Przyspieszone postępowanie układowe wobec przedsiębiorstwa ST3 Offshore sp. z o.o. zostało wszczęte w listopadzie ub. roku. Jednak do dnia dzisiejszego nie zostało zakończone.

Jak wygląda dalsza procedura związana z restrukturyzacją takiego podmiotu?

Przypomnieć trzeba, że po rozpoznaniu i uwzględnieniu przez sąd wniosku o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego, wyznaczony nadzorca sądowy powinien sporządzić spis wierzytelności, spis wierzytelności spornych (m. in. wierzytelności, co do których toczą się postępowania sądowe) oraz swój autorski plan restrukturyzacyjny.

Dokumenty te są przedstawiane sędziemu – komisarzowi, który powinien wyznaczyć termin zgromadzenia wierzycieli celem głosowania nad propozycjami układowymi. Jednocześnie sędzia-komisarz zawiadamia wierzycieli umieszczonych w spisie wierzytelności, doręczając im propozycje układowe, informację o podziale wierzycieli umieszczonych w spisie wierzytelności oraz dodatkowe pouczenia.

W praktyce, zwłaszcza w przypadku sporej ilości wierzycieli (tak jak w omawianym przypadku), wysłanie korespondencji do wszystkich zajmuje sporo czasu. Okazuje się, że wątpliwości może też budzić nawet sytuacja, gdy wierzycielem są wspólnicy spółki cywilnej (która nie ma zdolności prawnej, ani zdolności do czynności prawnej), czy wystarczy wysłanie zawiadomienia na adres takiej spółki, czy jednak korespondencję trzeba kierować również na indywidualne adresy wspólników.

W czasie zgromadzenia prawo głosu mają co do zasady wierzyciele, których wierzytelności zostały umieszczone w zatwierdzonym spisie wierzytelności, oraz wierzyciele, którzy stawią się na zgromadzeniu wierzycieli i przedłożą sędziemu-komisarzowi tytuł egzekucyjny stwierdzający ich wierzytelność.

Głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli przeprowadza się pisemnie, a opis przebiegu i wynik głosowania zamieszcza się w protokole. Wierzyciel, który stawił się osobiście na zgromadzeniu wierzycieli, może oddać głos ustnie do protokołu. Uczestnik postępowania może głosować na zgromadzeniu wierzycieli również przez pełnomocnika, którym może być również jeden z wierzycieli. Natomiast wierzyciela, który wstrzymał się od głosu, co charakterystyczne, uważa się za nieuczestniczącego w głosowaniu.

Warto zaznaczyć, że jeżeli dłużnikiem jest spółka handlowa, prawa głosu nie będzie miał wierzyciel będący spółką powiązaną z dłużnikiem oraz osoby upoważnione do jej reprezentacji, a także wierzyciel będący spółką i osoby uprawnione do jej reprezentowania, jeżeli ta spółka jest spółką dominującą albo zależną w stosunku do dłużnika. Prawa głosu w sprawie dotyczącej układu nie ma również wierzyciel będący spółką kapitałową, której spółka dominująca jest również spółką dominującą dla dłużnika, oraz osoby uprawnione do jej reprezentowania.

Co ciekawe, w przypadku gdy z uwagi na znaczną liczbę wierzycieli odbycie zgromadzenia wierzycieli jest utrudnione, sędzia-komisarz może postanowić o przeprowadzeniu głosowania w innym trybie, w tym również z pominięciem procedury zwoływania zgromadzenia wierzycieli. Wtedy takie postanowienie powinno podlegać obwieszczeniu. Wydaje się, że w zależności od konkretnej sytuacji, a zwłaszcza w sprawie z dużą ilością wierzycieli, taki szczególny tryb postępowania powinien być przy przyspieszonej restrukturyzacji ze wszech miar wskazany.

Na zgromadzeniu wierzycieli można zawrzeć układ wtedy, jeżeli w zgromadzeniu uczestniczy co najmniej jedna piąta wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem. Uchwała zgromadzenia wierzycieli o przyjęciu układu zapada, gdy wypowie się za nią większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej dwie trzecie (2/3) sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom.

Głosowanie nad układem można też przeprowadzić w grupach wierzycieli, obejmujących poszczególne kategorie interesów. Układ zostaje przyjęty wtedy, jeżeli w każdej grupie wypowie się za nim większość głosujących wierzycieli z tej grupy, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności, przysługujących głosującym wierzycielom z tej grupy. Układ może zostać przyjęty również wtedy, chociażby nie uzyskał wymaganej większości w niektórych z grup wierzycieli, jeżeli wierzyciele mający łącznie dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom głosowali za przyjęciem układu, a wierzyciele z grupy lub grup, które wypowiedziały się przeciw przyjęciu układu, zostaną zaspokojeni na podstawie układu w stopniu nie mniej korzystnym niż w przypadku przeprowadzenia postępowania upadłościowego.

Układ przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli zatwierdza sąd restrukturyzacyjny, zawierając w sentencji postanowienia treść układu.  Sąd odmówi jednak zatwierdzenia układu, jeżeli narusza on prawo, w szczególności jeżeli przewiduje udzielenie pomocy publicznej niezgodnie z przepisami, albo jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany.  Ustawodawca wprowadza domniemanie, że ta „oczywistość” zachodzi, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.

Ponadto, Sąd może odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i zgłosili zastrzeżenia. Sąd może wreszcie umorzyć postępowanie restrukturyzacyjne, jeżeli ustali, że układ nie został przyjęty na skutek braku odpowiedniej większości wierzycieli.

Postanowienie o zatwierdzeniu układu, o odmowie zatwierdzenia układu oraz postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego są przedmiotem obwieszczenia.

Warto też nadmienić, że prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne nie wyklucza możliwości złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika. Jednak w pierwszej kolejności sąd zawsze rozpoznaje wniosek restrukturyzacyjny. Natomiast, sąd upadłościowy wstrzymuje rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku restrukturyzacyjnego.

Może się jednak zdarzyć sytuacja, że wstrzymaniu rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości sprzeciwia się interes ogółu wierzycieli. Wtedy sąd upadłościowy wydaje postanowienie o przejęciu wniosku restrukturyzacyjnego do wspólnego rozpoznania z wnioskiem o ogłoszenie upadłości i rozstrzygnięcia jednym postanowieniem.

Oczywiście truizmem jest stwierdzenie, że „przyspieszone” postępowanie układowe powinno być prowadzone szybko.

W przeciwnym wypadku, cel takiej restrukturyzacji, a więc możliwość zaspokojenia znacznej części wierzytelności w realnych gospodarczo dla dłużnika warunkach - po prostu nie zostanie osiągnięty. Przedłużanie takiego postępowania na ogół generować będzie zwiększone pokrzywdzenie wierzycieli, których to właśnie kosztem dłużnik kontynuuje prowadzenia działalności w okresie trwania restrukturyzacji (która miała być przecież przyspieszona i z korzyścią dla dłużnika nieco odformalizowana).

Dodatkowo, indywidualizując powyższe uwagi do sytuacji przedsiębiorstwa ST3 Offshore sp. z o.o., zaufania wierzycieli nie buduje ponadto brak konkretnych informacji na temat realnych planów gospodarczych oraz realizacji dotychczasowych zamówień lub przyjmowania nowych (odpowiednich do posiadanych możliwości technologicznych i wybudowanej infrastruktury), stanowiących o źródle i strukturze przychodów restrukturyzowanego przedsiębiorcy. 

Sygnały takie wzmacniałyby wiarygodność dłużnika w kontekście przedstawianych przez niego propozycji układowych i dawałyby rękojmię przynajmniej częściowej spłaty wierzycieli w okresie najbliższych kilkunastu miesięcy.

Adwokat Patryk Zbroja

www.zbrojaadwokaci.pl
www.patrykzbroja.pl