Sojusznicza wizyta w Świnoujściu. Gościły tam okręty międzynarodowego zespołu przeciwminowego NATO

W Porcie Wojennym Świnoujście przez kilka dni można było zobaczyć okręty wchodzące w skład Stałego Zespołu Okrętów Przeciwminowych Grupa 1 (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1. Wizyta była okazją do wymiany doświadczeń i zacieśniania więzi sojuszniczych, podkreślając zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim.

Na początku marca w świnoujskim porcie zacumowały holenderski okręt hydrograficzny (a zarazem okręt dowodzenia zespołu) HNLMS Luymes (A803), a także niszczyciele min: holenderski HNLMS Schiedam (M860) i szwedzki HSwMS Ulvön (M77). Podczas tej wizyty kadra dowódcza zespołu spotkała się m.in. z dowódcą 8. Flotylli Obrony Wybrzeża, kadm. Piotrem Sikorą. Była to okazja do zaprezentowania działalności tak SNMCMG-1 , jak i sił okrętowych polskiej Marynarki Wojennej.

W związku z obecnością międzynarodowej grupy okrętów na polskich wodach, te wraz z okrętem dowodzenia obroną przeciwminową, ORP Kadm. X. Czernicki z 2. Dywizjonu Okrętów Transportowo-Minowych 8. FOW, przeprowadziły wspólny patrol w ramach misji NATO „Baltic Sentry”. Jej celem było m.in. zabezpieczenie gazociągu Baltic Pipe oraz gazoportu w Świnoujściu.

Fakt obecności szwedzkich okrętów w zespole ma świadczyć o znaczeniu zaangażowania Szwecji w bezpieczeństwo i współpracę w ramach NATO. To także wielkie wyróżnienie, a co istotne, kraj jest pełnoprawnym członkiem sojuszu od lutego 2024 roku.

Czytaj więcej: Szwedzkie okręty przeciwminowe wejdą w skład stałego zespołu sił NATO

Aktualnie polska Marynarka Wojenna od 2022 roku kontynuuje własne działania na rzecz bezpieczeństwa morskiego i infrastruktury krytycznej w ramach operacji pk. Zatoka. Celem jest przeciwdziałanie potencjalnym incydentom sabotażowym oraz wykrywanie podejrzanych działań w kluczowych rejonach, w obszarach koncentracji morskiej infrastruktury.

Operacja ta została zapoczątkowana jako bezpośrednia odpowiedź na rosnące zagrożenia związane z potencjalnymi aktami sabotażu i prowokacjami pojawiającymi się na morskich akwenach, a impulsem do jej rozpoczęcia było m.in. uszkodzenie gazociągu Nord Stream. Od tego czasu polskie okręty nieprzerwanie monitorują sytuację na Morzu Bałtyckim, koncentrując się przede wszystkim na obiektach należących do tzw. podwodnej infrastruktury krytycznej, która obejmuje m.in. gazociągi, rurociągi, podmorskie kable telekomunikacyjne i energetyczne. Do tego dochodzi ochrona platform wiertniczych, terminali naftowych i gazowych. W ramach swojej operacji polskie siły morskie stale prowadzą też monitoring morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej ze szczególnym naciskiem na obserwację i ochronę podwodnej infrastruktury krytycznej. Kolejne incydenty związane z uszkodzeniem kabli oraz rurociągów na Bałtyku mają potwierdzać potrzebą aktywności sił morskich na rzecz ochrony niezakłóconych dostaw surowców energetycznych, komunikacji oraz żeglugi.

Obecność okrętów SNMCMG-1 jest związana również z ogłoszoną w styczniu 2025 roku podczas szczytu państw Morza Bałtyckiego w Helsinkach, operacją „Baltic Sentry”. To wspólna inicjatywa, która zaangażowała nie tylko krajów nadbałtyckich, a jej celem jest intensywne monitorowanie przez sojuszników tego ważnego strategicznie i gospodarczo obszaru. Do tego dochodzi wzmocnienie możliwości reagowania na wszelkie destabilizujące aktywności oraz liczne zagrożenia, w tym wszelkie, skryte działania sabotażowe wobec podmorskich kabli czy rurociągów oraz działalność tzw. „floty cieni”. W ramach operacji wszystkie kraje znacząco zwiększyły sojuszniczą obecność wojskową na Morzu Bałtyckim.

Wizyta Stałego Zespołu Obrony Przeciwminowej w Świnoujściu oraz towarzyszące jej ćwiczenia mają pokazywać, jak skonsolidowane wysiłki wszystkich sojuszników na rzecz bezpieczeństwa morskiego dają pozytywny efekt. Takie działania przekładają się bezpośrednio na zwiększenie stabilności w regionie Morza Bałtyckiego, od zapewnienia swobody żeglugi i ochrony szlaków handlowych, po gwarancję bezpieczeństwa kluczowych instalacji. Polska Marynarka Wojenna, aktywnie współpracując z sojusznikami, udowadniać ma swoją gotowość i zaangażowanie w realizację tych zadań.

Dzięki regularnym działaniom na morzu polskiej Marynarki Wojennej oraz takich zespołów jak SNMCMG-1 możliwe jest ograniczanie ryzyka związanego z potencjalnymi aktami sabotażu. W efekcie zarówno Polska, jak i państwa sąsiednie zyskują dodatkową gwarancję bezpieczeństwa na Bałtyku. Natomiast wspólne działania podkreślają solidarność sojuszniczą i gotowość do reagowania na potencjalne incydenty oraz akty destabilizacji.

Stały Zespół Sił Obrony Przeciwminowej NATO Grupa 1 (ang. Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1) to najstarszy spośród czterech zespołów okrętowych Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jego głównym zadaniem jest zapewnianie bezpieczeństwa żeglugi na morskich szlakach komunikacyjnych poprzez poszukiwanie, wykrywanie i niszczenie niebezpiecznych obiektów podwodnych stanowiących powojenne pozostałości. Stale pozostaje w gotowości do działania. Okręty te także regularnie ćwiczą i operują wraz z siłami morskimi państw NATO i partnerskich.

Ogólny zakres zadań zespołu to

- utrzymywanie bezpieczeństwa żeglugi sojuszniczej przez poszukiwanie, patrolowanie i niszczenie niebezpiecznych obiektów podwodnych, głównie groźnego dla żeglugi arsenału zatopionego podczas obu wojen światowych, jak również oczyszczanie z min i innych niebezpiecznych obiektów podwodnych podejść do portów, akwenów ścieśnionych i szlaków żeglugowych;
- budowanie świadomości operacyjnej przez patrolowanie szlaków oraz prezentację obecności, jedności i determinacji Sojuszu Północnoatlantyckiego na akwenach Morza Bałtyckiego, Morza Północnego, Morza Norweskiego oraz wschodniej części Oceanu Atlantyckiego;
- eskortowanie cywilnych jednostek sojuszniczych poza obszar działalności operacyjnej;
- lokalizowanie, identyfikowanie, śledzenie i prowadzenie inspekcji wytypowanych jednostek pływających podejrzanych o prowadzenie działalności związanej z przemytem ludzi, broni oraz towarów.

W skład SNMCMG-1 regularnie wchodzą polskie okręty. Ostatnim razem miało to miejsce w 2023 roku, gdy jako PKW Czernicki zespół tworzyły okręt dowodzenia siłami obrony przeciwminowej ORP Kontradmirał X. Czernicki (511) i dwa trałowce proj. 207P - ORP Drużno (641) i ORP Hańcza (642).