Wspomnienie powrotu ORP Iskra z rejsu dookoła świata

Dwadzieścia jeden lat temu, 10 lutego 1996 roku do Gdyni powrócił z rejsu dookoła świata szkolny okręt żaglowy ORP Iskra. Rejs żaglowca Marynarki Wojennej RP, jego załogi i dziesięć miesięcy zmagań z żywiołem na morzach i oceanach zapisały się w historii Polskiej Marynarki Wojennej, polskiego szkolnictwa wojskowego i żeglarstwa.

Rozpoczęty w dniu 18 kwietnia 1995 roku rejs dookoła świata szkolnego okrętu żaglowego ORP Iskra, zakończył się w Gdyni 10 lutego 1996 roku. Dzień ten był 70. rocznicą nadania praw miejskich Gdyni, a dla załogi Iskry trzy setnym dniem rejsu (w rzeczywistości na pokładzie okrętu był on rozpoczętym 301. dniem, gdyż przekroczona została międzynarodowa linia zmiany daty z zachodu na wschód, przez co jeden dzień został powtórzony). Lista załogi ORP Iskra w dniu wejścia do portu Gdynia wynosiła 59 osób. W jej składzie była osiemnastoosobowa załoga stała okrętu, 7 oficerów i nauczycieli akademickich, 33 podchorążych oraz jeden pasażer z Australii.

W pamięci oczekujących powrotu okrętu, na Nabrzeżu Pomorskim portu gdyńskiego, w siarczystym, kilkunastostopniowym mrozie i powiewach wręcz lodowatego południowo-wschodniego wiatru, pozostanie spektakularny widok oblodzonego żaglowca kończącego rejs dookoła świata. Nad okrętem powiewała biało-czerwona wstęga o długości niemalże 38 metrów, której każdy milimetr oznaczał przebytą jedną milę morską. Ogółem podczas wokółziemskiej podróży ORP Iskra przebył 37 739,9 mil morskich.

Wspomnienia warto zakończyć słowami kontradmirała Józefa Unruga, wypowiedzianymi w artykule "O żaglowy okręt szkolny dla Marynarki Wojennej" w numerze 6 "Morza", które ciągle nie straciły na aktualności, choć wypowiedziane zostały w 1925 roku:

"Marynarz się wyrabia nie w ławce szkolnej, tylko na pokładzie okrętu, przy kole sterowym, przy szkotach żagli i wiosłach łodzi, przy dobrej i złej pogodzie, podczas dnia lub nocy, przy upale czy mrozie (...) trzeba, żeby młody oficer na początku swojej kariery przeżył wszystko, co stanowi chleb i sól życia morskiego (...)."

Trwający obecnie zimowy rejs podchorążych Akademii Marynarki Wojennej na okręcie hydrograficznym ORP Arctowski nawiązuje w swoim celu do powyższych słów, tych odnoszących się do szkolenia w upale i mrozie.