Raport „Polskie porty morskie jako biegun rozwoju gospodarczego kraju i regionów lokalizacji”, przygotowany przez Actia Forum na zlecenie BCT – Bałtyckiego Terminala Kontenerowego w Gdyni we współpracy z Radą Interesantów Portu Gdynia, przedstawia analizę podstawowych wskaźników społecznych i ekonomicznych generowanych przez porty morskie.

Z raportu wynika, iż porty morskie generują 227 tys. miejsc pracy, stanowiąc 1,6% rynku zatrudnionych w skali krajowej. Wyliczenia pokazują, że jedna osoba zatrudniona w porcie morskim przekłada się na 6 zatrudnionych w jego otoczeniu i 33 osoby zatrudnione w sektorze przemysłu i transportu w kraju. Sektor portowy obejmuje 3,5 tys. przedsiębiorstw, zaangażowanych we współpracę z 42 tys. firm w całej Polsce.

Opracowanie analizuje wskaźniki generowane przez porty również pod kątem wartości dodanej brutto oraz produktu krajowego brutto tworzonego w sektorze. Z przeprowadzonych analiz wynika, że w portach morskich tworzone jest PLN 28.5 mld PKB, czyli 1,6% PKB naszego kraju. Badaniu poddane zostały również przychody podatkowe z sektora portowego. Wpływy podatkowe z VAT, akcyzy oraz cła na poziomie krajowym wynoszą łącznie PLN 17.8 mld, natomiast podatek PIT płacony w sektorze portowym wnosi dodatkowe PLN 1.9 mld rocznie. Kasy władz samorządowych zawdzięczają portom roczny przychód w wysokości PLN 185 mld z tytułu podatku od nieruchomości.

Charakterystyczne dla całego raportu metodyczne podejście, pozwoliło na identyfikację zarówno mechanizmu wzmacniania efektów ekonomiczno-społecznych, jak również ich odniesienia do gospodarki regionów i kraju.

„Raport powstał z potrzeby edukacyjnej. Jego celem jest pokazanie, jaka rolę odgrywają porty w polskiej gospodarce, zarówno w skali makro, jaki i w lokalnych regionach czy miastach nadmorskich.” – powiedział Krzysztof Szymborski, prezes zarządu BCT i przewodniczący Rady Interesantów Portu Gdynia – „Otóż okazuje się, że jest on potrzebny nam, portowemu środowisku gospodarki morskiej, nieomal tak samo, jak ośrodkom władzy w Warszawie, ale też w Gdańsku czy Szczecinie. Naturalnie, że kierujemy go również do społeczności Śląska i wszystkich regionów kraju, gdzie pracują nasi ważni partnerzy gospodarczy.”

Dr hab. Maciej Matczak, autor raportu, powiedział: „Przygotowanie raportu związane było z dwoma ważnymi wyzwaniami. Pierwszym z nich było przygotowanie modelu badawczego, który uwzględniać będzie poszczególne rodzaje przedsiębiorstw funkcjonujących w szeroko pojętym sektorze portowym i jego otoczeniu oraz występujący pomiędzy nimi mechanizm transmisji efektów gospodarczych i społecznych. Drugą kwestią był dostęp  do danych statystycznych, determinujący w dużym stopniu poziom szczegółowości analizy.”

Jak dotychczas zależności pomiędzy wpływem aktywności portów od produkcji oraz konsumpcji w kraju oraz ich rolą przy tworzeniu miejsc pracy nie zostały szczegółowo analizowane. Raport zlecony przez BCT – Bałtycki Terminal Kontenerowy w Gdyni oraz Radę Interesantów Portu Gdynia wypełnia tą istotną lukę, jednoznacznie potwierdzając silne związki występujące pomiędzy portami oraz ich otoczeniem. Raport dowodzi również konieczności szczególnego traktowania portów jako biegunów rozwoju kraju i regionów, w którym porty morskie są zlokalizowane. Analizę przeprowadzoną w ramach czterostopniowej struktury obejmującej porty morskie, otoczenie bezpośrednie i pośrednie portów, a także ich otoczenie zewnętrzne

Autorem raportu jest dr. hab. Maciej Matczak, pracownik naukowy Akademii Morskiej w Gdyni, jednocześnie szef działu konsultingu firmy Actia Forum Sp. z o.o.