8,1 proc. sukcesorów deklaruje chęć przejęcia rodzinnej firmy - to nieco mniej niż średnia europejska, gdzie takich deklaracji jest między 10 - 12 proc. - wynika z raportu pt. "Barometr sukcesyjny ścieżki kariery pokolenia Next Generation w polskich firmach rodzinnych".

Najwięcej - przynajmniej deklaratywnych sukcesorów jest w Azji i Ameryce Południowej, gdzie 20 proc. dzieci deklaruje, że przejmie rodzinny biznes.

Raport powstał na bazie badania sukcesorów w ramach międzynarodowego projektu GUESSS przeprowadzonego w 50 krajach na 1000 uczelni, w tym 50 polskich. W badaniu wzięło udział 21 386 osób, w tym 1471 z Polski.

Jak podkreśliła prezes Instytutu Biznesu Rodzinnego dr Adrianna Lewandowska, wynik badania jest nieco lepszy niż w edycji sprzed trzech lat, gdy chęć przejęcia rodzinnego biznesu deklarowało nieco ponad 6 proc. respondentów. "Trend jest dobry, mamy nadzieję, że się utrzyma.

Sprawa jest o tyle paląca, że - jak podkreślił - obecny na prezentacji raportu prof. Jerzy Cieślik z Akademii Leona Koźmińskiego, podobnie jak całe społeczeństwo - polscy właściciele firm rodzinnych starzeją się.

"To bardzo poważny problem również w Europie Zachodniej; w niektórych krajach 25 proc. firm właścicieli zbliżających się do emerytury, z różnych powodów, nie ma sukcesora. Średnio - zagrożona jest co dziesiąta europejska firma.

Jak dodał, choć w Polsce nie ma na razie badań tego zjawiska, jednak według dostępnych szacunków skala problemu może być zbliżona do europejskiego. Profesor zwrócił uwagę, że do wieku emerytalnego zbliżają się pionierzy polskiego biznesu. W przypadku - nawet stabilnych, posiadających swoją pozycję - firm, których nie ma komu przekazać taka firma przestaje się rozwijać. "Alternatywą jest uznać, że istnieje coś takiego jak sukcesja zewnętrzna albo biznes transfer. To zjawisko już się w Polsce pojawiło, pojawiły się instytucje, które się w tym specjalizują.

Badani polscy sukcesorzy to w 90 proc. tzw. Millennialsi (albo pokolenie Y), czyli osoby urodzone między 1980 a 2000 r. To grupa, która obecnie liczy w Polsce ok. 9 mln osób. Większość z nich studiuje na kierunkach związanych z biznesem, prawem czy ekonomią - te kierunki studiuje jedna trzecia badanych. Jeden na czterech wybiera kierunki techniczne, informatykę albo architekturę. Na pytanie o to, co jest ważniejsze: rodzinna harmonia czy biznes, przytłaczająca większość (72 proc.)opowiada się za harmonią.

Jak wynika z raportu, spośród badanych studentów 59 proc. pracowało już w firmach rodziców. Dzieci przedsiębiorców od najmłodszych lat obserwują biznesowe strategie rodziców, budowanie relacji z klientami i partnerami, a także są świadkami rozmów o firmie. "To wszystko prowadzi do zakorzenienia pewnych wartości wśród młodego pokolenia – gdy w przyszłości dzieci z rodzin biznesowych zdecydują się na zarządzanie firmą rodziców, będą działać w poszanowaniu tradycji" - zaznaczono.

Bezpośrednio po zakończeniu studiów, jak wskazują autorzy raportu, sukcesorzy widzą się najczęściej jako pracownicy na etatach w sektorze MSP bądź w korporacjach. "Jest to dobry prognostyk w kontekście budowania własnej tożsamości zawodowej i autorytetu sukcesora w przyszłości. Co dziesiąty sukcesor planuje bezpośrednio po studiach założyć własny start-up, który powinien zweryfikować jego gotowość do bycia właścicielem firmy i predyspozycje do przedsiębiorczości" - czytamy.

Jak podkreślili autorzy badania, po pięciu latach od zakończenia edukacji sukcesorzy nie chcą pracować na cudze konto, a 47,3 proc. z nich chciałoby w tym czasie prowadzić firmę lub własny start-up.

Firmy rodzinne, jak wskazują autorzy badania, można uznać za środowisko kształtowania się przedsiębiorczości młodych. Co trzeci sukcesor (33,7 proc.) inspirację biznesową zaczerpnął bowiem od rodziców.