem wczesnego ostrzegania przed wezbraniami i podtopieniami. "Jest to system informatyczny, który używa modeli i wykonuje obliczenia, żeby w czasie rzeczywistym tworzyć prognozy i generować ostrzeżenia przed powodziami" - powiedział prof. Tomasz Niedzielski.

Naukowiec zaznaczył, że "Hyrog" może korzystać z dwóch źródeł pomiarów. "Można go dołączyć do istniejącej sieci pomiarowej, albo uruchomić za pomocą naszych stacji w dowolnym miejscu, w dowolnej zlewni w powiecie, gminie" - tłumaczył. Kluczową częścią programu są bowiem autorskie stacje pomiarowe, opracowane we współpracy z partnerem gospodarczym projektu, które mierzą stany wody oraz inne parametry hydrometeorologiczne, aby system prognozowania posiadał jak najlepsze dane.

Niedzielski zapewniał o skuteczności systemu, który przez ostatnich 5 lat był testowany na ziemi kłodzkiej, gdzie z uwagi na górzysty teren, musiał poradzić sobie z gwałtownymi zjawiskami pogodowymi. Naukowiec podkreślił, że program jest odpowiedzią na niebezpieczeństwa wynikające z nagłych, intensywnych opadów, które prowadzą do szybkich wzrostów stanów wody.

"Jesteśmy w stanie przed rozpoczęciem wezbrania - nawet tego, które jest bardzo gwałtowne - wystawić prognozę. W tym momencie to są prognozy trzygodzinne, natomiast system jest elastyczny i bez problemu możemy ten czas wydłużyć" - powiedział naukowiec. Dodał jednak, że funkcjonowanie systemu i maksymalna długość prognozy są zależne od charakteru zlewni rzecznej. "Nie wszędzie jesteśmy w stanie zrobić prognozę na dwie, trzy doby wprzód. To jest możliwe w zlewniach dużych, na nizinach, kiedy czas propagacji fali wezbraniowej jest dłuższy. W zlewniach górskich oczywiście tak długookresowa prognoza nie byłaby możliwa" – wyjaśnił.

Naukowcy opatentowali także możliwość włączenia bezzałogowego statku powietrznego - drona - na potrzeby dodatkowej korekcji danych w oparciu o pomiary fotogrametryczne. Dzięki temu - jak tłumaczył naukowiec - stany wody czy przepływy mierzone przez stacje pomiarowe, mogą być weryfikowane za pomocą dodatkowych obserwacji zmian zasięgu wody w korycie rzeki.

Co ważne "Hyrog" w sytuacji prognozy przekroczenia stanów ostrzegawczych lub alarmowych automatycznie rozsyła powiadomienia do osób, które zarządzają zlewniami.

Zespół naukowców kończy prace, które mają na celu zaoferowanie całego systemu, od stacji pomiarowych po prognostykę, instytucjom, jednostkom, firmom, które takimi prognozami mogą być zainteresowane.

Według Niedzielskiego z uwagi na to, że system jest kompleksowy, będzie dość atrakcyjny dla rynku. Cena programu ma być podyktowana licznymi parametrami i prawdopodobnie opłaty obejmą wdrożenie systemu oraz abonament. "Obsługa małych zlewni nie będzie bardzo droga. Chodzi o to, by system był dostępny dla powiatów czy gmin" – zapowiedział.

"Hyrog" powstał dzięki wsparciu Narodowego Centrum Nauki oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.