7 czerwca 2023 r. Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska spotkała się z Steffi Lemke, federalną minister środowiska, ochrony przyrody, bezpieczeństwa jądrowego i ochrony konsumentów. Podczas spotkania podsumowano aktualne działania zapobiegawcze i naprawcze oraz odbudowujące bioróżnorodność Odry prowadzone na podstawie rekomendacji ekspertów. Dodatkowym tematem była kwestia ogłoszonego wczoraj wyroku WSA w Warszawie, dotyczącego wydłużenia koncesji dla kopalni w Turowie na wydobycie węgla brunatnego do roku 2044. W 14. trwających obecnie postępowaniach w tej sprawie stroną jest niemieckie miasto Zittau.

Odra jest na dzisiaj najlepiej przebadaną rzeką w Europie ze względu na stały monitoring online który zainstalowaliśmy, ale też zwiększenie punktów pomiarów manualnych i ilości monitorowanych parametrów– mówiła minister Anna Moskwa po spotkaniu.

Robimy wszystko co możliwe, aby ten szkodliwy, inwazyjny gatunek obcy jakim jest złota alga nie mógł się rozwijać w Odrze. Zasoby Odry się odbudowują. 14 mln zł z 5 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej przeznaczyliśmy na program odbudowy bioróżnorodności Odry. Jest przewidziany do 2025 r., ale w razie potrzeby będzie wydłużany– dodała minister Anna Moskwa.

Jak poinformowała minister klimatu i środowiska zgodnie z zeszłorocznymi ustaleniami zespół ekspertów po obu stronach podjął aktywne prace nad wymianą informacji o sytuacji na rzece. Obie strony przekazały sobie raporty z wynikami badań przeprowadzonymi po obu stronach granicy.

Ostatni czas to wymiana informacji między stronami także w formie warsztatów eksperckich. Współpracowaliśmy z ekspertami z państw, gdzie złota alga wyrzucała toksyny. Przeprowadzaliśmy działania, które mogłyby zablokować wyrzut toksyn – mówiła podczas spotkania minister Anna Moskwa.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z podległymi jednostkami (Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska i Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska ), jak i inne właściwe polskie instytucje, nieprzerwanie od ubiegłego roku podejmują adekwatne działania zmierzające do opanowania skutków zjawiska wystąpienia złotej algi, intensyfikując jednocześnie dotychczasowe czynności monitoringowe oraz kontrolne.

Chcę zapewnić, że dla rządu polskiego absolutnym priorytetem jest zapobieganie ewentualnym katastrofom w przyszłości oraz przywrócenie pierwotnego stanu Odry wraz z odnowieniem populacji ryb– zaznaczyła Anna Moskwa.

Polska minister podczas spotkania poruszyła również kwestię związaną z umową międzyrządową pomiędzy Polską a Niemcami dotyczącą wspólnego utrzymania rzeki Odry, która została podpisana w 2015 roku. Podkreśliła, że Polska zamierzą ją konsekwentnie realizować i tego samego oczekuje od niemieckiego partnera. Dodała, że umów międzynarodowych należy dotrzymywać. Umowa międzynarodowa dotyczy utrzymania i inwestycji na rzece Odrze. Strony zobowiązują się w niej do realizacji projektów infrastrukturalnych i utrzymaniowych, na rzecz ochrony środowiska naturalnego rzeki oraz polepszenia parametrów żeglowność tej międzynarodowej drogi wodnej.

Minister Anna Moskwa odniosła się także do kwestii wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego dotyczącego koncesji dla kopalni w Turowie na wydobycie węgla brunatnego do roku 2044. Przypomniała, że dla Polski elektrownia w Turowie, która wykorzystuje węgiel brunatny z kopalni, jest jednym z „głównych ośrodków energetycznych”, wytwarzających do 7 proc. produkcji po polskiej stronie. Poza tym zapewnia m.in. ciepłą wodę mieszkańcom regionu.

W tym obszarze funkcjonuje 1 kopalnia po polskiej stronie, po niemieckiej jest ich 7, a po czeskiej – 5. W naszym postępowaniu szanujemy prawo każdego państwa do wyboru miksu, dlatego jesteśmy zaniepokojeni postępowaniem niemieckiego miasta. Nie ma innych postępowań, żebyśmy mieli taką aktywność niemieckiego miasta– stwierdziła minister Anna Moskwa.

Przypomniała, że miasto Zittau brało udział w postępowaniu odwoławczym, trwającym 2 lata i że podpisało porozumienie.

Będę wdzięczna za dobry dialog po niemieckiej stronie, żeby to się więcej nie zdarzyło– stwierdziła polska minister klimatu i środowiska.

****Od 26 lipca 2022 r. do 15 maja 2023 r. w związku z działaniami na Odrze CLB GIOŚ wykonano blisko 57 tys. analiz. Próbki pobierane są dwa razy w tygodniu (poniedziałek i czwartek) w 27 punktach pomiarowo-kontrolnych na Odrze oraz 9 stacjach automatycznych. Od 30 maja 2023 r. na stronie gov.pl/odra udostępniamy dane monitoringu automatycznego Odry. Zakończył się pierwszy etap kalibracji systemu. Jest to system pilotażowy, gdzie testowane są różnego typu sondy – zarówno pływające jak i kotwiczone na urządzeniach hydrotechnicznych (dla wyboru optymalnego rozwiązania). System jest nadal rozbudowywany i kalibrowany.

Jednym działań interwencyjnych na Odrze jest neutralizacja zakwitu złotej algi lub co najmniej kontrolowanie jego rozwoju. Takie działania zostały przeprowadzone pod koniec maja 2023 r,. w Kanale Gliwickim, a wcześniej na starorzeczach pojawiły się siatki ochronne zapobiegające wpływaniu ryb w miejsca zakwitu złotej algi.

kom/ pif/

Fot. Depositphotos