Wrak barkentyny Endurance, na której w 1914 roku załoga pod dowództwem szefa wyprawy Ernesta Shackletona i kapitana statku Franka Worsleya próbowała przeprawić się przez Antarktykę, został odnaleziony w niemal idealnym stanie na Morzu Weddella.

Endurance zatonął zmiażdżony lodem w 1915 roku podczas śmiałej ekspedycji na Antarktykę pod dowództwem Ernesta Shackletona. Choć jego wyprawa nie powiodła się, to zamieniła się w jedną z najbardziej znanych historii ludzkiej siły i zdolności przetrwania. Statek wyruszył latem 1914 roku z Wielkiej Brytanii. Endurance był co prawda stworzony zgodnie z ówczesną technologią po to, żeby przetrwać surowe arktyczne warunki. Niemniej jednak podczas srogiej zimy statek wraz załogą utknął skuty lodem około 100 kilometrów od wybrzeży Antarktyki i finalnie w 1915 roku zatonął na Morzu Weddella zmiażdżony nagromadzającymi się masami lodu. 27-osobowa załoga widząc, że nie ma szans na wydostanie statku, wyciągnęła z niego szalupy na lód, po czym dotarła na nich na niezamieszkaną Wyspę Słoniową. Następnie szóstka ludzi, w tym Shackleton, popłynęła na jednej z szalup 1200 kilometrów przez burzliwe morze na Georgię Południową, gdzie zorganizowana miała być wyprawa ratunkowa dla reszty załogi. Shackleton został zmuszony do pozostawienia trójki niezdolnych do dalszej podróży ludzi na brzegu wyspy, z dwójką pozostałych załogantów na pieszo pokonał masyw górski, docierając do wielorybniczej przystani. Finalnie do końca sierpnia 1916 roku wszyscy członkowie załogi Shackletona zostali uratowani po 1,5 roku na Antarktyce.

Tym niemniej słynny statek Endurance stał się obiektem pożądania historyków i naukowców. Właśnie ogłoszono jego odnalezienie – dzięki zimnym wodom, w których brakuje żywiących się drewnem mikrobów, sfilmowany i sfotografowany wrak wygląda, jakby poszedł na dno dosłownie wczoraj.

Wrak został zlokalizowany w ramach wyprawy Endurance 2022, której postępy były dokumentowane online. Znalezisko potwierdził Fundusz Powierniczy Dziedzictwa Morskiego Falklandów.

Wrak znajduje się na głębokości około 3 tys. metrów na Morzu Weddella. Jego zlokalizowanie, a następnie dotarcie do niego, były wyzwaniem, ze względu na to, że nie dało się obliczyć jego pozycji nawet w dużym przybliżeniu, jako że lód, który ostatecznie zmiażdżył jednostkę, przenosił ją z dala od miejsca, w którym utknęła. Podobnie trudnym zadaniem było unikanie lodu podczas samej ekspedycji poszukiwawczej, co koniec końców doprowadziło do przerwania poprzedniej wyprawy zorganizowanej w celu odnalezienia Endurance. Dowódca ekspedycji Endurance 2022 John Shears określił ją mianem „najtrudniejszego na świecie poszukiwania wraku”.

Jak można zauważyć na opublikowanych zdjęciach i materiale wideo, wrak znajduje się w niemal idealnym stanie. – To zdecydowanie najlepszy drewniany wrak, jaki widziałem. Stoi, jest świetnie zachowany i w całości – mówił Mensun Bound, Dyrektor Eksploracji ekspedycji Endurance 2022. Na materiałach widać doskonale zachowany kadłub statku, wraz z wciąż stojącym kołem sterowym i napisem „Endurance” na dziobie jednostki.

Na mocy Traktatu Antarktycznego wrak Endurance jest chroniony – będzie badany, ale nie może zostać w żaden sposób naruszony.

Zdjęcia z wyprawy Endurance 2022, fot. Falklands Maritime Heritage Trust i National Geographic