• <
szkoła_morska_w_gdyni_980x120_gif_2020

Stacja Morska w Helu: badawczo-edukacyjna jednostka UG, która przyciąga turystów

12.08.2020 13:44 Źródło: Uniwersytet Gdański
Strona główna Edukacja Morska, Nauka, Szkoły Morskie, Praca na Morzu Stacja Morska w Helu: badawczo-edukacyjna jednostka UG, która przyciąga turystów

Partnerzy portalu

Stacja Morska w Helu: badawczo-edukacyjna jednostka UG, która przyciąga turystów - GospodarkaMorska.pl
Fot. archiwum Stacji Morskiej UG, Dariusz Bógdał

Stacja Morska im. prof. Krzysztofa Skóry – naukowo-badawcza stacja terenowa Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego zajmuje się głównie badaniami i dydaktyką dotyczącą przyrody i ochrony Morza Bałtyckiego. Poza aktywnością wynikającą z działalności statutowej, zespół Stacji Morskiej realizuje też projekty czynnej ochrony morskiej przyrody oraz podejmuje liczne inicjatywy o charakterze informacyjno–edukacyjnym. Dużym zainteresowaniem, zwłaszcza w czasie letnim, cieszy się też prowadzone przez stację Fokarium.

Stacja została powołana do życia w 1977 r. jako Morskie Laboratorium Terenowe. Jej tematyka badawcza i edukacyjna koncentruje się na biologii i ekologii ssaków morskich w Morzu Bałtyckim, biologii i ekologii ryb strefy przybrzeżnej Bałtyku, występowaniu chronionych, rzadkich oraz obcych gatunków fauny bałtyckiej oraz na monitoringu chronionych gatunków i ich siedlisk.

Dzięki wyjątkowej lokalizacji oraz infrastrukturze Stacja Morska ma możliwość wykonywania badań w strefie przybrzeżnej otwartego morza, Zatoki Puckiej oraz przymorskich wód śródlądowych. Prowadzone długoterminowo serie obserwacji biologicznych w rejonach zatok Puckiej i Gdańskiej pozwalają na śledzenie zmian w bioróżnorodności tych akwenów. Położenie oraz wyposażenie i zaplecze laboratoryjno-socjalne umożliwia prowadzenie badań także innym zespołom naukowym.

Krajowe centrum badań bałtyckich ssaków morskich

Stacja Morska jest krajowym centrum badań bałtyckich ssaków morskich – fok i morświnów. Gromadzone są tutaj dane na temat ich występowania w polskiej części Bałtyku, kondycji zdrowotnej, a także skali zagrożeń dla tych zwierząt wynikających z działalności człowieka. Obserwacje i spotkania z tymi zwierzętami w ich naturalnym środowisku przyjmowane są pod nr. alarmowym: 601 88 99 40.

Stacja Morska w latach 80. XX wieku rozpoczęła badania nad morświnem Phocoena phocoena, jedynym waleniem stałe zamieszkującym Morze Bałtyckie, w którym jego populacja jest skrajnie zagrożona wyginięciem. Poza zbiorem danych o obserwacjach i jego śmiertelności, prowadzi ona badania z zakresu monitoringu akustycznego z zastosowaniem detektorów hydroakustycznych (C-POD). Stacja Morska brała udział w największym na świecie projekcie akustycznym pn. SAMBAH (Statyczny monitoring akustyczny bałtyckich morświnów), który decyzją Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska Komisji Europejskiej, został nominowany do nagrody w konkursie "Najlepszy z najlepszych" dla projektów zrealizowanych z mechanizmu LIFE+, zakończonych w latach 2016 – 2017. Nasłuch morświnów prowadziła ostatnio w rejonie Zatoki Puckiej, a w 2020 r. badania rozpocznie w całej polskiej strefie przybrzeżnej. We współpracy z instytucjami z innych krajów bałtyckich, Stacja prowadzi także rejestr obserwacji innych gatunków waleni, które gościnnie pojawiają się w Bałtyku.

Morświnowi dedykowany jest otwarty i udostępniony dla zwiedzających w 2013 roku obiekt o charakterze mini-muzeum, funkcjonujący pod nazwą Dom Morświna. Przedstawiona jest tam gromadzona przez wiele lat wiedza o biologii, ekologii i zagrożeniach dla bałtyckiej populacji tego gatunku oraz międzynarodowym i krajowym prawie dotyczącym jego ochrony. Zamieszczone w budynku statyczne i multimedialne ekspozycje oraz filmy dokumentalne informują również o delfinach i wielorybach, które w ostatnich latach zaobserwowano w polskich wodach Morza Bałtyckiego. Więcej informacji na stronie i na stronie FB .

Fokarium – ochrona foki szarej Halichoerus grypus

Funkcjonujące w Stacji Fokarium jest miejscem realizacji projektu czynnej ochrony foki szarej Halichoerus grypus, służącego badaniom i edukacji. Obecnie może je odwiedzić jednorazowo ograniczona reżimem sanitarnym liczba osób i wyłącznie w porach karmienia fok. Stacja prowadzi także ośrodek rehabilitacji fok, w którym corocznie udaje się przywrócić środowisku naturalnemu od kilkunastu do kilkudziesięciu małych pacjentów foczego szpitalika. Są to najczęściej znajdowane na plażach focze szczenięta, które nie są w stanie bez pomocy człowieka rozpocząć samodzielnego życia. Szczegóły na stronie Fokarium i na FB profilu Fokarium.

Skarbnica wiedzy o rzadkich i chronionych gatunkach ryb


Stacja Morska prowadzi zbiór informacji na temat występowania w Bałtyku rodzimych (rzadkich i chronionych), a także obcych gatunków ryb – zarówno inwazyjnych, jak i występujących incydentalnie. Posiada unikatowe kolekcje ichtiologiczne okazów pochodzących z Bałtyku, jak i ryb antarktycznych, którą utworzono na bazie materiału pozyskanego podczas polskich i międzynarodowych wypraw przez założyciela i wieloletniego kierownika stacji Profesora Krzysztofa Skórę. Stacja Morska jest predysponowana do prowadzenia monitoringu ichtiofauny wód morskich, przejściowych i śródlądowych. Dane pozyskane w wyniku badań in situ mogą być weryfikowane w laboratorium akwariowym zasilanym m.in. naturalną wodą morską i umożliwiającym prowadzenie obserwacji ryb oraz doświadczeń fizjologicznych i hodowlanych.

Dydaktyczno-edukacyjna rola stacji badawczej

Zajęcia dydaktyczne w Stacji Morskiej mają charakter ćwiczeń terenowych, praktyk wakacyjnych i dyplomowych, kursów specjalistycznych, a także wykładów i seminariów. Są to zajęcia zarówno dla studentów przyrodniczych kierunków Uniwersytetu Gdańskiego, jak i innych uczelni polskich oraz zagranicznych.

W ofercie Stacji Morskiej jest także edukacja dzieci i młodzieży prowadzona we współpracy z Fundacją Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego oraz dzięki długoletniemu wsparciu WFOŚiGW w Gdańsku. Cieszący się niesłabnącą popularnością projekt pt. Błękitna Szkoła – Warsztaty Morskie ma na celu popularyzowanie wiedzy o Morzu Bałtyckim i jego strefie brzegowej, propagowanie pro-przyrodniczego współistnienia ze środowiskiem oraz zrównoważonego korzystania z jego zasobów, a także zachęcanie do aktywnego udziału w działaniach ochronnych. Zajęcia w ramach Błękitnej Szkoły mają formę lekcji oraz warsztatów terenowych i laboratoryjnych. Mogą w nich wziąć udział także grupy osób dorosłych. Żeby zarezerwować zajęcia lub dowiedzieć się więcej, wejdź na stronę internetową.

Całoroczna baza noclegowa


Stacja Morska dysponuje całoroczną bazą noclegową z 39 miejscami oraz halą seminaryjno-konferencyjną, która od 2017 roku wzbogaca możliwość organizacji większych spotkań czy konferencji. W obiekcie tym, oprócz sali seminaryjnej dla 100 osób, znajduje się również sala dydaktyczno-laboratoryjna, wyposażona w specjalistyczne stoły do analiz materiału biologicznego. Na ukończeniu jest również budowa tzw. Nadmorskiej leśniczówki – obiektu przeznaczonego na cele edukacji dzieci i młodzieży w ramach zajęć Błękitnej Szkoły, a także przedstawieniu historii związków rybołówstwa i leśnictwa w tradycji Helu.

Gospodarka Morska
Fot. archiwum Stacji Morskiej UG, Dariusz Bógdał
Gospodarka Morska
Fot. archiwum Stacji Morskiej UG, Dariusz Bógdał
Gospodarka Morska
Fot. archiwum Stacji Morskiej UG, Dariusz Bógdał
Gospodarka Morska
Fot. archiwum Stacji Morskiej UG, Dariusz Bógdał

Partnerzy portalu

Dziękujemy za wysłane grafiki.