25 lutego 2016 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano przygotowany dnia 22 lutego 2016 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych („Projekt”). Wśród nowelizacji przepisów ustaw o podatkach dochodowych, które zaproponowane zostały przez Ministerstwo Finansów w Projekcie, najistotniejszymi z punktu widzenia podatników reprezentujących szeroko rozumianą branżę morską, w tym działających w międzynarodowych strukturach kapitałowych, są zmiany w zakresie neutralności podatkowej wymiany udziałów oraz połączeń i podziałów spółek kapitałowych („Transakcje restrukturyzacyjne”), a także doprecyzowanie pojęcia dochodów osiąganych na terytorium Polski przez nierezydentów.

Transakcje restrukuryzacyjne

W powyższym kontekście wskazać należy, że w świetle obowiązującego art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych („CitU”), w przypadku podziału lub połączenia spółek, nadwyżka wartości majątku spółki przejmowanej lub dzielonej ponad wartość nominalną udziałów albo akcji przyznanych wspólnikom albo akcjonariuszom tej spółki, otrzymanego przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nie stanowi dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych.  Z kolei na gruncie art. 12 ust. 4 pkt 12 CitU, w przypadku połączenia lub podziału spółek, do przychodów podatkowych nie zalicza się przychodu wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej stanowiącego wartość nominalną udziałów albo akcji przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną. Ponadto art. 12 ust. 4d CitU przewiduje wyłączenie, pod pewnymi warunkami, z przychodów podatkowych przychodów osiągniętych na skutek wymiany udziałów albo akcji spółek kapitałowych. W stosunku do neutralności podatkowej Transakcji restrukturyzacyjnych, wynikającej z powyższych regulacji, Projekt w art. 2 ust. 2 pkt 2 lit. b wprowadza domniemanie, iż są one przeprowadzane w celu uniknięcia lub uchylenia się od opodatkowania. W braku przeciwdowodu ze strony, korzyści podatkowe wynikające z tych transakcji nie znajdą zastosowania (vide: art. 2 ust. 2 pkt 2 lit. a Projektu).

Projekt zawiera także nowe regulacje w zakresie skutków podatkowych objęcia udziałów albo akcji spółek kapitałowych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. W obowiązującym stanie prawnym, przychodem podatkowym w powyższym przypadku jest wartość nominalna udziałów albo akcji objętych w zamian za aport (vide: art. 12 ust. 1 pkt 7 CitU). Na gruncie Projektu, za przychód podatkowy wspólnika obejmującego udziały w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, uznawana będzie wartość rynkowa przedmiotu wkładu.

Dchody nierezydentów

Przez nierezydentów rozumieć należy podatników nieposiadających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu. Podmioty te podlegają tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. w zakresie dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (vide: art. 3 ust. 2 CitU). Dochody te zostały sprecyzowane w Projekcie, który określa ich przykładowy, otwarty katalog stanowiąc, iż dochodami nierezydentów, osiągniętymi w Polsce są – oprócz dochodów określonych w art. 21 ust. 1 CitU oraz art. 22 ust. 2 CitU – m. in. dochody:

1.    z wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład,

2.    z tytułu należności regulowanych, w tym pozostawianych do dyspozycji, wypłacanych i potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia,

3.    z tytułu przeniesienia, bezpośrednio lub pośrednio, własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, w których co najmniej 50% wartości aktywów stanowią nieruchomości lub prawa do nieruchomości położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podkreślenia wymaga jednak, iż stosowanie powyższych regulacji, w przypadku wejścia w życie Projektu, winno być dokonywane z uwzględnieniem treści umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Obciążenie nierezydentów podatkiem u źródła w Polsce może bowiem nastąpić jedynie wówczas, gdy możliwość taka została przewidziana w umowie podatkowej zawartej pomiędzy Polską, a państwem rezydencji podatkowej zagranicznego podatnika.  

Rafał Czyżyk, radca prawny
Piotr Porzycki, prawnik
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie


Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl