23 czerwca 2017 odbyło się seminarium nt. Cruise Industry w Polsce w ramach projektu TENTacle w celu realizacji zadania; „Mapa drogowa dla węzła miejskiego Gdańsk-Gdynia w zakresie zarządzania rozwojem transportu wodnego: żeglugi wycieczkowej i pasażerskiej”

Spotkanie otworzył Ryszard Toczek (kierownik projektu, Urząd Miasta Gdyni), omawiając istotę zadań dotyczących „cruise industry” w projekcie TENTacle i miejsce tego obszaru aktywności gospodarczej w dokumentach strategicznych dla obszaru metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot, który poinformował, że brak zintegrowanych rozwiązań i działań strategicznych pozycjonujących Trójmiasto na ciągle rozwijającym się  rynku  turystyki morskiej.

Bałtyk atrakcyjny. Z danych Cruise Baltic wynika, że rynek bałtycki obsługiwany jest przez 37 armatorów, którzy skierowali tu na sezon letni około 80 statków. Touroperatorzy wybrali około 30 portów bałtyckich do  których zawiną statki z turystami, a wśród nich są Gdynia, Gdańsk i Szczecin. Szacuje się, że porty na Bałtyku    w 2017 r. odwiedzi około 4,9 mln pasażerów, podczas gdy w 2016 r. było ich 4,3 mln. W latach 2000-2016 rynek rósł średnio 9,9% rocznie zaczynając od 1,1 mln pasażerów. To wynik bardzo zadawalający biorąc pod uwagę krótki sezon oraz nienajlepsze warunki pogodowa dla pasażerów lubiących spędzać  podróże na pokładzie otwartym.

Biznes i wycieczkowce

Dyskusję wywołała prezentacja wyników sondażu diagnostycznego dotyczącego potencjalnych interesariuszy „cruise industry” w portach Trójmiasta, które zaprezentowała Magdalena Cieślakowska, Urząd Miasta Gdyni.  Przedstawiciele zarządów portów w Gdańsku i Gdyni oraz Zarządu Komunikacji Miejskiej w Gdyni stwierdzili, że ta forma uniemożliwia właściwą identyfikację kosztów i korzyści wynikających z rozwoju w portach polskich usług dla turystów przybywających statkami pasażerskimi. Statki przybywające z tymi turystami do portów ponoszą określone koszty, a ich głównym beneficjentem są firmy agencyjne i zarządy portów.

Większe dochody mają te porty, w których dodatkowo realizowane są funkcje hubu oraz odbywa się zaopatrzenie statków w artykuły niezbędne do funkcjonowania jednostki w rejsie. Marek Grzybowski, prezes Polskiego Klastra Morskiego sugerował, by zastosować metodyką badań pozwalającą na konkretne wyliczenie kosztów i przychodów wynikających z obsługi statków pasażerskich w porcie oraz pobytu pasażerów w mieście w czasie postoju statku. Tym bardziej, że przychody z obsługi statków oraz turystów są policzalne. Pasażerowi i załogi statków, który odwiedziły porty Bałtyku w 2013 r.  wydali na konsumpcję i usługi ponad 346 mln euro – obliczył Peter Wild z BREA and G. P. Wild (International) Ltd.

Gdynia i Gdańsk w środku stawki

Pozycję portów Gdańsku i Gdyni na rynku bałtyckim „cruise industry” przedstawił  Jerzy Sontowski (Urząd Miasta Gdyni). Z ostatniej analizy wynika, że oba porty zajmują pozycję w środku stawki. Wyższą pozycję zajmują takie porty Kopenhaga (306 wejść statków w 2016 r.), St. Petersburg (272). Co ciekawe nasze porty „przebijają” Tallin, Helsinki i Sztokholm, które nie mają aż tak liczących się atrakcji turystycznych jak Trójmiasto i pobliskie Kaszuby. – Wynika to z korzystnego położenia tych portów na trasie między Kopenhagą i St. Petersburgiem  – wyjaśnia Michał Stupak z Zarządu Morskiego Portu Gdańsk, który przedstawił również założenia  budowy Portu Centralnego w Gdańsku, gdzie projektowany jest również  Terminal Pasażerski. Usytuowanie terminala w porcie zewnętrznym ułatwi wejścia dużych jednostek. Położenie portu pasażerskiego z dala od miasta i wśród terminali przeładunkowych może być dla większości pasażerów mało atrakcyjne.

Molo na Skwerze Kościuszki

W Gdyni również są projekty ułatwienia dostępu portu i ułatwienia obsługi statków wycieczkowych. Choć już dzisiaj największe wycieczkowce wchodzące na Bałtyk mogą cumować w Gdyni, lepszej dostępności od stron wody służyć ma przebudowa wejścia południowego do portu w Gdyni oraz budowa infrastruktury portowej do odbioru ścieków sanitarnych oraz zasilania statków w energię elektryczną.  Dyskusję wzbudził wizualizacja pomysłu kpt. Andrzeja Królikowskiego, którą wykonała pracowania AQUAPROJEKT na bazie dokumentacji projektowej Wuprohydu.  Jest to pomysł budowy pirsu cumowniczego na końcu Skweru Kościuszki za Oceanarium. Nabrzeże o długości 300 m i szerokości 40 m powinno zapewnić obsługę  wycieczkowców zawijających praktycznie do centrum  Gdyni. Przedstawiciel Zarządu Dróg i Zieleni w Gdyni zgłaszał zastrzeżenia co do przepustowości kumunikacyjnej. Jednak padały również głosy, by zastanowiś się jak pomysł zrealizować, a nie szukać trundości i barier w jego realizacji. Spotkanie zakończono wyjazdem studyjnym na Nabrzeże Francuskie w porcie gdyńskim, gdzie przybijał właśnie  jeden z największych statków wycieczkowych świata – „Norwegian Getaway”. MG