Muzeum Gdańska oraz Muzeum Światowego Oceanu w Kaliningradzie zainaugurowały w poniedziałek projekt „Połączeni bursztynem”, wsparty w kwocie prawie 2,3 mln euro z budżetu UE. Gdańska placówka przeznaczy dotację na adaptację Wielkiego Młyna na siedzibę Muzeum Bursztynu.

Spotkanie inauguracyjne projektu pn. "Połączeni bursztynem" odbyło się w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku.

"Nazwa tego projektu w dużym stopniu oddaje to, co myślę o naszych relacjach z Kaliningradem. Dzisiaj cierpimy z powodu zawieszenia małego ruchu granicznego (Polska zawiesiła MRG z Obwodem Kaliningradzkim w lipcu 2016 r. - PAP), wyjazdy w obie strony były bardzo intensywne. Chcę zapewnić, że cały piszemy pisma, staramy się, apelujemy o przywrócenie małego ruchu granicznego. Bo łączy nas wiele, nie tylko bursztyn" - powiedziała prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.

Polsko-rosyjskie przedsięwzięcie zakłada w ciągu dwóch lat szereg działań na rzecz adaptacji na cele muzealne dwóch obiektów o charakterze zabytkowym tj. Wielkiego Młyna w Gdańsku oraz położonej nad Pregołą części dawnej Państwowej Manufaktury Bursztynu w Królewcu z przyległymi barakami.

W XIV-wiecznym Wielkim Młynie, w którym trwają teraz prace termomodernizacyjne, swoją nową siedzibę znajdzie Muzeum Bursztynu, mieszczące się od 2006 r. w gotyckim Zespole Przedbramia.

W nowej siedzibie Muzeum Bursztynu będzie miała 2,5-krotnie większą przestrzeń wystawienniczą - 1100 metrów kwadratowych. Na potrzeby usługowo-gastronomiczne zostanie przeznaczona dolna kondygnacja budynku - znajdą się tu restauracje i sklepy z wyrobami jubilerskimi. Na pozostałych piętrach zostanie zaaranżowana wystawa stała, a także sala wystaw czasowych i pomieszczenia biurowe. W Wielkim Młynie znajdzie się też przestrzeń do prowadzenia działalności dydaktycznej i edukacyjnej.

Otwarcie Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie zaplanowano na koniec czerwca 2021 r.

Projekt "Połączeni bursztynem" realizowany jest w ramach Programu Polska-Rosja 2014-2020. W ramach unijnej dotacji w kwocie niespełna 2,3 mln euro Muzeum Gdańska będzie miało do dyspozycji ponad 1,5 mln euro (wkład własny to 155 tys. euro), a partner projektu, kaliningradzkie Muzeum Światowego Oceanu, otrzyma ponad 740 tys. euro (wkład własny to ok. 74 tys. euro). Dofinansowanie Unii Europejskiej w takim wspólnym przedsięwzięciu wynosi 90 procent.

Wielki Młyn został wybudowany przez Krzyżaków ok. 1350 r. Po raz pierwszy wzmiankowany w 1364 r., był jednym z największych "zakładów przemysłowych" średniowiecznej Europy, napędzanych początkowo przez 12 kół wodnych, od 1471 r. - 18, a od 1880 r. przez turbiny parowe. Pod koniec XIX w. produkował ok. 200 ton mąki dziennie. Wielki Młyn został zniszczony z wyjątkiem murów obwodowych w 1945 r., odbudowano go w latach 1962-1965.

W 1962 r. w Wielkim Młynie zorganizowano wystawę "Polska na morzu 1945-1962", a trzy lata później ekspozycję "XX lat polskiego przemysłu okrętowego". Pomimo powodzenia wystawy zarządzające budynkiem Biuro Obrotu Maszyn i Surowców nie zgodziło się na przekazanie obiektu Stoczni Gdańskiej, które starało się o umieszczenie w Wielkim Młynie Muzeum Stoczni.

Od 1994 r. w Wielkim Młynie działał dom handlowy. W związku z rezygnacją przez kupców z dzierżawy stoisk w grudniu 2016 r. zabytkowy obiekt przekazano w użytkowanie wieczyste obecnemu Muzeum Gdańska.