Urzędnicy z lankijskiej Agencji Ochrony Środowiska Morskiego (MEPA) informują, że  pozostałe elementy kontenerowca X-Press Pearl, który spłonął i zatonął niedaleko Kolombo, zostaną usunięte do tego tygodnia. Druga faza operacji ratunkowej miała zakończyć się usunięciem wraku i ostatecznym uprzątnięciem pozostałych szczątków z dna oceanu.

Kontenerowiec o nośności 37 000 dwt był zakotwiczony w pobliżu Kolombo w maju 2021 roku, kiedy załogi nie były w stanie powstrzymać rozprzestrzeniania się pożaru kontenera, który prawdopodobnie został spowodowany przez wyciekające lub niewłaściwie zapakowane chemikalia. Ogień płonął przez wiele dni, a statek zatonął podczas próby wyprowadzenia go na morze z dala od kotwicowiska, powodując jedną z najgorszych katastrof ekologicznych w historii regionu. Do oceanu dostała się masa plastikowych odpadków oraz chemikaliów.

Chińska firma Shanghai Salvage została zatrudniona do podjęcia drugiej fazy operacji wydobywczej, która rozpoczęła się w listopadzie 2022 roku. Podczas jej trwania specjaliści z powodzeniem pocięli mający 185 metrów długości kadłub dwie części, jednocześnie usuwając z pokładu sprzęt i gruz. Poprzednia operacja kierowana przez amerykańską firmę Resolve Marine usunęła luźne szczątki, kontenery i sprzęt, które spadły na dno oceanu.

Operację podnoszenia przeprowadzono w dwóch etapach, przy czym rufowa część statku z blokiem mieszkalnym została podniesiona na chiński statek Fan Zhou 10. Podniesienie to miało miejsce w połowie stycznia, a obecnie rufowa część została przetransportowana do Singapuru. Zostanie ona zdemontowana i poddana recyklingowi. Drugie podniesienie przedniej części statku miało nastąpić w ubiegłym tygodniu. 

- Władze przygotowały pierwszy, tymczasowy raport o szkodach środowiskowych wyrządzonych w 2021 roku. Drugi raport okresowy został przygotowany w styczniu tego roku i przekazany ministrowi sprawiedliwości - powiedziała przewodnicząca lankijskiego Urzędu Ochrony Środowiska Morskiego Dharshani Lahandapura.

W ramach akcji usuwania wraku firmy ratownicze miały za zadanie zbadać i oczyścić teren wokół wraku w promieniu kilometra. Podczas gdy wrak został już usunięty z terenu, oczekuje się, że szkody środowiskowe będą niestety widoczne przez wiele lat. Drugi raport ustalił wstępny szacunek szkód na 6,5 miliarda dolarów. Końcowy raport nie zostanie ukończony, dopóki wszystkie operacje usuwania resztek statku nie zostaną usunięte. Dodatkowo są planowane dalsze dalsze badania nad stanem wody i dna oceanu w okolicy miejsca zatonięcia wraku.

X-Press Pearl przewoził 1486 kontenerów, w których znajdowało się 25 ton kwasu azotowego (który może być używany do produkcji nawozów sztucznych i materiałów wybuchowych), inne chemikalia, kosmetyki i granulki polietylenu o małej gęstości (LDPE), gdy opuszczał port w Hazira 15 maja 2021 roku. Do Kolombo przybył  19 maja, acz już 11 maja załoga odkryła, że z kontenera załadowanego w Jebel Ali wyciekał kwas azotowy i poprosiła zarówno porty Hamad, jak i Hazira o zezwolenie na wyładunek, ale pozwolenie nie zostało udzielone. Według X-Press Feeders prośby zostały odrzucone, ponieważ „nie było natychmiast dostępnych specjalistycznych urządzeń ani wiedzy specjalistycznej, aby poradzić sobie z wyciekiem kwasu”, a statek udał się w zaplanowaną podróż do Kolombo. Statek dotarł planowo i został zakotwiczony w porcie zewnętrznym w oczekiwaniu na miejsce do cumowania. Załoga nie zgłosiła sytuacji awaryjnej z powodu wycieku kwasu ładunkowego. 

Pożar wybuchł 20 maja, 17,6 km na północny zachód od portu w Kolombo. Marynarka Wojenna Sri Lanki wraz z władzami portowymi, które weszły na pokład statku w celu ustalenia przyczyny pożaru, podejrzewały, że  mógł wybuchnąć w wyniku reakcji chemikaliów przewożonych na statku. Z kolei  25 maja doszło do dużej eksplozji wewnątrz statku i ewakuowano wszystkich 25 członków załogi. Dwóch z nich, pochodzących z Indii, odniosło obrażenia i zostało zabranych do szpitala. 

Wciąż trwa dochodzenie wyjaśniające przyczyny katastrofy i mające wskazać winnych sytuacji. Pożar wywołał duże reperkusje dla lokalnej ekonomii, szczególnie rybołóstwa. Lokalnym rybakom na Sri Lance nakazano pozostać na lądzie z powodu zanieczyszczenia i ograniczono połowy. Ponadto straty ładunku X-Press Pearl mogą wynosić od 30 do 50 milionów dolarów, nie licząc utraty samego statku.