Bezpieczeństwo morskie staje przed coraz trudniejszymi zadaniami. O wyzwaniach, planach i zagrożeniach z nim związanych rozmawiali eksperci podczas Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Morskiego, która odbyła się na Uniwersytecie Gdańskim. Jak poinformował Cezary Łuczywek, szef Państwowej Komisji Badania Wypadków Morskich, liczba wypadków od kilku lat utrzymuje się na stałym poziomie.

– Zmienia się znacząco liczba powiadomień Komisji o wypadkach morskich. W ubiegłym roku mieliśmy 90 powiadomień, w poprzednich latach około 60, a kiedy zaczynaliśmy pracę 4 lata temu, było ich tylko 40. To nie wynika z faktu zwiększonej liczby wypadków, a z większej świadomości podmiotów, które o takich zdarzebiach mają obowiązek powiadamiania – tłumaczy Cezary Łuczywek, szef Państwowej Komisji Badania Wypadków Morskich.

Bezpieczeństwo morskie obecnie obejmuje cały szereg aspektów związanych z funkcjonowaniem statku. To nie tylko jego zdolności przeciwstawienia się zagrożeniom wynikającym z samej natury morza, ale także regulacje związanych z bezpieczną eksploatacją jednostki, czyli m.in. warunki pracy załóg i ochrona środowiska morskiego. Do tego obecnie dochodzą również kwestie związane z zabezpieczeniem statku przed atakiem terrorystycznym lub pirackim.

– Statek, który jest w zasadzie elementem różnego rodzaju systemów nawigacyjnych, satelitarnych i innych, może stać się przedmiotem cyberataku i to jest to, co być może w przyszłości ujrzy światło dzienne w formie norm, standardów i zalecanych metod postępowania – mówi Dorota Pyć, kierownik Katedry Prawa Morskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Zmiany regulacji prawnych związanych z bezpieczeństwem morskim to stały proces. W ostatnich latach powstały m.in. kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobiegania zanieczyszczeniom morskim, kodeks ISPS związany z ochroną statku i obiektu portowego czy kodeks polarny zawierający normy dotyczące bezpiecznej żeglugi w trudnych nawigacyjnie obszarach. Obecnie przed osobami odpowiedzialnymi za regulacje związane z bezpieczeństwem morskim stoi kilka nowych zadań.

– Największym wyzwaniem, nie wiem, czy możliwym do zrealizowania, jest kwestia zabezpieczenia kabli podmorskich przed atakami terrorystycznymi. Coraz więcej dronów na świecie jest w stanie wejść głęboko pod wodę. To jest na pewno coś, czym będziemy zajmować się w przyszłości – mówi Justyna Nawrot, pracownik Katedry Prawa Morskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Zdaniem Nawrot, ważną kwestią przyszłości są także statki bezzałogowe, szczególnie sposób ich funkcjonowania i spełniania międzynarodowych standardów w kontekście kwalifikacji załóg, których tam po prostu nie będzie.

Jak podkreśliła Pyć, dla bezpieczeństwa morskiego przede wszystkim bardzo ważne są szkolenia, edukacja i podnoszenie świadomości.

Ogólnopolska Konferencja Prawa Morskiego odbyła się po raz VI. Podczas niej zostały poruszone wybrane zagadnienia prawne dotyczące bezpieczeństwa morskiego zogniskowane w układzie prewencja, kontrola i odpowiedzialność.