W gdańskim spotkaniu Organizacja Portów Bałtyckich (BPO), którego przedmiotem było omówienie aktualnych tematów ekonomicznych i prawnych związanych z regionem, uczestniczyli przedstawiciele wszystkich najważniejszych portów bałtyckich.

Najwięcej emocji podczas seminarium wzbudzała sytuacja ekonomiczna w Rosji.  

- Wiele portów wokół Bałtyku  odczuwa osłabienie rosyjskiej ekonomii - potwierdza Kimmo Naski, CEO Portu Hamina - Kotka. - W ostatnim kwartale 2014 obroty w takich obszarach  jak kontenery i samochody importowane do Rosji zmniejszyły się w naszym porcie o 30%. Tendencja spadkowa utrzymuje się także w pierwszych miesiącach bieżącego roku. Jednocześnie obserwujemy znaczny wzrost rosyjskiego eksportu, co związane jest z osłabieniem rubla.

Wojna na Ukrainie najprawdopodobniej będzie mieć także pośredni wpływ na spowolnienie rozbudowy infrastruktury portowej w rejonie Bałtyku. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że fundusz Connecting Europe Facility (CEF) może zostać ograniczony także ze względu na pomoc jaką Unia Europejska chce zaoferować naszym wschodnim sąsiadom. Na razie jednak nie zostały jeszcze oficjalnie potwierdzone ani cięcia budżetu CEF, ani tym bardziej docelowe przeznaczenie zaoszczędzonych funduszy. Przedstawiono jedynie jaki może być wpływ najnowszych, opracowywanych właśnie regulacji dotyczących European Fund for Strategic Investments s (EFSI) na europejski fundusz rozbudowy infrastruktury transportowej. W kuluarach spotkania BPO można było też usłyszeć, że w tym konkretnym przypadku zastrzeżenia może budzić racjonalność procesu alokacji środków.

Warto jednocześnie zaznaczyć, że ewentualne cięcia w budżecie CEF nie będą miały wpływu na fundusze przeznaczone na inwestycje w Polsce i w innych krajach zwanych kohezyjnymi (biedniejsza część UE).

- Nasz kraj wciąż jeszcze zaliczany jest do grupy państw "na dorobku", a co za tym idzie rozbudowa naszej infrastruktury transportowej traktowana jest priorytetowo – podkreśla Julian Skelnik, przewodniczący BPO, a zarazem dyrektor ds. kontaktów zagranicznych i public relations Zarządu Morskiego Portu Gdańsk. -  Cieszy także to, że środki unijne wykorzystujemy niemal wzorcowo.

Główne wyzwania zakresie rozbudowy infrastruktury portowej to wyzwania środowiskowe, w tym między innymi dostosowanie do bunkrowania do statków napędzanych LNG, oraz technologii zapewniającej energię elektryczną na pokładzie jednostki gdy podczas rozładunku jej silniki zostaną wyłączone (cold ironing).

Istotnymi tematami poruszanymi podczas seminarium BPO była również implementacja dyrektywy siarkowej, ze szczególnym uwzględnieniem portu Narvik, który znajduje się poza objętym nią obszarem i teoretycznie mógł stanowić alternatywną drogę dla dostawców. Z najnowszych opracowań wynika, że tak się nie stało – port Narvik nie zwiększył obrotów. Ma to związek z ogólnoświatowym spadkiem cen paliw, dzięki czemu skutki wejście w życie dyrektywy siarkowej nie są zbyt boleśnie odczuwalne.

Wyzwaniem dla portów w najbliższych latach jest też kwestia odbioru ścieków ze statków wycieczkowych  i promów. Dyskusja na temat zmian w Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki dotyczy dziś przede wszystkim kiedy zostaną wprowadzone w życie przepisy o konieczności odprowadzania ścieków w portach, co wiąże się również z budową odpowiednich urządzeń odbiorczych.

Ze względu na dynamiczną sytuację w regionie Bałtyku na kwiecień zapowiedziane są dwa kolejne spotkania BPO: w Ystad (Szwecja) spotkanie będzie dotyczyć cold ironing i w Kłajpedzie (Litwa), gdzie planowanej jest Bałtyckie Forum LNG.

Marek Nowak

Organizacja Portów Bałtyckich, czyli Baltic Ports Organization (BPO) zrzesza najważniejsze porty z ośmiu krajów usytuowanych wokół Morza Bałtyckiego oraz członków wspierających. Łącznie w jej skład wchodzi ponad 50 podmiotów. Głównym celem organizacji jest poprawa konkurencyjności transportu morskiego w rejonie Morza Bałtyckiego, a konkretnie wzrost wydajności portów, wspólne działania marketingowe, wymiana informacji, wprowadzanie nowych technologii w sektorze portowym w celu integracji portów w łańcuch transportowy oraz koordynowanie współpracy pomiędzy portami członkowskimi. Dalekosiężną wizją BPO jest stworzenie i promowanie autostrad morskich Morza Bałtyckiego. Organizacja została założona 10 października 1991 r. w Kopenhadze w celu ułatwienia współpracy pomiędzy portami i podniesienia możliwości żeglugowych w rejonie Morza Bałtyckiego.