Podczas odbywającego się w dniach 7-9 maja w Katowicach XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego nie zabrakło tematów morskich. W trakcie debaty "Polskie porty morskie" eksperci, w tym przedstawiciele branży morskiej, rozmawiali na temat rozbudowy infrastruktury polskich portów nad Bałtykiem, ich znaczenia dla krajowej gospodarki czy też planów inwestycyjnych.

Uczestnicy dyskusji rozmawiali na temat budowy głębokowodnego terminala w Świnoujściu i rozbudowy Baltic Hub w gdańskim porcie. Poruszanym zagadnieniem były przeładunki produktów rolnych, między innymi w kontekście transportu z Ukrainy. Eksperci dyskutowali na temat rozbudowy portów zewnętrznych w Gdańsku i Gdyni, zmian w infrastrukturze portowej, w tym na gruncie zarządzania i cyfryzacji oraz wdrażania innych, nowoczesnych technologii. Wskazywali również znaczenie zmian w geopolityce odbijających się na działalności portów. Uczestnikami debaty byli Kamil Jedynak, prezes zarządu OT Logistic S.A., Marcin Mochocki, członek zarządu, dyrektor ds. realizacji inwestycji PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Remigiusz Szymański, zastępca dyrektora biura handlowego rynku przewozów międzynarodowych i intermodalnych PKP CARGO SA, Anna Łopaciuk, dyrektor Programu Infrastruktura, Transport i Logistyka w Banku Gospodarstwa Krajowego, Stefan Rudnik, dyrektor Pionu Inwestycji w Zarządzie Morskiego Portu Gdańsk, Cezary Łysenko, członek zarządu, dyrektor operacyjny budownictwa infrastrukturalnego, Budimex S.A. i Jarosław Siergiej prezes zarządu w Zarządzie Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A.

Podczas dyskusji przedstawiciele portów zwracali uwagę na rosnące znaczenie przeładunków surowców energetycznych, które gwałtownie wzrosło po wybuchu wojny na Ukrainie w lutym 2022 roku. W efekcie transport drogą morską stał się głównym, a w pewnym momencie jedynym źródłem ich dostaw. Stąd porty zaczęły odgrywać zdecydowanie bardziej kluczową rolę w zaopatrywaniu państwa w kluczowe surowce, a tym samym wzrosła świadomość o ich znaczeniu i kwestii ich bezpieczeństwa. Konflikty oraz katastrofy mają istotny wpływ na szlaki morskie, a ich zakłócenie odbija się nie tylko na pracy portów, ale też całym łańcuchu dostaw.

Jako kluczowe inwestycje podano budowę świnoujskiego terminala kontenerowego oraz terminala T3 w Gdańsku. W Porcie Gdańsk ma powstać także kolejne stanowisko do przyjmowania większych tankowców w Naftoporcie oraz terminal FSRU, który ma być kluczową inwestycją w zakresie dostaw LNG dla Polski. Stefan Rudnik z Portu Gdańsk podkreślił, że w ten sposób umacnia się pozycja Gdańska jako portu o strategicznym znaczeniu pod kątem bezpieczeństwa energetycznego.

O wyzwaniach w związku z inwestycjami w infrastrukturę portową wspomniał Kamil Jedynak z OT Logistics, który zaznaczył, że są to kosztowne i długofalowe przedsięwzięcia, w trakcie których trzeba brać pod uwagę zachodzące zmiany i koniunkturę. Dlatego, z racji na brak możliwości przewidywania przyszłości trzeba przygotowywać się na wszelkie ewentualności. Przykładem tego są plany firmy związane z biznesem agro, jak choćby rozpoczęta w ubiegłym roku rozbudowa terminala agro w Świnoujściu za blisko 40 mln zł,  a szacunkowy termin zakończenia tej inwestycji jest przewidywany na II połowę 2025 roku.

Jarosław Siergiej, prezes zarządu Morskich Portów Szczecin wskazał, że zarówno wojna na Ukrainie jak i pandemia COVID-19 mocno odbiły się na sytuacji portów morskich, niemniej udało im się wyjątkowo szybko odnaleźć się w nowej sytuacji, a z racji na zauważenie ich roli i realizację kolejnych inwestycji znacznie zwiększyły swoje możliwości. Dotyczyło to szczególnie przeładunków kontenerowych, surowców energetycznych oraz agro, co stale jednak pozostaje wyzwaniem logistycznym, a w co również jest zaangażowana branża kolejowa, mająca istotne znaczenie dla utrzymania przepustowości portów morskich. Uczestnicy debaty rozmawiali także o potencjalnej rozbudowie jednego z portów na Pomorzu Środkowym, który miałby stać się kolejnym hubem przeładunkowym, wpływając na inwestycje w regionie.