Dalszy rozwój infrastruktury, ale też tworzenie warunków do tego, by zatrzymać młodych ludzi to niezbędne elementy potrzebne do dalszego rozwoju Polski wschodniej - podkreślano w środę podczas V Wschodniego Kongresu Gospodarczego w Białymstoku.

Marszałek województwa podlaskiego Jerzy Leszczyński powiedział podczas debaty o polityce spójności po 2020 r, że aby regiony wschodnie mogły się dalej rozwijać konieczny jest ich równomierny rozwój.

"Myślę, że jednak kluczowy jest powrót do tego, że musimy jeszcze poprawić infrastrukturę. To jest jednak cały czas dla nas ważne, bo jeszcze nie zrobiliśmy wszystkiego" - mówił marszałek. Wyraził nadzieję, że w nowej perspektywie finansowej UE z mechanizmu CEF "Łącząc Europę" będzie dofinansowana budowa trasy Via Carpatia.

Wolfgang Munch, zastępca dyrektora wydziału ds. Polski Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej przekonywał, że owszem infrastruktura gra ważną rolę w rozwoju, ale - jak to określił - nie jest często jedyną potrzebą i zwracał uwagę, że trzeba do tej kwestii podchodzić z rozwagą.

Munch podkreślał, że w UE nie chodzi o pieniądze, ale o wartości, a jedno z drugim jest ze sobą związane. Wskazał, ze jedną z takich wartości jest współpraca, to "co możemy zrobić razem, czego od siebie się nauczyć". Powiedział, że takie wartości jak współpraca, solidarność będą "osią" polityki spójności.

Wolfgang Munch gratulował rozwoju regionom Polski wschodniej, które - jak to ocenił - dokonały "sukcesu praktycznie niewyobrażalnego", bo udało im się wykorzystać "praktycznie wszystkie pozytywne elementy UE". Munch mówił, że nie można zapomnieć o mniejszych miastach w Polsce, w Europie i inwestować w nie. Mówił, że ważnym elementem w nowej perspektywie finansowej będą tzw. inwestycje zintegrowane służące tworzeniu warunków do tego, by ludzie nie migrowali z danego regionu i mieli pracę na miejscu. "Musimy więcej nad tym pracować" - mówił.

Podczas debaty akcentowano, że do jednych z największych wyzwań po 2020 r. będzie należała zmniejszająca się liczba mieszkańców (depopulacja w regionach położonych na peryferiach), starzenie się społeczeństwa w Polsce.

Wolfgang Munch mówił, że Polska jest jednym z najszybciej starzejących się społeczeństw w Europie i to jest "ogromne wyzwanie". Zaznaczył, że mniejsze problemy będą miały takie miasta jak Białystok, gdzie są dobre wyższe uczelnie, bo one będą zawsze przyciągać młodych. Większe problemy mogą dotknąć mniejsze miasta, gdzie takich uczelni nie ma.

Munch mówił również, że najlepszym sposobem na zatrzymanie młodych ludzi w regionie byłoby tworzenie dla nich takich warunków, by mogli żyć i pracować na miejscu, w lokalnych firmach. Wskazywał, że regiony będą musiały się też zastanowić, jak zwiększyć produktywność tych małych i średnich firm, które już działają, bo tam są miejsca pracy. Munch uważa, że takie firmy trzeba zachęcać do inwestowania poprzez dogodne warunki.

Samorządy ze wschodniej Polski zabiegają, by po 2020 r. był kontynuowany specjalny program, z którego korzystają. Obecnie nosi on nazwę Polska Wschodnia na lata 2014-2020, w latach 2007-2013 był to Rozwój Polski Wschodniej. Program powstał, by wyrównywać szanse rozwojowe pięciu najbiedniejszych regionów w UE: Podlaskiego, Warmińsko-Mazurskiego, Lubelskiego, Podkarpackiego i Świętokrzyskiego. Obecny budżet programu to ok. 2 mld euro. Jeszcze nie wiadomo, czy podobny program będzie w perspektywie finansowej po 2020 r.

Wolfgang Munch zaznaczył, że trzeba się zastanowić nad tym, aby po 2020 r. uprościć, uporządkować program dla Polski wschodniej - jeśli taki będzie - i programy regionalne w tych województwach, bo niektóre elementy nakładają się na siebie, choć nie wskazał jakie.