Archeolodzy morscy u wybrzeży Chorwacji przygotowują się do misternej i delikatnej operacji wydobycia z dna pozostałości ręcznie szytej łodzi sprzed ponad 3200 lat.

W Morzu Śródziemnym, u wybrzeży Chorwacji spoczywają pozostałości ręcznie uszytej łodzi sprzed ponad 3200 lat. Chorwaccy archeolodzy planują podniesienie jednostki, co umożliwi badania tego niezwykłego znaleziska.

Do operacji podniesienia z dna siedmiometrowych pozostałości łodzi, która mierzyła łącznie 12 metrów, ma dojść na początku lipca. Pracuje nad nią zespół naukowców z Francji i Chorwacji. Łódź nazwana Zambratija to niezwykły okaz. Jest to najstarsza całkowicie ręcznie szyta jednostka, jaką kiedykolwiek odnaleziono w Morzu Śródziemnym, przy czym wyjątkowo dobrze zachowana. To też rzadki przykład starożytnej techniki budowy jednostek pływających, jaką stosowano w Istrii i Dalmacji między XII a X wiekiem przed naszą erą. Polega ona na misternym zszyciu ze sobą elementów zachodzących na starannie wyprofilowane deski w celu ich połączenia.

Odnalezione pozostałości Zambratiji wprowadziły naukowców w osłupienie przede wszystkim techniką szycia stosowaną przy montażu drewnianych elementów i „niezrównaną” wodoszczelnością. Co ciekawe, tego typu technologię łączenia desek stosowano przy budowie łodzi w wielu rejonach świata na długo przed wynalezieniem metalowych elementów złącznych, a także później, dla obniżenia kosztów budowy.

Wyciągnięcie Zambratiji z wody umożliwi naukowcom przeprowadzenie szczegółowych badań i analiz przy użyciu nowoczesnych technologii. Jej pozostałości są na tyle dobrze zachowane, że w niektórych miejscach wciąż widoczne są szwy, a sama rama jest w dużej mierze nieuszkodzona. Po wydobyciu łodzi zostanie ona też zrekonstruowana przy pomocy techniki 3D. Naukowcy liczą także, że uda im się zidentyfikować materiały użyte do budowy, przede wszystkim włókna, co pozwoli na lepsze poznanie tej techniki budowy łodzi.

Plan zakłada, że w pierwszej kolejności wrak zostanie odsolony w Chorwacji, a następnie przetransportowany do francuskiego Grenoble w 2024, gdzie zostanie poddany konserwacji. Finalnie, odrestaurowana łódź ma być wystawiona w nowym muzeum dziedzictwa morskiego w chorwackiej Puli.