Zarząd Kanału Sueskiego dokonał w marcu pierwszego, próbnego otwarcia Muzeum Kanału Sueskiego, w ramach którego zwiedzanie było bezpłatne. W niedalekiej przyszłości placówka ma stać się popularnym miejscem wizyt turystów zainteresowanych historią oraz działalnością jednej z najważniejszych tras morskich na świecie.

Bezpłatne zwiedzanie ogłoszono 19 marca, a zaplanowano je z okazji 10 dnia Ramadanu, który jest obchodzoną w Egipcie rocznicą rozpoczęcia wojny z Izraelem, znaną również jako wojna Jom Kippur. W wyniku przeprowadzonego 6 października 1973 roku* ataku armii egipskiej na pozycje izraelskie na półwyspie Synaj (zajmowanym przez Izrael od zakończenia wojny sześciodniowej w 1967 roku) atakującym udało się odzyskać kontrolę nad całym Kanałem Sueskim. Otwarcie muzeum z tej okazji było swoistą "próbą generalną" w związku z planowanym uruchomieniem placówki i w przyszłości jej stałym udostępnieniem zwiedzającym. Zarówno Zarząd Kanału Sueskiego, jak i władze oraz dyrekcja muzeum spodziewają się licznych odwiedzin zarówno krajowych, jak i zagranicznych turystom. W sumie w ekspozycji znajduje się blisko 2000 artefaktów i innych eksponatów, które znajdują się w muzeum w 12 salach wystawowych, prezentujących historię Kanału Sueskiego.

Lokalizacja muzeum jest nieprzypadkowa, choć wiązała się z szeregiem prac aranżacyjnych, projektowych i remontowych. Wybrany budynek ma ponad 160 lat, a został zbudowany w 1862 roku jako pierwsza siedziba administracyjna Międzynarodowej Kompanii Morskiej Kanału Sueskiego, z której zarządzano 10-letnim procesem kopania kanału w latach 1859-1869. Projekt obejmuje także dom francuskiego budowniczego kanału, Ferdynanda de Lessepsa. Jest to więc miejsce ściśle związane z historią tej przeprawy, łączącej Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym, stanowiąc tym samym ważny element historii żeglugi w Egipcie. Władzom zależało na przeprowadzeniu prac renowacyjnych zabytkowego budynku i przywróceniu mu dawnej świetności, przy jednoczesnym zachowaniu jego stylu architektonicznego, który łączy w sobie arabsko-islamski i europejski design, a także ujawnieniu oryginalnych kolorów budynku, w koordynacji między Ministerstwem Starożytności a Centrum Inżynierii Archeologicznej i Środowiskowej na Wydziale Inżynierii Uniwersytetu Kairskiego. Prace realizowała firma Arab Contractors Company. Powierzchnia muzeum liczy 10 000 m2, a sam budynek ma 5 500 m2, a także piwnicę 1 200 m2. Projekt budowlano-konserwacyjny obejmuje 99 pomieszczeń, 114 drzwi, 175 okien i 303 drewniane filary.

Fot. Zarząd Kanału Sueskiego

Proces przywracania świetności budynku i wyposażania go jako muzeum w eksponaty i artefakty trwał prawie trzy lata, podczas których wykorzystano najnowsze techniki renowacji oraz metody i środki ekspozycji muzealnej, aby dopasować je do międzynarodowych muzeów. Stąd wewnątrz pojawią się nowoczesne środki przekazu, w tym ekrany i tablice interaktywne, ukazujące w przystępny sposób historię Kanału Sueskiego. Ponadto eksponaty oraz tablice informacyjne są sporządzone w języku arabskim, angielskim i francuskim, a prawdopodobnie będą także dostępne do wypożyczenia audiodeskrypcje w innych. Obok ukazywania dziejów z przeszłości placówka ma promować przeprawę, ukazując także jej znaczenie gospodarcze i wpływ na gospodarkę i politykę zarówno egipską, jak i światową.

Co istotne, obok materiałów poświęconych historii tego obszaru przez tysiąclecia, kluczowym dziejom kanału w XIX i XX wieku, nie zabrakło miejsca także na ekspozycje i eksponaty związane z historią najnowszą. Przykładem tego jest przestrzeń poświęcona wypadkowi statku Ever Given, do którego doszło w 2021 roku. W wyniku wejścia kontenerowca na mieliznę 21 marca doszło do ogólnoświatowego kryzysu w żegludze, trwającego do 28 marca. Choć był to zaledwie tydzień, mocno odczuła to gospodarka wielu państw, czego przykładem była kolejka, na którą składało się 300 statków.

Prezes Zarządu Kanału Sueskiego gen. por. Osama Rabie zaznaczył, że historia wypadku Ever Given pokazała znaczenie skutecznego zarządzania i reagowania na tak groźny kryzys. Określił to jako "czysto egipską epopeję" i dowód bezprecedensowej myśli oraz działania w wymagającej sytuacji. Z tego powodu instytucja również corocznie obchodzi 29 marca "Dzień Doskonałości", na pamiątkę przezwyciężenia kryzysu i utorowania trasy przez kanał po tym, jak kontenerowiec należący do tajwańskiej firmy Evergreen udało się ściągnąć z mielizny i przeprowadzić przez trasę żeglugową.

Na ekspozycję składają się zdjęcia, materiały wideo oraz gazety z całego świata opisujące to zdarzenie. Celem placówki jak i władz było pokazanie w ten sposób znaczenia Kanału Sueskiego dla światowej żeglugi i jak trudno byłoby jej funkcjonować bez niego. Można w tym dostrzec odniesienie do obecnej sytuacji na Morzu Czerwonym i Zatoce Adeńskiej, gdyż w wyniku ataków jemeńskich bojowników Huti na statki poruszające się po trasie prowadzącej przez Kanał Sueski wiele firm zdecydowało się na rezygnację z tej przeprawy. Dla bezpieczeństwa decydują się, jak przed wiekami, opływać Przylądek Dobrej Nadziei, należący do Republiki Południowej Afryki, w wyniku czego doszło do wzrostu cen transportu morskiego oraz zaburzenia światowego łańcucha dostaw.

*Ramadan to święto ruchome, podobnie jak chrześcijańska Wielkanoc i żydowska Pascha, z tym że okres odbywania się jest dużo większy. Stąd też 10 dzień Ramadanu w 1973 roku przypadał 6 października, gdy w 2024 roku był to 19 marca.