Prezydent Litwy Dalia Grybauskaite złoży dwudniową wizytę w Polsce; w czwartek w Warszawie spotka się z prezydentem Andrzejem Dudą, a w piątek w Lublinie prezydenci Polski i Litwy oraz prezydent Ukrainy Petro Poroszenko odwiedzą dowództwo brygady litewsko-polsko-ukraińskiej.

Szef gabinetu prezydenta poinformował, że głównymi tematami rozmów będą kwestie bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa energetycznego, relacje gospodarcze oraz relacje społeczne w tym sytuacja polskiej mniejszości w na Litwie.

Jak zaznaczył, w piątek w Lublinie dojdzie do trójstronnego spotkania prezydent Grybauskaite, prezydenta Duda oraz prezydenta Ukrainy Poroszenko. Troje przywódców odwiedzi wspólnie kwaterę główną Wielonarodowej Brygady Litewsko-Polsko-Ukraińskiej, LITPOLUKRBRIG.

"Wizyta pani prezydent Litwy przypada w szczególnym roku, w roku 450-lecia Unii Lubelskiej, która wytworzyła Rzeczpospolitą Obojga Narodów, unikatową polityczną siłę ówczesnej Europy i pewnie jeden z najbardziej nowatorskich, unikatowych przedsięwzięć politycznych w ogóle w historii Europy, a więc oczywistym jest, że kontekst także tej rocznicy jest ważny" - powiedział PAP szef gabinetu prezydenta RP Krzysztof Szczerski.

Szczerski zaznaczył, że przede wszystkim będzie to jednak wizyta polityczna. "Wizyta dwustronna, oficjalna prezydent Litwy, która kończy swoje urzędowanie, więc to jest także jej pożegnanie w ramach tego urzędu z Polską" - zaznaczył prezydencki minister. Dodał, że w związku z tym "będzie też można podsumować te ostatnie lata i określić stan relacji polsko-litewskich i wspólne wyzwań".

Szczerski podkreślił, że wizyta Grybauskaite będzie miała trzy duże komponenty. "Po pierwsze kwestie bezpieczeństwa, wzajemnego postrzegania zagrożeń i odpowiedzi na te zagrożenia poprzez współpracę wojskową, i w ramach NATO i dwustronną, w tym daleko idącą także współpracę i koordynację działań w zakresie rozwoju armii i współpracy wojskowej" - powiedział.

Jak zaznaczył, podczas wizyty zostaną podpisane przez ministrów obrony obu państw dokumenty dotyczące "daleko idącego zacieśnienia współpracy w zakresie obronności, włącznie z oddelegowaniem pod wspólne dowództwo części litewskich jednostek i polskich w ramach Wielonarodowego Dowództwa Dywizji Północ-Wschód".

Szczerski poinformował, że zostanie też przyjęta przez prezydentów Polski i Litwy wspólna deklaracja obejmująca kwestie bezpieczeństwa, w tym także bezpieczeństwa energetycznego.

Drugi komponent wizyty - powiedział szef gabinetu prezydent RP - to komponent gospodarczy. Zaznaczył, że polskie firmy są znaczącym udziałowcem na rynkach litewskich, "na czele z projektem sztandarowym", którym jest rafineria PKN Orlen w Możejkach.

"Chcemy, żeby gospodarcza obecność Polski się rozwijała, żeby polska siła gospodarcza na Litwie promieniowała i chcemy, żeby państwo litewskie także wspierało polskie podmioty gospodarcze na Litwie i umożliwiało im dobre funkcjonowanie" - powiedział prezydencki minister.

Trzecim komponentem wizyty będą kwestie infrastrukturalne, które - jak zaznaczył Szczerski - łączą się z Inicjatywą Trójmorza, "z naszym wspólnym udziałem w tym dużym przedsięwzięciu i integracji europejskiej w ramach naszego pasa państw między Bałtykiem, Adriatykiem, a Morzem Czarnym".

"Tutaj relacje polsko-litewskie są niezwykle ważne, dlatego że poprzez Polskę i Litwę przebiegają kluczowe projekty Trójmorza, takie jak Rail Baltica, Via Baltica, które łączą kraje bałtyckie z centrum Europy; jak most energetyczny, który pozwala krajom bałtyckim na integrację ich systemów energetycznych z Europą. A więc to są bardzo ważne przedsięwzięcia infrastrukturalne, które właśnie pomiędzy Polską a Litwą decydują tak naprawdę o rozwoju i spójności infrastrukturalnej całej Europy, w tym szczególnie krajów Trójmorza" - podkreślił Szczerski.

Prezydencki minister podkreślił, że podstawą dla wzajemnych interesów polsko-litewskich, "fundamentem i pierwszym w ogóle zadaniem, jest dbanie o dobre relacje społeczne, o dobre relacje międzyludzkie". Jak mówił, szczególne znaczenie dla tych relacji "ma obecność Litwinów w Polsce, ale przede wszystkim oczywiście duża obecność Polaków na Litwie, tych tam mających swoje domy i swoją ojcowiznę od wieków".

"Polska obecność na Litwie powinna być przez Litwinów postrzegana jako szansa, jako duża społeczna wartość i myślę, że także do tego będziemy przekonywać stronę litewską, żeby dbać o Polaków na Litwie, właśnie w imię tych wspólnych interesów; (będziemy przekonywać), że te wspólne interesy innych obszarach muszą być zharmonizowane z dobrą pozycją, dobrą sytuacją, dobrym postrzeganiem Polaków na Litwie, Polaków, którzy są wierni swojej narodowości, wierni swojej tożsamości i oczywiście są lojalnymi obywatelami Litwy" - podkreślił szef gabinetu prezydenta RP.

Jak zaznaczył, prezydent Duda "zawsze Polaków na Litwie zachęcał, żeby byli lojalnymi obywatelami suwerennej Litwy i jednocześnie, żeby byli Polakami". "I będziemy dbać o to, żeby pełnię swoich praw mogli tam realizować" - podkreślił Szczerski.

Prezydent Litwy przybędzie do Warszawy w czwartek popołudniu. Po oficjalnym powitaniu na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego prezydenta Litwy przez prezydenta Andrzeja Dudę odbędą się rozmowy obojga polityków, a następnie rozmowy delegacji. W obecności prezydenta Dudy i prezydent Grybauskaite ministrowie obrony Polski i Litwy podpiszą dokumenty dotyczące współpracy. Następnie odbędzie się konferencja prasowa.

Podczas pobytu w Warszawie prezydent Litwy spotka się też z premierem Mateuszem Morawieckim, a także z marszałkiem Senatu Stanisławem Karczewskim i marszałkiem Sejmu Markiem Kuchcińskim.

W piątek prezydent Litwy odwiedzi Lublin. Przed południem Dalia Grybauskaite i Andrzej Duda złożą kwiaty pod pomnikiem Unii Lubelskiej na pl. Litewskim. Następnie dojdzie do spotkania trojga prezydentów - Litwy, Polski oraz prezydenta Ukrainy Petro Poroszenko - w dowództwie Wielonarodowej Brygady Litewsko-Polsko-Ukraińskiej, LITPOLUKRBRIG.

Kancelaria prezydent Litwy poinformowała, że podczas spotkań Grybauskaite z polskim prezydentem, marszałkiem Senatu Stanisławem Karczewskim i premierem Mateuszem Morawieckim strona litewska zamierza poruszyć m.in. kwestie polityki unijnej, realizacji wspólnych projektów infrastrukturalnych Rail Baltica, Via Baltica i Via Carpatia. Omawiane mają być również sprawy związane z realizacją wspólnych projektów energetycznych.