• <

Umowy na sprzedaż i dostawę bunkra - kluczowe kwestie dla kupującego

ew

26.08.2020 12:18 Źródło: Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego
Strona główna Prawo Morskie, Finanse Morskie, Ekonomia Morska Umowy na sprzedaż i dostawę bunkra - kluczowe kwestie dla kupującego

Partnerzy portalu

Umowy na sprzedaż i dostawę bunkra - kluczowe kwestie dla kupującego - GospodarkaMorska.pl
fot. Gasum

Niezależnie od tego, czy zakup paliwa następuje bezpośrednio od jego dostawców, czy za pośrednictwem brokerów lub handlowców oraz czy sprzedaż odbywa się na podstawie globalnej umowy ramowej, czy też w sposób okolicznościowy w porcie, należy mieć na uwadze, że przeważnie to sprzedawca narzuca kupującym swoje warunki. Warto o tym pamiętać także w kontekście zmian, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. w zakresie dolnej granicy zawartości siarki w paliwie, nałożone przepisami IMO 2020.

Proponowane umowy sprzedaży często obejmują stałe oraz stosunkowo niskie limity odpowiedzialności sprzedawcy, wyłączenia niektórych rodzajów strat po stronie kupującego (np. strata czasu, zysku, strata pośrednia lub wynikowa), krótkie terminy przedawnienia roszczeń kupujących oraz regulują ewentualne postępowanie dowodowe i jurysdykcję na korzyść sprzedającego. Warto zaznaczyć, że w celu ograniczenia praktyk sprzedających naruszających równowagę kontraktową, BIMCO podjęło działania zmierzające do ustandaryzowania treści umów zakupu bunkrów, m.in. poprzez wprowadzenie tzw. Warunków zakupu bunkrów BIMCO (ang. BIMCO Bunker Purchase Terms).

Przyjmując Warunki BIMCO jako punkt wyjścia, kupujący mogą próbować negocjować niektóre z kluczowych elementów umowy sprzedaży bunkru. Poniżej wskazuje się na najbardziej istotne elementy, z punktu widzenia kupującego:

    1. Określenie obowiązków oraz zapewnień sprzedającego, w tym m.in. reputacja na rynku i sytuacja finansowo-ubezpieczeniowa wraz z portfolio dokonanych dostaw. Warto rozważyć też określenie (i) czy sprzedawca jest „fizycznym” dostawcą bunkra, czy tylko pośrednikiem, oraz (ii) jaki ma być sposób weryfikacji jakości dostarczanego paliwa oraz procedury zarządzania łańcuchem dostaw paliwa.

    2. Określenie specyfikacji paliwa, w tym m.in. zindywidualizowanych informacji na temat paliwa i jego pochodzenia, określenie specjalnych parametrów dotyczących przechowywania, obsługi, przetwarzania i wykorzystania paliwa na pokładzie oraz informacje o certyfikacie jakości.
Warto posiłkować się wytycznymi branżowymi, które dotyczą dostaw i stosowania paliwa o zawartości 0,50% siarki, w tym:

    3. Specyfikacja paliwa: umowa powinna określać prawidłową specyfikację paliwa - na przykład poprzez wyraźne określenie odpowiedniej specyfikacji ISO (np. w przypadku paliw resztkowych, najczęściej stosowaną specyfikacją jest ISO 8217). Warto również sprawdzić, czy paliwo określone w warunkach dostawy bunkra jest zgodne z IMO 2020 i czy jest zgodne z wymogami czarteru. Kolejną kwestią, którą należy rozważyć, jest wyraźne określenie, że paliwo jest wolne od zanieczyszczeń oraz jest zgodne z MARPOL.

    4. Pobieranie próbek i badanie jakości: umowa powinna określać uzgodniony system pobierania próbek i badania jakości, w tym pod kątem zawartości siarki. Najlepiej byłoby, gdyby próbka od każdego dostawcy bunkra oraz od każdego zbiornika była analizowana osobno. Wymagania dotyczące pobierania próbek i przeprowadzania testów powinny być zgodne z umową czarterową, aby kupujący nie był narażony na różne standardy testowania. Wzorcowo, proces pobierania próbek powinien zostać szczegółowo określony w umowie wraz z uzgodnionym reżimem analizy, który ma być zastosowany. Należy również rozważyć, czy w umowie wskazać preferowane laboratoria do przeprowadzania testów. W przypadku sporu dotyczącego jakości lub właściwości, niemożność uzgodnienia właściwego laboratorium do testów może skomplikować i opóźnić rozwiązanie sporu.

    5. Przedawnienie roszczeń dotyczących jakości: umowa powinna zawierać okres na złożenie reklamacji jakości, który zapewnia wystarczający czasu na przeprowadzenie testów jakości, biorąc pod uwagę, że konieczne może być ich przeprowadzenie w laboratorium zlokalizowanym w miejscu innym niż miejsce dostawy. Zdarza się, że bunkry nie mogą być użyte natychmiast po ich zakupie, ponieważ umowa czarteru wymaga, aby przed użyciem wykonać stosowne testy jakości paliwa. Zaleca się zawarcie postanowienia z okresem przedawnienia roszczeń dotyczących jakości paliwa, który nastąpi np. po 14 dniach po użyciu bunkrów lub alternatywnie, po np. 45 dniach od momentu zakupu.

    6. Ograniczenie odpowiedzialności: standardowe umowy na dostawę bunkra zwykle zawierają wzajemne ograniczenie odpowiedzialności do maksymalnie dwukrotności fakturowanej wartości paliwa. Warto rozważyć wynegocjowanie zwiększonego ograniczenia kwot odpowiedzialności, aby odzwierciedlić fakt, że straty wynikające z załadunku lub zużycia paliwa niezgodnego ze specyfikacją mogą mieć o wiele wyższą wartość. Sugeruje się, aby w miarę możliwości uwzględniać co najmniej dwukrotność wartości paliwa lub większą. Warto upewnić się, że wszelkie uzgodnione ograniczenia dotyczą obu stron, a nie tylko sprzedawców.

    7. Kwestia „OW Bunkers”: jeśli zakup paliwa następuje za pośrednictwem brokera lub handlowca, istnieje ryzyko, że nie zapłaci on swojemu kontrahentowi za dostarczone kupującemu bunkry. W przypadku niewypłacalności takiego pośrednika, mogłoby to doprowadzić do zbiegu roszczeń jego kontrahentów wobec kupującego i ryzyka, że będzie on musiał zapłacić dwukrotnie – początkowo na rzecz pośrednika, a później na rzecz jego kontrahenta. Rozsądnym jest uwzględnienie w umowie postanowień, zgodnie z którymi sprzedający gwarantuje, że zapłacił za bunkry, a kupujący ma prawo zażądać od sprzedawcy dowodów zapłaty, zanim nastąpi obowiązek jego zapłaty - w przypadku braku dostarczenia takiego dowodu, kupujący może wstrzymać płatność na rzecz sprzedającego, który dokonał naruszenia.

Wartym rozważenia jest też zawarcie postanowienia, gdzie w przypadku upadłości sprzedawcy, kupujący będzie uprawniony do wstrzymania płatności za paliwo do czasu, gdy odpowiedni sąd / trybunał ustali, czy sprzedawcy, „fizyczni” dostawcy lub osoby trzecie mają roszczenie bezpośrednio wobec kupującego. Jeżeli zawarto takie postanowienie, umowa może przewidywać również, że zapłata za paliwo innemu podmiotowi niż sprzedawca, zgodnie z ustaleniami właściwego sądu / trybunału, będzie uważana za spełnienie wszelkich roszczeń z tytułu zakupu bunkrów, a tym samym ochroni kupującego od konieczności płacenia więcej niż jednej stronie i więcej niż raz za zakupione paliwo.

Ważnymi aspektami umowy na dostawę bunkra są również:

    1. Ubezpieczenie: najlepiej, gdyby sprzedający posiadali ubezpieczenie i byli zobowiązani do przedstawienia stosownych polis / certyfikatów. Takie ubezpieczenie może na przykład obejmować ubezpieczenie kredytu, odpowiedzialność zawodową, odpowiedzialność za produkt.

    2. Lokalne zasady i przepisy: większość standardowych umów terminowych obejmuje lokalne zasady i przepisy w umowach na dostawę bunkra. Lokalne przepisy i regulacje, o których strony umowy mogą nie wiedzieć w momencie zawierania umowy, mogą nierzadko znacznie skomplikować ich sytuację prawną. W związku z powyższym, zaleca się rozważenie możliwości wyłączenia lokalnych przepisów i regulacji w całości lub ograniczenia ich stosowania tylko do pobierania próbek paliwa.

    3. Jednolite warunki dostaw bunkra: najlepiej byłoby, gdyby te same warunki dostaw były stosowane w odniesieniu do wszystkich dostawców, aby mieć pewność co do alokacji ryzyka i uniknąć stosowania doraźnych warunków przyjaznych dostawcom. W tym celu należy uzgodnić umowę ramową / standardowe warunki z głównymi dostawcami.

    4. Zastaw: warto unikać postanowień, które dają sprzedającemu prawo zastawu na statku, ponieważ może to spowodować poważne problemy w ramach umowy czarterowej. Kolejną kwestią do rozważenia jest dodanie postanowienia, zgodnie z którym sprzedający musi zwolnić kupującego z odpowiedzialności w przypadku, gdy osoba trzecia ustanowi zastaw lub obciążenie statku w stosunku do paliwa zakupionego od sprzedawcy. Można również zawrzeć klauzulę, na mocy której sprzedawca gwarantuje, że żadna osoba trzecia nie ma roszczeń wobec kupującego, ani do wykonywania prawa zastawu, obciążenia lub aresztowania statku, w odniesieniu do zakupionego paliwa.

    5. Wykluczenia: warto rozważyć wykluczenie strat pośrednich lub wynikowych. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na szerokie wykluczenia, które zwykle znajdują się w umowach przygotowanych przez sprzedawców. Przed podpisaniem, warto upewnić się, że wszelkie wyłączenia dotyczą obu stron umowy, jeśli już zostały uzgodnione.

    6. Prawo i jurysdykcja: w miarę możliwości warto unikać stosowania prawa Stanów Zjednoczonych, ze względu na prawo zastawu morskiego i uzgodnić neutralną dla obu stron jurysdykcję.

Przedstawione sugestie wynikają z doświadczenia w sporach sądowych dotyczących m.in. jakości paliwa. Dla kupujących ważne jest, aby rozumieli konsekwencje zaakceptowania warunków sprzedawców. Warto każdorazowo podejmować próbę wynegocjowania bardziej wyważonej umowy. Nawet jeśli warunki nie podlegają negocjacjom, ryzyko można złagodzić, dochowując należytej staranności przed wyborem sprzedawcy.

Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego

Partnerzy portalu

legal_marine_mateusz_romowicz_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.