Na wycieczki edukacyjne związane z Sierpniem '80 zaprasza gdański oddział IPN. Odbędą się one zabytkowym autobusem w Gdańsku i Gdyni szlakiem miejsc ważnych dla zdarzeń sprzed 39 laty. Po poszczególnych lokalizacjach uczestników wycieczek oprowadzą świadkowie historii.

O przedsięwzięciu organizowanym przez gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej we współpracy z miejską spółką Gdańskie Autobusy i Tramwaje, poinformował w środę Marcin Węgliński z Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku.

Węgliński wyjaśnił, że wycieczki odbędą się z pomocą zabytkowego Jelcza 043 popularnie zwanego „Ogórkiem”. Pierwsza z nich będzie miała miejsce 27 sierpnia w Gdyni, a druga – kolejnego dnia, w Gdańsku. W trakcie obu wypraw ich uczestnicy odwiedzą siedziby zakładów pracy (często już nie istniejących) oraz innych instytucji, które odegrały istotną rolę w Sierpniu '80. Przewodnikami w poszczególnych miejscach będą z kolei osoby, które brały udział w zdarzeniach sprzed 39 laty lub były ich świadkami.

Na trasie gdyńskiej wycieczki znajdą się: ZKM Gdynia; Stocznia Gdynia (dawna Stocznia Komuny Paryskiej, gdzie przewodnikiem będzie Jerzy Miotke; Zakłady Radiowe Radmor (w rolę przewodnika wcieli się Roman Knop) oraz Uniwersytet Morski w Gdyni (była Wyższa Szkoła Morska), gdzie opiekę nad uczestnikami wycieczki przejmie Krzysztof Gąsior.

Z kolei w Gdańsku trasa wycieczki wiodła będzie przez: Gdańską Stocznię Remontową, Zajezdnię Tramwajową przy ul. Wita Stwosza (przewodnikiem będzie Stanisław Stencel), Zarząd Morskiego Portu Gdańsk SA (przewodnik - Andrzej Michałowski) oraz Stocznię Gdańsk S.A. (przewodnik - Jerzy Czarnecki).

„W trakcie podróży wjedziemy na teren zakładów pracy, w miejsca na co dzień niedostępne” – poinformował w komunikacie przesłanym mediom Węgliński. Dodał, że w trakcie przejazdu zabytkowym autobusem uczestnikom wycieczek towarzyszyć będzie dr Arkadiusz Kazański z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku.

Wycieczki są bezpłatne, obowiązują jednak na nie wcześniejsze zapisy, których można dokonać śląc e-mail na adres: arkadiusz.kazanski@ipn.gov.pl.

Szczegóły dotyczące przedsięwzięcia można znaleźć na stronie https://gdansk.ipn.gov.pl.

Latem 1980 roku w Polsce doszło do strajków będących reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin. W połowie sierpnia zaczęły się strajki na Wybrzeżu. Największy - zorganizowany przez Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża - rozpoczął się 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej. Strajkujący żądali m.in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970 r. Z czasem do strajkujących w stoczni zaczęły dołączać delegacje strajkujących zakładów pracy z innych miast.

30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące strajki 1980 roku na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Następnego dnia w Gdańsku przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) Lech Wałęsa i wicepremier Mieczysław Jagielski podpisali porozumienie gdańskie.

Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 roku - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego. Strajkujący wywalczyli też m.in. na prawo do strajku, budowę pomnika ofiar grudnia 1970 oraz ograniczenie cenzury.