Zmiany w ograniczaniu „zatorów płatniczych” od 1 stycznia 2020 r.

Wielu przedsiębiorców przyzwyczaiło się już do tego, że do zawieranych przez nich umów znajdzie na ogół zastosowanie ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Ustawa obejmuje m.in. specjalne odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych, a także rekompensatę za odzyskiwanie należności w procesie windykacyjnym (o równowartości 40 euro).

Dotychczasowe regulacje mające na celu ograniczanie negatywnych skutków zatorów płatniczych okazują się jednak niewystarczające, nieskutecznie zabezpieczając interesy wierzycieli i negatywnie wpływając na płynność finansową przedsiębiorców.
Aby przeciwdziałać takim niekorzystnym zjawiskom uchwalono ustawę z dnia 19.07.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.

Większość zmian wchodzi w życie z dniem 1.01.2020 r.

Jakie zatem zmiany przynosi omawiana regulacja?

Jest ich sporo, ale szczególną uwagę należy poświęcić kilku kwestiom, mającym istotne znaczenie dla codziennego funkcjonowania przedsiębiorców.

    1. dotychczasowa ustawa „o terminach zapłaty w transakcjach handlowych” będzie nazywała się ustawą o „o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych”;

    2. dotychczas odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych wynosiły 9,5% (stopa ref. NBP + 8%) w stosunku rocznym. Tymczasem od 1.01.2020 r. standardowo  wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych będzie wynosiła 11,5% (stopa ref. NBP + 10%) w stosunku rocznym;

    3. do tej pory wierzycielowi przysługiwała zryczałtowana kwota 40 euro jako rekompensata za koszty odzyskiwania należności i wysokość tej rekompensaty była niezależna od wysokości odzyskiwanego długu. Natomiast od 1.01.2020 r. wprowadzono 3 poziomy wysokości tej rekompensaty: 40 euro, 70 euro oraz 100 euro (w zależności od wysokości odzyskiwanej kwoty);

    4. nie będzie można zbyć (sprzedać, przelać) wierzytelności o zapłatę wspomnianej wcześniej rekompensaty kosztów odzyskiwania wierzytelności. Tym samym nie będzie możliwe handlowanie takimi wierzytelnościami i pozywanie przedsiębiorców przez tzw. skupicieli wierzytelności, masowo pozywających o takie należności;

    5. nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi będzie stanowiło nowy czyn nieuczciwej konkurencji;

    6. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zostanie wyposażony w możliwość wszczęcia postępowania przeciwko przedsiębiorcy, który opóźnia się z regulowaniem należności wynikających z transakcji handlowych. Istotne jest jednak, że postępowanie takie będzie dotyczyło jedynie przedsiębiorców o bardzo silnej pozycji rynkowej. Postępowanie takie dotyczy tylko takich podmiotów (niebędących podmiotami publicznymi), które w okresie 3 kolejnych miesięcy nie uregulowały lub nieterminowo uregulowały należności w łącznej kwocie co najmniej 2.000.000 zł.

    7. zmiany dotyczące transakcji handlowych obejmują także prawo podatkowe. Na wzór „ulgi na złe długi” obecnej w ustawie o VAT, wprowadzone zostaną mechanizmy, pozwalające na preferencyjne rozliczanie „złych długów” również w odniesieniu do PIT oraz do CIT.

Zapraszamy do lektury szczegółowych zmian w tym zakresie przedstawionych w załączonej broszurze (w galerii pod artykułem), wraz z odpowiednimi przykładami.

dr Radek Wasilewski, radca prawny

Patryk Zbroja, adwokat

ZBROJA ADWOKACI