• <

Insurance Act 2015 – nowe brytyjskie prawo ubezpieczeniowe, cz. 1

18.07.2015 07:32 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Insurance Act 2015 – nowe brytyjskie prawo ubezpieczeniowe, cz. 1

Partnerzy portalu

Insurance Act 2015 – nowe brytyjskie prawo ubezpieczeniowe, cz. 1 - GospodarkaMorska.pl

12 lutego 2015 r. po kilku latach prac legislacyjnych sankcję królewską otrzymał Insurance Act 2015, stanowiący nową regulację w zakresie ubezpieczeń komercyjnych. Jest to pierwsza od ponad stulecia istotna zmiana normatywna dotycząca tych ubezpieczeń w Wielkiej Brytanii.

Uchwalony w 1906 roku Marine Insurance Act stał się aktem prawnym, który zdominował rynek ubezpieczeń morskich nie tylko na Wyspach Brytyjskich, ale na całym świecie. Nowa regulacja ma szerszy zakres zastosowania, nie uchyla jednak tego popularnego aktu regulującego ubezpieczenia morskie, lecz wprowadza zmiany, mogące istotnie wpłynąć na kształt umów ubezpieczeniowych, obowiązki ich stron i wyniki procesów odszkodowawczych.

Omawiany akt prawny, który wejdzie w życie 12 sierpnia 2016 r., w odróżnieniu od Consumer Insurance (Disclosure and Representations) Act 2012, reguluje głównie kwestie ubezpieczeń przedsiębiorców. Jego celem jest wprowadzenie pewnej równości stron w stosunkach ubezpieczeniowych, a także dostosowanie przestarzałych zasad Common Law do dzisiejszych realiów. Pierwsza część artykułu odnosi się do obowiązku rzetelnej prezentacji i skutków jego naruszenia.

Obowiązek rzetelnej prezentacji


Postanowienia dotyczące rzetelnej prezentacji wprowadzane przez Insurance Act 2015 są być może najważniejszą zmianą dotyczącą ubezpieczeń morskich. Obowiązek ten jest już regulowany w Marine Insurance Act 1906 w sekcjach 18 i 19, jednak wraz z wejściem w życie nowych przepisów sekcje te zostaną uchylone. Co istotne, nastąpi zmiana w środkach przysługujących ubezpieczycielowi w sytuacji nienależytego wykonania obowiązku rzetelnej prezentacji.

Nowy akt nakłada na ubezpieczonego obowiązek rzetelnego przedstawienia ubezpieczycielowi ryzyka, jakie ponosi w związku z zawieraniem kontraktu. Rzetelna prezentacja ryzyka polega na:
(i) ujawnieniu wszelkich istotnych okoliczności, o których ubezpieczony wie lub powinien wiedzieć, ewentualnie na wskazaniu, że istnieją okoliczności, które ostrożny ubezpieczyciel powinien sprawdzić. Istotne okoliczności to te, które mogą wpłynąć na decyzję ubezpieczyciela co do podjęcia ryzyka zawarcia z ubezpieczonym kontraktu;
(ii) ujawnieniu tych okoliczności w sposób rozsądnie prosty i dostępny, co powinno zastopować zasypywanie ubezpieczycieli dużą ilością informacji nieistotnych dla danego kontraktu;
(iii) ujawnieniu informacji prawdziwych i przekazaniu ich w dobrej wierze.

Przy braku odpowiedniego zapytania ubezpieczającego, ubezpieczony nie będzie mieć obowiązku ujawniania okoliczności, które:
(i) zmniejszają ryzyko ubezpieczyciela;
(ii) o których ubezpieczyciel wie, powinien wiedzieć lub domniemywa się że wie;
(iii) czy też takich, od których uzyskania odstępuje.
W związku z obowiązkiem rzetelnego przedstawiania istotnych okoliczności pojawia się konieczność określenia, o jakich okolicznościach ubezpieczony wie lub powinien wiedzieć. Insurance Act 2015 określa je różnie, w zależności od tego czy ubezpieczony jest osobą fizyczną czy też nie. Ze względu również na wskazane wyżej zwolnienie z obowiązku przedstawiania informacji, o których wie ubezpieczyciel, akt zawiera również konkretyzację w tym zakresie.

Jak wskazano wyżej, zmienią się konsekwencje nienależytego wykonania obowiązku informacyjnego. Obecnie ubezpieczyciel może uchylić się od wykonania umowy w przypadku stwierdzenia braku ujawnienia wszystkich istotnych informacji, nawet tych, które nie miały bezpośredniego wpływu na szkodę. Według nowych regulacji uchylenie się od wykonania umowy nastąpić będzie mogło jedynie wtedy, gdy naruszenie obowiązku rzetelnej prezentacji było umyślne albo spowodowane lekkomyślnością.

Jeżeli naruszenie nie było ani umyślne ani spowodowane lekkomyślnością, wtedy ubezpieczyciel, aby uwolnić się od obowiązku wykonania umowy, będzie musiał wykazać że nie zawierałby umowy, gdyby był w posiadaniu nieprzekazanych informacji, ewentualnie zawarłby ją, jednak na innych warunkach. W tym drugim przypadku jednak konsekwencje będą odpowiadać konkretnej sytuacji – co skutkować będzie przyjęciem, że umowa została zawarta na innych warunkach albo obniżeniem odszkodowania.

Taka regulacja niewątpliwie zwiększy rolę biegłych w procesach ubezpieczeniowych. Eksperci wskazują też na trudności w wykazywaniu umyślności lub lekkomyślności ubezpieczonych, a także konieczność sądowego doprecyzowania co zawiera się w tych pojęciach.

W drugiej części artykułu przedstawimy kolejne istotne z punktu widzenia branży żeglugowej zmiany w prawie ubezpieczeniowym Wielkiej Brytanii wprowadzane przez Insurance Act 2015.


Radca prawny Aleksander Błahy
Aplikant Radcowski Paweł Bilicki

„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
 w Szczecinie

Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl

Partnerzy portalu

KONFERENCJA_PRAWA_MORSKIEGO_UG_2024
legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.