Trwający od 7 Października konflikt między Izraelem i Hamasem spowodował, że nawet 1,5 mln ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów w związku z trwającymi walkami w Strefie Gazy jak i terytorium izraelskim. W związku z tym międzynarodowe siły morskie z USA na czele zostały rozlokowane we wschodniej części Morza Śródziemnego, celem egzekwowania bezpieczeństwa. Ponadto został uruchomiony korytarz humanitarny celem ewakuacji obywateli innych państw i dostarczania pomocy, w czym kluczową rolę gra Cypr.

Związany z tym pierwszy, międzyrządowy szczyt Cypr-Grecja zebrał się 10 listopada w Atenach i skupił się na szerokim zakresie zagadnień, pod przewodnictwem greckiego premiera Kyriakosa Mitsotakisa i prezydenta Republiki Cypryjskiej Nikosa Christodoulidesa, z udziałem jedenastu członków cypryjskiego rządu i ich greckich odpowiedników. Celem spotkania dwóch greckojęzycznych państw jest współpraca na rzecz rozwiązania kryzysu na Bliskim Wschodzie. Także Komisja Europejska współpracuje z Cyprem nad utworzeniem korytarza morskiego, aby zapewnić stały i uporządkowany przepływ pomocy do Gazy. Wniosek, przedstawiony w 25-stronicowym planie na czwartkowej, międzynarodowej konferencji pomocowej, miałby zostać wdrożony po zakończeniu operacji sił izraelskich w Strefie Gazy, bądź bezterminowym zawieszeniu broni i prawdopodobnie wycofaniu wojsk Izraela z tego obszaru. Wyzwaniem pozostaje też sposób dystrybuowania pomocy i zapewnienie bezpieczeństwa operacji. Nie wiadomo, czy np. nie zostałaby przeprowadzona międzynarodowa misja pod auspicjami ONZ, tak jak w Libanie, gdzie od lat stacjonują m.in. polscy żołnierze.

Plan zakłada, że Cypr stanie się niejako bazą dla składowania i odbierania pomocy w zapalny rejon, a także sprawdzanie  transportu i odebrania pomocy na Cyprze. Tam również ma być sprawdzana i rejestrowana. Dostarczano by ją zarówno drogą powietrzną, jak i morską, a po dotarciu do miejsca przeznaczenia wszelkie artykuły pierwszej potrzeby, w tym leki i żywność, byłyby rozładowywane o rozdysponowane wśród ludności cywilnej. Wyzwaniem byłoby znalezienie miejsca rozładunku, gdyż jedyny port morski w Strefie Gazy znajduje się aktualnie w strefie walk i potencjalnie może się okazać, że po zakończeniu lub przerwaniu ofensywy znajduje się w nim wiele obiektów niebezpiecznych, w tym niewybuchy oraz potencjalnie też miny morskie. W innej sytuacji oznaczałoby to zagospodarowanie mniejszych nabrzeży, a potencjalnie także działania na nieprzygotowanym brzegu, tj. nieposiadającego infrastruktury portowej. Pozostaje jeszcze do rozwiązania stosunek Izraela do inicjatywy, gdyż rząd w Tel-Awiwie nie kryje się z wrogością wobec Palestyńczyków, tym bardziej po akcji z 7 października, gdy Hamas dokonał ataku na terytorium państwa, dokonując aktów okrucieństwa na cywilach.

Zdaniem władz cypryjskich ideę stworzenia korytarza humanitarnego poparły Parlament UE, a także część krajów wspólnoty, w tym Belgia, Chorwacja, Grecja, Holandia i Francja. Przy tym rządy w Hadze oraz Atenach zaoferowały praktyczne zaangażowanie w to przedsięwzięcie. Może to oznaczać udział sił morskich i ratowniczych z obu tych krajów. Grecki rząd podkreślił podczas spotkania z cypryjskim, że wspiera bratni naród w całej inicjatywie, jako przemyślanej i wartej organizacji, niemniej największym wyzwaniem będzie tu utrzymanie bezpieczeństwa korytarza żeglugowego oraz wyładunku pomocy humanitarnej, gdyż będzie to wymuszało współpracę zarówno z władzami Izraela, jak i palestyńskimi, w tym pewnie też z Hamasem.

Fot. Depositphotos