• <

Szeroki zakres 0% stawki VAT dla usług stoczniowych

14.12.2015 13:52 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Szeroki zakres 0% stawki VAT dla usług stoczniowych

Partnerzy portalu

Szeroki zakres 0% stawki VAT dla usług stoczniowych - GospodarkaMorska.pl

Zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [dalej: „VatU”], usługi świadczone na obszarze portów morskich, polegające na obsłudze środków transportu morskiego lub służących bezpośrednim potrzebom ich ładunków, podlegają opodatkowaniu według 0% stawki VAT. Z kolei na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 10 VatU ww. stawkę stosuje się także względem dostaw towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków używanych do żeglugi na pełnym morzu oraz przewożących pasażerów za opłatą lub używanych dla celów gospodarczych, przemysłowych lub do połowów, jednostek używanych do ratownictwa lub do udzielania pomocy na morzu lub do połowów przybrzeżnych, z wyłączeniem dostaw prowiantu na pokład statków do połowów przybrzeżnych oraz okrętów marynarki wojennej, wypływających z kraju do zagranicznych portów i przystani.

W praktyce ww. przepisy stają się ogniwami sporów pomiędzy organami podatkowymi, a podatnikami trudniącymi się budowami lub remontami statków morskich, dokonującymi dostaw towarów lub świadczenia usług na obszarze portu morskiego. Rozbieżności w interpretacjach ww. regulacji dotyczą najczęściej ustalenia, czy czynności uboczne związane z budową lub remontami statków morskich i dokonywane przez podmiot świadczący usługi stoczniowe, może zostać uznana za spełniającą przesłanki przewidziane art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU. Wprawdzie w wyrokach Wojewódzkich Sądów Administracyjnych dotyczących zastosowania przepisów art. 83 ust. 1 pkt. 9 VatU względem czynności ubocznych związanych ze świadczeniem usług stoczniowych występują rozbieżności, niemniej jednak orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego jednoznacznie opowiada się na korzyść podatników.

Przykładem powyższego jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2013 r., wydany w sprawie o sygn. akt: I FSK 1497/12. Przedmiot sporu pomiędzy organem podatkowym, a podatnikiem sprowadzał się do możliwości zastosowania 0% stawki VAT względem czynności polegających na udostępnieniu przez stocznię nabrzeża zlokalizowanego w porcie morskim w celu postoju statku, przeprowadzenia inspekcji przeciwpożarowej zacumowanej jednostki oraz dzierżawie przetwornicy prądu na terenie stoczni. Organ podatkowy uznał, iż dwie pierwsze usługi nie spełniają przesłanek uznania ich za usługi obsługi środków transportu morskiego świadczonych na obszarze portu, gdyż nie stanowią kompleksowej usługi transportu morskiego, a nadto stocznia nie wyczerpuje definicji portu, określonej w ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich. W kontekście dzierżawy przetwornicy organ podkreślił nadto, iż nie służyła ona bezpośrednio zaopatrzeniu statków w trakcie wykonywania przez nie żeglugi. W konsekwencji organ odmówił stoczni prawa zastosowania do ww. usług 0% stawki VAT, uznając iż dokonane czynności powinny zostać opodatkowane na zasadach ogólnych.

Stanowisko organu podatkowego podtrzymał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, który w wyroku wydanym w tej sprawie w dniu 9 maja 2012 r. (sygn. akt: I SA/Gd 156/12) podniósł, iż usługi, o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU, polegają na wykonaniu szeregu czynności koniecznych do funkcjonowania morskich środków transportu w trakcie wykonywania przezeń funkcji transportowych, tj. przewozu ładunków lub pasażerów, co wiąże się z jednej strony z pojęciem „środka transportu”, a z drugiej z zakresem działalności portów morskich. WSA podkreślił, iż przez „środek transportu” rozumieć należy jednostkę wykonującą transport, a nie jednostkę jedynie nadającą się do świadczenia usług transportowych, ale tych usług nie świadczącą. Wskazanie zaś przez ustawodawcę na obszar portu morskiego jako miejsca wykonywania usług determinuje, iż należy przez to rozumieć funkcję, jaką spełnia port i przedsiębiorstwo powołane do zarządzania portem morskim dla postoju morskich środków transportu w trakcie świadczenia usług transportowych. Na gruncie powyższych rozważań, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku podkreślił, iż analizowany przepis art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU, nie obejmuje usług związanych z postojem statku w stoczni w celu remontu, gdyż taki postój nie jest w żaden sposób związany z przewozem ładunków lub pasażerów i funkcjonowaniem w tym zakresie portu morskiego.

Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku uchylił Naczelny Sąd Administracyjny, w przywołanym powyżej wyroku z dnia 26 września 2013 r. (sygn. akt: I FSK 1497/12). NSA podniósł, iż dokonując wykładni art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU należy odwołać się do treści art. 148 lit. a, c i d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [dalej: „Dyrektywa VAT”], traktującego o zwolnieniu z opodatkowania m. in. transakcji zaopatrzenia w paliwo i zaopatrzenia ogólnego statku, świadczenia usług służących bezpośrednim potrzebom statków morskich oraz czynności dostawy statków morskich oraz usług ich przebudowy, naprawy i konserwacji. W powyższym kontekście Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż przywołany przepis Dyrektywy VAT nie wprowadza w ogóle warunku świadczenia ww. usług na obszarze portu morskiego.

W przywołanym orzeczeniu NSA wskazał także na fakt, iż wynikające z art. 148 Dyrektywy VAT zwolnienie dotyczy usługi świadczonej na rzecz statku, a zatem – dla celów zwolnienia – odbiorcą tych usług musi być armator. Zważywszy, że wyrazem implementacji ww. przepisu art. 148 Dyrektywy VAT do polskiego porządku prawnego jest art. 83 ust. 1 VatU, opodatkowujący ww. czynności według 0% stawki VAT, zasada ta znajduje zastosowanie również na gruncie przepisu art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU.

Podsumowując należy zauważyć, iż w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wykładni art. 83 ust. 1 pkt 9 VatU należy dokonywać w ten sposób, że przewidziana w tym przepisie stawka podatku w wysokości 0% ma zastosowanie, kiedy usługa jest świadczona na potrzeby statków, które są przeznaczone do żeglugi na pełnym morzu, a odbiorcą tych usług jest ich armator. Bez znaczenia pozostaje fakt, czy czynności powyższe dokonywane są na obszarze portu morskiego, gdyż wymóg ten stanowi nadinterpretację przepisów Dyrektywy VAT.

Rafał Czyżyk, radca prawny
Piotr Porzycki, prawnik
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl

Partnerzy portalu

KONFERENCJA_PRAWA_MORSKIEGO_UG_2024
legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.