• <

Ograniczenie poboru zaliczek marynarzy- wniosek o ograniczenie zaliczek oraz przykładowe kraje

ew

21.05.2019 08:51 Źródło: własne
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Ograniczenie poboru zaliczek marynarzy- wniosek o ograniczenie zaliczek oraz przykładowe kraje

Partnerzy portalu

Ograniczenie poboru zaliczek marynarzy- wniosek o ograniczenie zaliczek oraz przykładowe kraje - GospodarkaMorska.pl

Marynarze mający status polskich rezydentów podatkowych, mają obowiązek opłacania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy z tytułu osiągania dochodu ze stosunku pracy uzyskiwanego z zagranicy. W pewnych okolicznościach, z ekonomicznego punktu widzenia, wpłata zaliczek jest zwyczajnie nieopłacalna. W naszym dzisiejszym artykule wyjaśnimy, kiedy marynarz staje przed koniecznością opłacania miesięcznych zaliczek i w jaki sposób można ograniczyć ich pobór.

Zaliczki marynarzy na podatek dochodowy

Na samym początku zastanówmy się nad kwestią zaliczek na podatek dochodowy. Tutaj przede wszystkim należy sięgnąć do treści art. 44 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT, gdzie możemy przeczytać, że marynarze osiągający dochody bez pośrednictwa płatników ze stosunku pracy z zagranicy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a tej ustawy.

Termin zapłaty zaliczek na podatek dochodowy

Natomiast w myśl wspomnianego art. 44 ust. 3a ustawy podatnicy uzyskujący dochody, o których mowa w ust. 1a, są obowiązani w terminie
- do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany,
- a za grudzień - przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania, wpłacać zaliczki miesięczne,

stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy PIT.

Za dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody po odliczeniu miesięcznych kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 lub 9 oraz zapłaconych w danym miesiącu składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lub 2a. Przy obliczaniu zaliczki podatnik może stosować wyższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Dodatkowo w myśl art. 44 ust. 3c ww. ustawy zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3a zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, zapłaconej w danym miesiącu ze środków podatnika.  

Przeanalizujmy dokładniej powyższe przepisy. Generalną zasadą jest, że miesięczne zaliczki na podatek z tytułu osiągania dochodów w ramach stosunku pracy pobiera polski pracodawca, który pełni rolę płatnika. W przypadku jednak, gdy pracodawca jest podmiotem zagranicznym nie ma on obowiązku pobierania ani też wpłacania zaliczek za pracownika. W takiej sytuacji obowiązki płatnika przejmuje pracownik, który samodzielnie wpłaca zaliczki na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień - przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania tj. przed 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Ustalając wysokość zaliczki podatnik uwzględnia zarówno ustawowo określone koszty uzyskania przychodów, jak również zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (krajowe i zagraniczne). Zasadniczo do obliczenia zaliczki podatnik stosuje 18% stawkę podatku, może jednak stosować wyższą stawkę podatkową tj. 32%.

Obowiązek zapłaty zaliczek po powrocie do kraju

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden przepis związany z koniecznością opłacania zaliczek. Otóż jak stanowi art. 44 ust. 7 ustawy PIT marynarze, czasowo przebywający za granicą, którzy osiągają dochody ze źródeł przychodów położonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są obowiązani w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócili do kraju, wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy.

 Jeżeli termin płatności przypada po zakończeniu roku podatkowego, należny podatek jest płatny przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania. Do obliczenia należnej zaliczki stosuje się odpowiednio ust. 3a oraz 3c.

W świetle powyższej regulacji marynarze, będący polskimi rezydentami podatkowymi, którzy wykonują swoją pracę za granicą, są zobligowani do opłacania zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócili do kraju. Jedynie w przypadku gdy powrót do kraju miał miejsce w grudniu marynarz nie musi wpłacać takiej zaliczki, ponieważ rozliczenia podatku dokonuje się już w zeznaniu rocznym do 30 kwietnia.

Przepis odnosi się do osób, które „czasowo przebywają za granicą” oraz „powróciły do kraju”. W celu wyeliminowania wątpliwości zastanówmy się nad obiema przesłankami. Po pierwsze wskazać należy, że miejsce czasowego pobytu to miejsce w którym podatnik znajduje się w danym czasie jednakże bez zamiaru przebywania tam na stałe. Zwróćmy uwagę, że jeżeli marynarz przebywa w innym kraju jedynie przejściowo, wyłącznie w celu wykonywania tam pracy zarobkowej po której zamierza wrócić do kraju, to należy przyjąć, że taki pobyt ma charakter jedynie czasowy. Druga przesłanka opisana w art. 44 ust. 7 ustawy PIT odnosi się do marynarzy, którzy wrócili do kraju. Ustawodawca nie zdecydował się na wskazanie jakichkolwiek granic czasowych powrotu do kraju, co prowadzi do wniosku, że nawet w przypadku gdy marynarz tylko na jeden dzień pojawi się w kraju to taka okoliczność już rodzi obowiązek wpłaty zaliczki do urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego.

Możliwość ograniczenia poboru zaliczek

Trzeba podkreślić, że obowiązek zapłaty miesięcznych zaliczek z tytułu zagranicznej pracy zarobkowej, dotyczy tych marynarzy, których dochody nie są zwolnione od podatku w Polsce na mocy postanowień konkretnej umowy międzynarodowej. W praktyce zatem konieczność zapłaty zaliczek na podatek będzie obejmował marynarzy wykonujących pracę w kraju z którym obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia.
Przykładowe kraje: Arabia Saudyjska, Guernsey, Singapur, Wyspa Man, Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Przypomnijmy jednak, że podatnicy osiągający dochody ze stosunku pracy z zagranicy, wobec którym zastosowanie ma metoda proporcjonalnego odliczenia, mają możliwość skorzystania z ulgi abolicyjnej określonej w art. 27g ustawy PIT. Na skutek zastosowania tej ulgi może okazać się, że rozliczając roczny dochód podatek w ogóle nie wystąpi.

W jaki sposób zastosowanie ulgi abolicyjnej odnosi się do kwestii miesięcznych zaliczek na podatek?
Przedstawmy problem na przykładzie.

Polski marynarz, mający w Polsce ośrodek interesów życiowych, wykonuje pracę dla armatora z Belize. W relacjach z tym krajem obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia. Podatnik na czas wykonywania pracy przebywa za granicą, jednak co trzy miesiące przyjeżdża do swojej rodziny w Polsce. Zgodnie z art. 44 ust. 7 ustawy PIT po powrocie do Polski ma on obowiązek wpłacania miesięcznych zaliczek z tytułu pracy wykonywanej w Belize. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik składa zeznanie podatkowe PIT-36 i stosuje przysługującą mu ulgę abolicyjną, na mocy której nie powstaje obowiązek zapłaty podatku. W konsekwencji zapłaconej w trakcie roku zaliczki na podatek stanowią nadpłatę, która podlega zwróceniu.

W powyższym przypadku wpłacanie miesięcznych zaliczek na podatek staje się obowiązkiem uciążliwym finansowo oraz powoduje zamrożenie środków pieniężnych przez podatnika. Podatnik opłaca bowiem miesięczne zaliczki na podatek, mając świadomość, że korzystając z ulgi abolicyjnej podatek w zeznaniu rocznym i tak nie wystąpi. Jeżeli dodatkowo podatek pobierany jest również w kraju siedziby armatora to polski marynarz dwukrotnie opłaca zaliczki od tego samego wynagrodzenia. Wprawdzie zapłacone polskiemu fiskusowi zaliczki przekształcają się następnie w nadpłatę podatku, jednak z zgodnie z art. 77 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej nadpłata podlega zwrotowi w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Istnieje możliwość uniknięcia obowiązku zapłaty zaliczek poprzez skorzystanie z instytucji ograniczenia poboru zaliczek. Jak czytamy w art. 22 §  2a Ordynacji podatkowej organ podatkowy, na wniosek podatnika, ogranicza pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu lub zysku przewidywanego na dany rok podatkowy.

Podkreślenia wymaga, że choć powyższy przepis wskazuje na obowiązek organu ograniczenia poboru zaliczek (przepis posługuje się zwrotem „ogranicza” a nie „może ograniczyć”). Będzie to jednak miało miejsce wyłącznie w przypadku gdy podatnik w dostateczny sposób uprawdopodobni, że zaliczki są niewspółmiernie wysokie w stosunku do przewidywanego podatku. Same tylko oświadczenia czy twierdzenia podatnika są do uznania określonego faktu za uprawdopodobniony niewystarczające.

Jak czytamy w wyroku WSA w Gdańsku z 27.06.2017r., I SA/Gd 469/17:

”O ile obowiązek przeprowadzenia postępowania dowodowego spoczywa co do zasady na organie podatkowym i nie powinien być przerzucony na stronę, o tyle ciężarem uprawdopodobnienia może zostać obarczona strona postępowania w tych podatkowoprawnych stanach faktycznych, w których ustawodawca uzna to za celowe, a więc uzasadnione interesem podatnika lub interesem publicznym.

W postępowaniu zainicjowanym wnioskiem na podstawie art. 22 § 2a o.p. nie przeprowadza się pełnego postępowania dowodowego, jak w postępowaniu wymiarowym. Tym samym, podatnik składając wniosek o ograniczenie poboru zaliczek jest inicjatorem tego postępowania, co wymaga szczególnego zaangażowania wnioskodawcy, gdyż to on posiada wiedzę co do okoliczności, które mogą uprawdopodobnić, że zaliczki obliczone wg zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego za dany rok.”

W świetle powyższego wyroku to na podatniku spoczywa główny ciężar wykazania niewspółmierności zaliczek w kontekście późniejszego podatku rocznego. Warto jednak zwrócić uwagę, że przepis wspomina o uprawdopodobnieniu, a nie o udowodnieniu tych okoliczności. Nie zmienia to jednak faktu, że po stronie organu podatkowego spoczywa ocena czy podatnik w  przekonywający sposób uprawdopodobnił wymagane okoliczności.

Na zakończenie wskażmy, że zgodnie z  § 15 ust. 1 pkt 2  rozporządzenia w sprawie właściwości organów podatkowych wniosek o ograniczenie poboru zaliczek należy złożyć do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. Ponadto wniosek jest składany przed terminem poboru pierwszej zaliczki na podatek w danym roku. Skoro pierwszy w roku dochód podatnik może osiągnąć w styczniu, to termin wpłaty zaliczki za ten miesiąc to 20 luty. Powoduje to, że marynarz, który chce skorzystać z przedstawionej możliwości musi złożyć pismo do urzędu skarbowego przed tym terminem.

Ograniczenie poboru zaliczek marynarzy- podsumowanie

Mając powyższe na uwadze wskażmy, że w aktualnym stanie prawnym marynarze, mający status rezydenta podatkowego, są zobligowani do wpłaty miesięcznych zaliczek na podatek z tytułu pracy wykonywanej za granicą. Jak wykazaliśmy w treści artykułu takie zaliczki stanowią nieuzasadnione obciążenie finansowe dla marynarzy. Choć istnieje możliwość ograniczenia poboru zaliczek na wniosek marynarza, to jednak odbywa się to po wiarygodnym uprawdopodobnieniu, że zaliczki byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do rocznego zobowiązania podatkowego. Dokładnie z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku marynarzy, którzy w rozliczeniu rocznym korzystają z ulgi abolicyjnej. W rezultacie zaleca się aby marynarze składali wnioski o ograniczenie poboru zaliczek do 20 lutego danego roku podatkowego.

 

www.kancelaria-griffin.pl

Partnerzy portalu

legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.