Dla przypomnienia - 12 lutego 2015 r. po kilku latach prac legislacyjnych sankcję królewską otrzymał Insurance Act 2015, stanowiący nową regulację w zakresie ubezpieczeń komercyjnych. Jest to pierwsza od ponad stulecia istotna zmiana normatywna dotycząca tych ubezpieczeń w Wielkiej Brytanii.

Jak wiemy, Marine Insurance Act z 1906 roku stał się aktem prawnym, który zdominował rynek ubezpieczeń morskich nie tylko na Wyspach Brytyjskich, ale na całym świecie. Nowa regulacja wprowadza w nim zmiany, mogące istotnie wpłynąć na kształt umów ubezpieczeniowych, obowiązki ich stron i wyniki procesów odszkodowawczych.

W pierwszej części artykułu przedstawione zostały istotne kwestie dotyczące obowiązku rzetelnej prezentacji i skutków jego naruszenia. W części drugiej przedstawione zostały nowe regulacje dotyczące zobowiązań gwarancyjnych i fałszywych (oszukańczych) roszczeń.

Część trzecia, ostatnia, przedstawia kwestie znaczenia dobrej wiary dla umów ubezpieczeniowych i możliwości wyłączenia zastosowania przepisów Insurance Act 2015 przy zawieraniu umów ubezpieczeniowych.
Dobra wiara

Zgodnie z nowym Insurance Act, zmianie ulegną skutki naruszenia zasady działania w dobrej wierze przez strony. Według obowiązujących postanowień zawartych w Section 17 Marine Insurance Act z 1906 r., w przypadku braku działania w dobrej wierze przez jedną ze stron, druga może uwolnić się od wykonania swoich umownych zobowiązań.

Nowe przepisy natomiast uniemożliwiają takie postępowanie, wzmacniając tym samym w istotny sposób pozycję ubezpieczonego.
Nowa regulacja nie zdejmuje ze stron obowiązku działania w dobrej wierze, a jedynie ma na celu ograniczenie nadużywania ustawowych rozwiązań.

Wyłączenie zastosowania postanowień Insurance Act 2015

Ostatnim z omawianych elementów jest możliwość wyłączenia zastosowania postanowień Insurance Act 2015 przy zawieraniu umów ubezpieczeniowych. Nowe przepisy regulują tę kwestię w zależności od pozycji stron umowy.

I tak – w przypadku umów ubezpieczeniowych z konsumentami obowiązywać będzie sztywna zasada, że nie będą skuteczne postanowienia umów, które stawiałyby konsumenta w gorszej sytuacji, niż przewidują to przepisy Insurance Act.

Natomiast w przypadku umów ubezpieczeń z podmiotami gospodarczymi, strony będą mogły zgodzić się na mniej korzystne dla ubezpieczonego warunki od tych przewidzianych w Insurance Act, jednak w tym przypadku na ubezpieczycielu ciążyć będzie obowiązek takiego przedstawienia mniej korzystnych postanowień ubezpieczonemu, aby nie było wątpliwości co do ich obecności.

Ponadto mniej korzystne postanowienia będą musiały być sformułowane wystarczająco jasno i konkretnie. Ma to zapobiec wyłączaniu przez ubezpieczycieli istotnych ustawowych regulacji bez wyraźnej zgody ubezpieczonego.
Postanowienia powyższe, zarówno w przypadku umów ubezpieczeniowych z konsumentami, jak i podmiotami gospodarczymi, dotyczą również zmian umów.

Podsumowanie

Jak wspomniano w poprzednich częściach artykułu, nowe przepisy wejdą w życie 12 sierpnia 2016 r. Insurance Act 2015 dostosowuje do dzisiejszych realiów istniejące, oparte na wieloletniej tradycji regulacje. Ze względu na jego istotne znaczenie dla rynku ubezpieczeń komercyjnych, w tym w szczególności ubezpieczeń morskich, wskazana jest analiza pozycji stron umów ubezpieczenia pod kątem nowych przepisów.

Radca prawny Aleksander Błahy
Aplikant radcowski Paweł Bilicki
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl