W marcu 2021 roku 400-metrowy kontenerowiec stanął w poprzek Kanału Sueskiego, blokując najważniejszą przeprawę żeglugową między Europą i Azją na 6 dni. Spowodowało to poważne skutki dla światowego handlu, z których niektóre z gospodarek nie wykaraskały się do dzisiaj. Nowy raport Urzędu Morskiego Panamy analizuje przyczyny wypadku.

Kontenerowiec Ever Given pływa pod banderą Panamy, dlatego też Urząd Morski Panamy jest prawnie zobligowany do przeprowadzenia własnego dochodzenia w sprawie wypadku. Właśnie ukazał się podsumowujący je blisko 70-stronicowy raport opracowany przez Departament Śledczy Spraw Morskich Generalnej Dyrekcji Marynarki Handlowej Urzędu Morskiego Panamy. Nie jest to pierwsza analiza wydarzeń, ale o ile wcześniejsze raporty przeróżnych instytucji skupiały się na kwestiach infrastruktury, warunków naturalnych i oddziaływań fizycznych, tak nowy dokument po raz pierwszy tak wyraźnie akcentuje kwestię błędów popełnionych przez pilotów oraz zaniechań kapitana.

Autorzy raportu zaznaczyli, że jeszcze zanim Ever Given 23 marca 2021 rozpoczął tranzyt przez Kanał Sueski, kapitan statku zarejestrował mocne podmuchy wiatru. Co więcej – kontenerowiec oczekiwał wtedy na kotwicowisku po południowej stronie przeprawy oczekując na swoją kolej. Mocny wiatr sprawił, że Ever Given przeciągnął kotwicę. Kapitan rozkazał zatem podnieść ją i zgłosił do portu, że zamierza wycofać statek na nieco bezpieczniejsze rejony poza kotwicowiskiem przeznaczonym dla jednostek oczekujących na przeprawę. Nakazano mu jednak utrzymać pozycję, bo w jego stronę zmierzał już pilot, a kolejny konwój, w którego skład miał wchodzić Ever Given, już ruszał.

Ever Given faktycznie ruszył w stronę przeprawy około dwie godziny później jako piąty w kolejności statek w konwoju, kiedy na jego pokładzie było już trzech pilotów Zarządu Kanału Sueskiego. Wiatr przybierał na sile, a widoczność spadała ze względu na piasek unoszący się na wietrze. Piloci mieli problem z utrzymaniem Ever Given na środku kanału, rozkazali więc zwiększyć prędkość statku, by podnieść jego sterowność. Statek jednak zaczął skręcać, czego efekty świat żeglugowy doskonale pamięta. Nie pomogły ani próby podejmowane przez załogę i pilotów, ani wysłane na miejsce holowniki oraz słynna niewielka koparka, która miała odkopać dziób olbrzymiego kontenerowca.
Raport Urzędu Morskiego Panamy stwierdza, że do wypadku przyczynił się szereg okoliczności, w tym błędy i zaniedbania personelu. Podstawowym błędem ze strony pilotów, ale także kapitana statku była niewłaściwa ocena warunków atmosferycznych, co wpłynęło na późniejsze problemy z nawigacją (autorzy raportu podkreślają, że w każdym momencie ostateczny głos na statku ma kapitan, a piloci Zarządu Kanału Sueskiego pełnią zaś funkcję doradczą podczas przeprawy, mogą wydawać polecenia załodze jedynie po autoryzacji przez kapitana). Ever Given powinien przy obniżonej widoczności i mocnym wietrze zgłosić potrzebę asysty holowników lub zwyczajnie przeczekać.

Raport podkreśla błędy popełnione przez pilotów Zarządu Kanału Sueskiego oddelegowanych na pokład Ever Given. Poza tym, że zignorowali warunki pogodowe, wytknięto im, że dali nieodpowiednie instrukcje sternikowi. W związku z tym statek przepływał przez Kanał Sueski z prędkością 12-13 węzłów, podczas gdy dopuszczalna wynosi 8.64 węzła. Raport skupia się także na sposobie komunikowania się pilotów. Choć porozumiewali się oni z załogą po angielsku, to między sobą rozmawiali wyłącznie po arabsku, co sprawiło, że obsada mostka nie zdawała sobie sprawy z potencjalnych ryzyk, o których dyskutowali. Zwrócono także uwagę, że kapitan statku nie brał aktywnego udziału w dowodzeniu jednostką podczas przeprawy.

Autorzy dokumentu zarekomendowali także Zarządowi Kanału Sueskiego kilka działań, które mają zmniejszyć ryzyko wystąpienia podobnych problemów w przyszłości, m.in. wymuszenie komunikacji wyłącznie po angielsku pośród pilotów, wprowadzenie odpowiednich szkoleń i drobiazgową analizę procedur.