W piątek wejdzie w życie umowa o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią. Przedsiębiorstwa i konsumenci we Wspólnocie i w Japonii będą mogli czerpać korzyści z największej strefy wolnego handlu na świecie.

Umowa o partnerstwie gospodarczym znosi zdecydowaną większość z 1 mld euro ceł płaconych corocznie przez unijne przedsiębiorstwa eksportujące do Japonii. Po jej pełnym wdrożeniu Japonia zniesie cła na 97 proc. towarów importowanych z UE. Umowa znosi również szereg istniejących od dawna barier pozataryfowych, na przykład poprzez zatwierdzenie międzynarodowych norm dotyczących samochodów. Usunie ona także bariery dla najważniejszych unijnych eksporterów żywności i napojów, umożliwiając im dotarcie do 127 mln japońskich konsumentów, a także zwiększy możliwości eksportowe w wielu innych sektorach.

Według Komisji Europejskiej po pełnym wdrożeniu umowa ta może zapewnić wzrost rocznej wymiany handlowej między UE a Japonią o prawie 36 mld euro.

"Europa i Japonia kierują do świata przesłanie o przyszłości otwartego i sprawiedliwego handlu. Otwieramy nowy rynek, na którego obszarze mieszka 635 mln ludzi i który reprezentuje prawie jedną trzecią światowego produktu krajowego brutto, co zbliży mieszkańców Europy i Japonii bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Ta nowa umowa zapewni konsumentom większy wybór i niższe ceny. Będzie również chronić sztandarowe europejskie produkty w Japonii i odwrotnie, na przykład austriacką wędlinę +Tiroler Speck+ lub japońską wołowinę +Kobe Beef+. Dzięki niej małe przedsiębiorstwa po obu stronach będą mogły rozwinąć swoją działalność na zupełnie nowym rynku" - wskazał przewodniczący KE Jean-Claude Juncker.

Jego zdaniem umowa pozwoli też przedsiębiorstwom europejskim zaoszczędzić co roku 1 mld euro na cłach i pobudzi wymianę handlową. "Jednak przede wszystkim zawarte przez nas porozumienie pokazuje, że handel to coś więcej niż tylko kontyngenty i taryfy, miliony i miliardy. Że chodzi w nim o wartości, zasady i sprawiedliwość. Umowa służy temu, aby nasze zasady w takich dziedzinach, jak praca, bezpieczeństwo, klimat i ochrona konsumentów, były wzorcem dla całego świata" - oświadczył Juncker.

Jeżeli chodzi o eksport produktów rolnych z UE, umowa spowoduje zniesienie japońskich ceł na wiele rodzajów serów, np. gouda i cheddar (które obecnie wynosi 29,8 proc.) oraz na wina (obecnie średnio 15 proc.). Umożliwi UE znaczne zwiększenie eksportu wołowiny do Japonii; w przypadku wieprzowiny handel mięsem przetworzonym zostanie w pełni zliberalizowany, a cło na import świeżego mięsa będzie niemal bliskie zeru. Porozumienie za pomocą tzw. oznaczeń geograficznych zapewni ochronę ponad 200 europejskich produktów rolnych w Japonii; zapewni też ochronę wybranych japońskich oznaczeń geograficznych w UE.

Umowa przewiduje też otwarcie rynków usług, w szczególności usług finansowych, handlu elektronicznego, telekomunikacji i transportu. Ponadto ułatwia ona unijnym przedsiębiorstwom dostęp do rynków zamówień publicznych w 54 dużych japońskich miastach oraz usuwa bariery w dostępie do rynku zamówień publicznych w istotnym z gospodarczego punktu widzenia sektorze kolejowym.

Uwzględnia też kwestie szczególnie wrażliwe dla UE, na przykład w sektorze motoryzacyjnym, zapewniając maksymalnie siedmioletnie okresy przejściowe przed zniesieniem ceł. Umowa zawiera także kompleksowy rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi. Uwzględnia się w niej również konkretne postanowienia przewidujące uproszczenia dla małych i średnich przedsiębiorstw. Określa ona najwyższe standardy ochrony pracy, bezpieczeństwa, środowiska i konsumentów oraz wzmacnia działania UE i Japonii w zakresie zrównoważonego rozwoju i zmiany klimatu.

Jeśli chodzi o ochronę danych, 23 stycznia tego roku UE i Japonia uzgodniły, że będą uznawać wzajemne systemy ochrony danych jako "równoważne", co stworzy największy na świecie obszar bezpiecznego przepływu danych.

1 lutego zaczyna być również tymczasowo stosowana znaczna część innego porozumienia – umowy o partnerstwie strategicznym między UE a Japonią. Umowa ta, podpisana w lipcu ubiegłego roku wraz z umową o partnerstwie gospodarczym, jest pierwszą w historii dwustronną umową ramową między Brukselą a Tokio i umacnia ogólne partnerstwo, tworząc nadrzędne ramy rozszerzonej współpracy politycznej i sektorowej oraz wspólnych działań w kwestiach leżących we wspólnym interesie, w tym w odniesieniu do wyzwań regionalnych i ogólnoświatowych. Umowa wejdzie w życie po jej ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie UE.