ORP Sęp i ORP Bielik – ostatnie dwa okręty podwodne typu Kobben – zostały wycofane ze służby; o ostatnim opuszczeniu bandery poinformowała 3. Flotylla Okrętów w Gdyni, do której należały jednostki.

"W ciągu niespełna dwóch dekad służby pod biało-czerwoną banderą przebyły łącznie prawie 87 tys. mil morskich, biorąc udział w dziesiątkach ćwiczeń i operacji morskich. We wtorek, 14 grudnia br., w Porcie Wojennym w Gdyni odbyła się uroczystość ostatniego opuszczenia bander na okrętach podwodnych ORP Sęp i ORP Bielik, kończąc tym samym projekt Kobben w Marynarce Wojennej RP" – napisała 3FO. Zgodnie z ceremoniałem bandery i proporce opuszczone przez dowódców okrętów trafią do Muzeum Marynarki Wojennej. Wycofane jednostki zostaną przekazane Agencji Mienia Wojskowego.

W uroczystości wzięli udział inspektor Marynarki Wojennej w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych wiceadmirał Jarosław Ziemiański, Dowódca 3. Flotylli Okrętów kontradmirał Mirosław Jurkowlaniec, kadra Dywizjonu Okrętów Podwodnych, matka chrzestna ORP Bielik Jolanta Banach i załogi okrętów oraz zaproszeni goście.

Okręty typu 207 o napędzie spalinowo-elektrycznym zostały zbudowane w Niemczech dla Norwegii, gdzie otrzymały nazwę Kobben. Okręt, który w Polsce otrzymał imię ORP Sęp, zbudowano w stoczni Nordseewerke w Emden dla Królewskiej Marynarki Wojennej Norwegii. W 1966 roku wszedł do służby w Marynarce Norweskiej jako HNoMS Skolpen. Po zakończeniu służby w siłach morskich Norwegii został przekazany Polsce. Po raz pierwszy na okręcie podwodnym o numerze burtowym 295 biało-czerwoną banderę podniesiono 16 sierpnia 2002 r. Uroczyste nadanie imienia i chrzest okrętu odbył się w Porcie Wojennym w Gdyni, a matką chrzestną jednostki została Małgorzata Szmajdzińska, żona ówczesnego szefa MON Jerzego Szmajdzińskiego.

W ciągu ponad 19 lat służby Sęp przebył ponad 30 tys. mil morskich, wykonując 296 zanurzeń i spędzając 320 dni na morzu (z czego 149 w zanurzeniu). ORP Sęp uczestniczył w krajowych i międzynarodowych ćwiczeniach, m.in. Anakonda, Baltops, Crown Eagle, Smer/Medex, Bold Monarch, Dynamic Monarch, Danex, Passex, Dragon oraz Ostrobok.

ORP Bielik został zwodowany 27 stycznia 1967 r. Do służby w norweskiej marynarce wojennej jednostka weszła w 1967 roku jako HNoMS Svenner, a po wycofaniu ze służby w 2001 r., okręt przekazano polskiej Marynarce Wojennej. Podniesienie biało-czerwonej bandery nastąpiło 8 września 2003 r. w bazie Marynarki Wojennej Norwegii w Bergen, a wcielenie do służby i nadanie imienia 24 października 2003 r. w Porcie Wojennym w Gdyni. Matką chrzestną okrętu została Jolanta Banach, ówczesna sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

Przez ponad 18 lat służby w Marynarce Wojennej RP Bielik trzykrotnie (w latach 2004-2011) brał udział w natowskiej operacji antyterrorystycznej Active Endeavour na Morzu Śródziemnym. W Marynarce Wojennej RP przebył prawie 57 tys. mil morskich, wykonując 186 zanurzeń i spędzając 879 dni na morzu (z czego 334 w zanurzeniu). Uczestniczył w największych międzynarodowych manewrach na Bałtyku – cyklicznym ćwiczeniu Baltops, a także w wielu krajowych i międzynarodowych ćwiczeniach, m. in Joint Maritime Course, Crown Eagle, Anakonda, Smer/Medex, Bold Monarch, Dynamic Monarch, Danex, Passex, Dragon oraz Ostrobok.

Jako pierwsza z jednostek typu Kobben został Polsce przekazany okręt Stord. W czerwcu 2002 wszedł do służby jako ORP Sokół, następne były Sęp (2002), w 2003 ORP Bielik i w 2004 ORP Kondor. W grudniu 2011 r. okręt służący do tego czasu jako magazyn części zamiennych stanął na lądzie, przy Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni z przeznaczeniem na laboratoria wyposażone w symulatory.

Zakup nowych okrętów podwodnych od lat przewidywały plany modernizacji technicznej. Obecny plan zakłada odebranie dwóch jednostek do do 2034 r.; aby utrzymać zdolności charakterystyczne dla jednostek podwodnych MON rozpoczęło negocjacje zakupu dwóch używanych okrętów od Szwecji jako rozwiązania pomostowego, powalającego utrzymać umiejętności załóg. Negocjacje dotyczyły zmodernizowanych szwedzkich okrętów podwodnych typu A17 Södermanland.

Na początku bieżącego roku wojska MON ogłosiło, że w pierwszej kolejności będzie realizowany program fregaty Miecznik. Resort oświadczył, że rozmowy ze Szwecją się przedłużają, a zakup od niej używanych okrętów podwodnych zależy od warunków oferty, w tym ceny i terminu dostaw.

Obecnie Polsce pozostał jeden okręt podwodny – ORP Orzeł, zaprojektowany w ZSR i zwodowany w 1985 roku.

Źródło: PAP