14 państw UE zgodziło się na nowy, zaproponowany przez Niemcy i Francję, "solidarnościowy mechanizm" dotyczący alokacji uratowanych na Morzu Śródziemnym migrantów na obszarze Unii - ogłosił w poniedziałek prezydent Francji Emmanuel Macron.

W poniedziałek w Paryżu odbyło się nieformalne spotkanie ministrów spraw wewnętrznych i spraw zagranicznych państw UE poświęcone migracji w basenie Morza Śródziemnego.

"Konkluzją dzisiejszego spotkania jest to, że zasadniczo 14 państw członkowskich na tym etapie wyraziło zgodę na francusko-niemiecki dokument" - powiedział dziennikarzom Macron po rozmowach z Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców Filippo Grandim i dyrektorem Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM) Manuelem de Carvalho Ferreirą Vitorino.

Dodał, że spośród tych 14 państw osiem wyraziło zgodę na "aktywny udział" w tym porozumieniu. Chodzi o Francję, Niemcy, Portugalię, Luksemburg, Finlandię, Litwę, Chorwację i Irlandię - podał Pałac Elizejski, nie wymieniając z nazwy pozostałych sześciu państw.

Porozumienie zawarto w poniedziałek rano podczas spotkania ministrów państw UE, którego gospodarzem byli szef francuskiego MSW Christophe Castaner i MSZ Jean-Yves Le Drian. Nie podano jednak więcej szczegółów.

Celem tego spotkania - jak podaje źródło AFP zaznajomione ze sprawą - "było osiągnięcie we wrześniu na Malcie porozumienia z (...) 12-15 krajami w sprawie mechanizmu zapewniającego większą wydajność oraz więcej humanizmu w przypadku docierania migrantów (do państw UE) w basenie Morza Śródziemnego".

Za namową Paryża i Berlina ministrowie pracowali nad stworzeniem "koalicji (krajów), które dobrowolnie" podjęłyby się systematycznego przyjmowania uratowanych osób, bez konieczności angażowania się w uciążliwe negocjacje po każdym przypadku udzielenia pomocy. Mechanizm ten przewiduje alokację "tak szybko, jak to możliwe" osób ubiegających się o azyl w krajach należących do tzw. koalicji wolontariuszy, w zamian za otwarcie portów przez Włochy i Maltę.

"Skonsolidowaliśmy mechanizm alokacji w krótkim okresie, ale chcemy iść dalej (...), zwiększając (poczucie) odpowiedzialności wszystkich państw członkowskich i istniejących struktur wspólnotowych" oraz poprawiając "skuteczność naszej polityki dobrowolnej repatriacji (migrantów) czy przymusowego zawracania ich do krajów pochodzenia" - podsumował Macron.

Prezydent Francji wyraził nadzieję, że "wszystkie kraje członkowskie wezmą udział" w programie, który po raz kolejny powiązał z przyznaniem krajom części unijnych funduszy strukturalnych. "Europa to nie menu do wyboru, gdy chodzi o solidarność" - ostrzegł.

Prezydent Francji przekazał również, że zwrócił się do rządu Libii, aby w kraju tym zaprzestano przetrzymywania migrantów w aresztach oraz by podjęto odpowiednie środki w celu zapewnienia im bezpieczeństwa. Według oficjalnych danych IOM aktualnie w ośrodkach zatrzymań w Libii przetrzymywanych jest co najmniej 5200 osób.

Według włoskich źródeł ministerialnych spotkanie paryskie "nie wytworzyło wspólnej linii" - podaje AFP.

W spotkaniu nie wziął udziału wicepremier, szef MSW Włoch i lider prawicowej Ligi Matteo Salvini. W liście do ministra spraw wewnętrznych Francji Christophe'a Castanera napisał, że "Włochy nie są obozem dla uchodźców Brukseli, Paryża, Berlina", "nie są gotowe nadal przyjmować wszystkich imigrantów przybywających do Europy".

Według włoskiej agencji Ansa w projekcie dokumentu poniedziałkowego spotkania w Paryżu znalazł się zapis o tym, że migranci powinni schodzić ze statków w najbliższym bezpiecznym porcie. Jak podkreślono, zapewniłoby to "bezpieczne, godne i szybkie dotarcie na ląd". To, jak zaznaczyła agencja, najbardziej krytykowany przez stronę włoską fragment dokumentu, będący faktycznie repliką propozycji stanowiska Francji i Niemiec, odrzuconego niedawno podczas nieformalnego spotkania szefów MSW w Helsinkach. Aprobata takiego rozwiązania oznaczałaby, że to na Włochy i Maltę nadal spadałby obowiązek przyjmowania migrantów. Ponadto w projekcie mowa jest o tym, że zejście migrantów na ląd i ich relokacja powinny odbywać się możliwie najszybciej.