O przystąpieniu do zmiany „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Woj. Śląskiego 2020+” zdecydowali w poniedziałek radni woj. śląskiego. Kontekstem są m.in. utworzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i realizacja Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Dotychczasowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Woj. Śląskiego 2020+ został przyjęty w sierpniu 2016 r., m.in. wobec konieczności zapewnienia gminom ram dla sporządzania ich lokalnych dokumentów oraz potrzeby sprzyjania harmonijnemu kształtowaniu przestrzeni publicznych we wszystkich subregionach. W ub. roku przeprowadzono okresową ocenę tego dokumentu.

Jak zaznaczono w uzasadnieniu do poniedziałkowej uchwały, z wniosków tej oceny wynika potrzeba zmiany Planu 2020+, związana m.in. z koniecznością uwzględnienia nowej struktury funkcjonalno-przestrzennej będącej następstwem utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (w tym uchylenia planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru funkcjonalnego ośrodka wojewódzkiego).

Zmiana Planu 2020+ powinna też odnosić się m.in. do zapisów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (ze szczególnym uwzględnieniem nowego podejścia do planowania polityki rozwoju jako planowania zintegrowanego), do przedsięwzięć wynikających z Programu dla Śląska, do ustaleń aktualizowanej strategii rozwoju województwa, a także do polityki rządu w zakresie modernizacji Odrzańskiej Drogi Wodnej (wraz z planami budowy brakującego połączenia Dunaj-Odra-Łaba oraz Kanału Śląskiego).

Zgodnie z poniedziałkową uchwałą sejmiku pracami nad zmianą Planu 2020+ kierował będzie konsultant ds. zmiany planu, a w związanym z tym procesie marszałek woj. śląskiego powoła komitet sterujący, zespół zadaniowy oraz zespół projektantów. W skład tego ostatniego wejdą pracownicy biura ds. planowania przestrzennego oraz wydziałów merytorycznych urzędu marszałkowskiego wraz z pracownikami samorządowych jednostek woj. śląskiego.

W procesie zmiany Planu 2020+ zostaną przygotowane opracowanie ekofizjograficzne oraz prognoza oddziaływania na środowisko. Organem doradczym będzie wojewódzka komisja urbanistyczno-architektoniczna. Procedura ma być oparta na partycypacji społecznej; w proces planowania włączeni zostaną odbiorcy dokumentu, jak: podmioty samorządowe, rządowe, pozarządowe, środowiska gospodarcze, naukowe, stowarzyszenia, organizacje społeczne oraz zainteresowani mieszkańcy.

Przyjmując poprzedni dokument, ówczesne władze woj. śląskiego akcentowały, że jego przygotowanie zajęło trzy lata intensywnych prac, a on sam - określając kierunki rozwoju regionu o charakterze strategicznym – zyskał tę samą wysoką rangę, co Strategia Rozwoju Woj. Śląskiego Śląskie 2020+.

Poprzednie władze regionu musiały jesienią 2013 r. przystąpić do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego woj. śląskiego z 2004 r., wobec zmian w przepisach dot. zakresu planu województwa. Obligowały one samorządy do dostosowania wojewódzkich planów przed wrześniem 2016 r. m.in. do nowych edycji strategicznych dokumentów krajowych i regionalnych.

Poprzednią wersję planu opracowało biuro ds. planowania przestrzennego urzędu marszałkowskiego przy współpracy Regionalnego Centrum Analiz Strategicznych, Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska oraz wydziałów merytorycznych Urzędu Marszałkowskiego, w oparciu o prace komitetu sterującego składającego się z przedstawicieli zarządu i sejmiku województwa oraz przedstawicieli środowiska naukowego.

Już w poprzedniej wersji Planu 2020+ deklarowano m.in. wagę równoważenia szans rozwojowych różnych części regionu. Wśród trendów przestrzennego rozwoju tego regionu uwzględniono m.in. krystalizację metropolii górnośląskiej oraz aglomeracji bielskiej, częstochowskiej i rybnickiej.

Główne nakreślone w poprzednim dokumencie cele polityki przestrzennej woj. śląskiego to: nowoczesna gospodarka (promocja wzrostu gospodarczego i innowacji; konsolidacja Śląskiego Obszaru Metropolitalnego), szanse rozwojowe mieszkańców (zapewnienie dostępu do usług publicznych), zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego i kulturowego oraz infrastrukturalne powiązania regionu z otoczeniem.

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa nie narusza uprawnień gmin w zakresie miejscowego planowania zagospodarowania przestrzennego oraz nie daje podstawy do np. wydawania decyzji administracyjnych ustalających lokalizacje inwestycji. Wskazuje jednak np. tzw. inwestycje celu publicznego ustalone przez Sejm RP, Radę Ministrów, właściwego ministra lub sejmik województwa. Poza podstawową funkcją – koordynacyjną - pełni funkcję informacyjną i promocyjną.