• <

Opodatkowanie należności czarterowych w świetle międzynarodowego prawa podatkowego

11.01.2016 12:03 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Opodatkowanie należności czarterowych w świetle międzynarodowego prawa podatkowego

Partnerzy portalu

Opodatkowanie należności czarterowych w świetle międzynarodowego prawa podatkowego - GospodarkaMorska.pl

W jednym z poprzednich artykułów, autorzy dokonali analizy w zakresie wynikających z przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych [dalej: „CitU”] zasad opodatkowania w Polsce podatkiem u źródła należności wypłacanych przez polskich rezydentów podatkowych na rzecz podmiotów zagranicznych, tytułem należności czarterowych.

W ramach artykułu wskazane zostało, iż na gruncie CitU przychód osiągnięty na terytorium Polski przez nierezydenta z tytułu wynagrodzenia należnego mu na gruncie umowy typu bareboat charter stanowi przychód z należności licencyjnych za użytkowanie lub prawo użytkowania statku morskiego, jako urządzenia przemysłowego, podlegający opodatkowaniu według 20% stawki CIT (vide: art. 21 ust. 1 pkt 1 CitU). Z kolei źródłem osiągniętego w Polsce przychodu nierezydenta z tytułu charter fee wypłaconego na podstawie umowy czarteru na czas, będą należne opłaty za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych, opodatkowane - zgodnie z art.  21 ust. 1 pkt 3 CitU - 10% podatkiem u źródła.

Co istotne, w świetle art. 21 ust. 2 CitU, omówione powyżej zasady opodatkowania stosuje się z uwzględnieniem treści umów o unikaniu podwójnego opodatkowania [dalej: „UPO”]. W przypadku zatem, gdy zasady opodatkowania ww. przychodów przewidziane w określonej UPO różnią się od tych, które uregulowane zostały w CitU, to podatnicy i organy podatkowe zobowiązani są do stosowania przepisów UPO. Powyższe w praktyce oznacza, iż postanowienia CitU wyznaczające reguły opodatkowania należności czarterowych podatkiem u źródła znajdą zastosowanie jedynie wówczas, gdy pomiędzy Rzeczpospolitą Polską, a państwem siedziby podmiotu otrzymującego należności czarterowe [dalej: „Armator”], nie została zawarta stosowna UPO. Dodatkowo, postanowienia CitU należy stosować w przypadku, gdy wprawdzie Polska zawarła UPO z państwem siedziby Armatora, ale polski rezydent podatkowy wypłacający należności czarterowe na rzecz Armatora [dalej: „Czarterujący”] nie posiada ważnego certyfikatu rezydencji podatkowej Armatora (vide: art. 26 ust. 1 CitU).

Fakt, iż należności z tytułu time charter oraz bareboat charter wypłacane przez Czarterującego stanowić będą różne źródła przychodu podatkowego Armatora, wpływa na zasady opodatkowania tych przysporzeń na gruncie UPO. Jak wskazane zostało powyżej, charter fees wypłacane na podstawie umowy czarteru typu bareboat stanowią tzw. należności licencyjne, przez które - na gruncie Konwencji Modelowej OECD, będącej wzorem dla zawieranych umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania - rozumieć należy „wszelkiego rodzaju należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin, wszelkiego patentu, znaku towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub procesu produkcyjnego lub za korzystanie z doświadczenia zawodowego w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej”. Co istotne, w większości UPO zawartych przez Polskę, ww. definicja „należności licencyjnych” uległa rozszerzeniu, na skutek którego za należności takie uznawać należy także wynagrodzenie wypłacane na rzecz nierezydenta z tytułu użytkowania lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego. Urządzeniami takimi są m. in. środki transportu, w tym statki morskie. Podkreślenia jednak wymaga fakt, iż definicja „należności licencyjnych” przewidziana w niektórych UPO zawartych przez Polskę (m. in. UPO zawarte z Francją i Chorwacją) wciąż nie obejmuje swoim zakresem „należności za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego”. W takim przypadku, należności z tytułu bareboat charter wypłacane przez Czarterującego na rzecz Armatora nie będą podlegały w Polsce opodatkowaniu podatkiem u źródła, w myśl zasady prymatu UPO nad przepisami CitU, przewidzianej w art. 21 ust. 2 CitU.

Odnosząc się z kolei do wynikających z UPO reguł opodatkowania należności Armatora wypłaconych przez Czarterującego z tytułu time charter, wskazać należy na ogólną zasadę, zgodnie z którą przysporzenia takie powinny być, co do zasady, opodatkowane jedynie w państwie siedziby Armatora. Wyjaśniając powyższe należy w pierwszej kolejności przypomnieć, iż wykładnia przepisów CitU nakazuje utożsamić wynagrodzenie należne Armatorowi na gruncie umowy czarteru na czas z wynagrodzeniem za wywóz osób lub pasażerów, przyjętych do przewozu przez Armatora w polskich portach morskich, a w konsekwencji - opodatkować je u źródła według 10% stawki podatku. Zważywszy jednak na fakt, iż przepisy CitU stosuje się z uwzględnieniem przepisów UPO, koniecznym jest ustalenie, do jakiego źródła przychodu należności takie nakazuje zakwalifikować dana UPO, którą Polska zawarła z państwem siedziby Armatora. Powyższego należy dokonać badając w pierwszej kolejności czy w ramach umowy time charter żegluga wykonywana jest w komunikacji międzynarodowej, czy też jedynie na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej, np. gdy przedmiotem czarteru na czas jest supply vessel użytkowany na potrzeby budowy lub eksploatacji morskich farm wiatrowych lub platform wiertniczych.

W pierwszym z ww. przypadków, przychody osiągnięte przez Armatora stanowić będą zyski osiągane z eksploatacji statków morskich w transporcie międzynarodowym, które - zgodnie z art. 8 ust. 1 Konwencji Modelowej OECD - podlegają opodatkowaniu jedynie w państwie miejsca faktycznego zarządu Armatora. Z kolei w drugim przypadku, przychód osiągnięty z tytułu charter fee, co do zasady, powinien zostać zaliczony do  „zysków przedsiębiorstwa”, które podlegają będą opodatkowaniu wyłącznie w państwie siedziby Armatora, o ile Armator nie prowadzi działalności przez zakład położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo jeżeli wprawdzie posiada w Polsce zakład, ale zysków z tytułu charter fee nie można przypisać temu zakładowi (vide: art. 7 ust. 1 - 2 Konwencji Modelowej OECD).


Rafał Czyżyk, radca prawny
Piotr Porzycki, prawnik
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl

Partnerzy portalu

KONFERENCJA_PRAWA_MORSKIEGO_UG_2024
legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.