Siły morskie Włoch wzbogacają się o dziewiątą fregatę serii FREMM. ITS Spartaco Schergat przekazany przez Fincantieri

W stoczni Fincantieri w Muggiano odbyło się uroczyste przekazanie Marynarce Wojennej Włoch kolejnego okrętu typu Carlo Bergamini, ITS Spartaco Schergat (F 598). Jednostka należy do rozwijanej od lat serii fregat, stanowiących trzon sił morskich państwa. Teraz może zostać wdrożona, by rozpocząć regularną służbę.

Wydarzenie miało miejsce 15 kwietnia, a przekazującym była Orizzonte Sistemi Navali (OSN), spółka joint venture należąca do Fincantieri (51%) i Leonardo (49%). Wzięli w nim udział m.in. Dario Deste, dyrektor generalny Fincantieri Naval Vessels Division, Giovanni Sorrentino, dyrektor generalny OSN, Joachim Sucker, dyrektor generalny OCCAR, adm. Vincenzo Montanaro, dowódca Międzyregionalnego Dowództwa Morskiego Południe, adm. Giuseppe Abbamonte, dyrektor ds. uzbrojenia marynarki wojennej i gen. Francois Watteau, przedstawiciel francuskiej DGA.

Nowa jednostka, zbudowana w stoczni Fincantieri Integrated Shipyard w Riva Trigoso i Muggiano, jest wyposażona w najbardziej zaawansowane systemy wyprodukowane przez Fincantieri, Leonardo, MBDA i Elettronica. Podobnie jak inne jednostki FREMM (fr. Frégate Européenne Multi-Mission; Italian, wł. Fregata Europea Multi-Missione, ang. European multi-purpose frigate), ma oferować wysoką elastyczność operacyjną i zdolność do działania w ramach wszelkich możliwych wyzwań i scenariuszy. Jej wodowanie miało miejsce pod koniec listopada 2023 roku. To także pierwsza z dwóch zaliczanych do podserii o konfiguracji General purpose & ASW, znanej też jako Enhanced Anti-Submarine Warfare. Ma to oznaczać, że jest zoptymalizowana jako okręt wielozadaniowy, zawierający systemy typowe zarówno dla wersji ogólnego przeznaczenia, umożliwiający prowadzenie zrównoważonych działań we wszystkich domenach walki, jak i przejścia do aktywności w zakresie zwalczania okrętów podwodnych (Anti-Submarine Warfare, ASW), a także do operacji kontroli morza, ochrony tras żeglugowych i prowadzenia interwencji morskich. Będzie również w stanie służyć jako złożone centrum dowodzenia, zarządzające wspólnymi i połączonymi operacjami wielodomenowymi.

ITS Spartaco Schergat (F 598) ma 144,6 metra długości i osiągnie 6 700 ton wyporności. Prędkość ma wynosić 27 węzłów, a przy zachowaniu wynoszącej 15 osiąga zasięg działania wynoszący 6 800 mil morskich. Załoga będzie liczyć 199 oficerów i marynarzy. Kombinowany napęd dieslowo-gazowy stanowią turbina gazowa 32 MW General Electric/Avio LM2500+G4, dwa silniki elektryczne 2,5 MW Jeumont Electric, cztery generatory wysokoprężne, dwa wały napędzające śruby napędowe o regulowanym skoku oraz pędnik dziobowy o mocy 1 MW. Okręt jest budowany w konfiguracji General purpose & ASW, czyli do ogólnego przeznaczenia i zwalczania okrętów podwodnych. W swoim wyposażeniu będzie posiadał prawdopodobnie aktywny układ skanowania elektronicznego Leonardo Kronos Grand Naval (MFRA), sonar holowany CAPTAS-4 i sonar kadłubowy UMS 4110 CL.

Uzbrojenie okrętu stanowią system wyrzutni MBDA SYLVER A50 VLS dla 16 pocisków MBDA Aster 15 i 30, armata morska Leonardo Otobreda 127/64 Vulcano, system artyleryjski obrony bezpośredniej Leonardo Oto Melara 76/62 mm Davide/Strales, dwa zdalne systemy uzbrojenia Leonardo Oto Melara/Oerlikon KBA 25/80 mm, osiem pocisków przeciwokrętowych MBDA Teseo\Otomat Mk-2/A, dwie potrójne wyrzutnie torped Leonardo (WASS) B-515/3 dla torped MU 90, a także dwa systemy broni sonicznej SITEP MASS CS-424. Okręt posiada też hangar na dwa śmigłowce np. SH90, a w skład załogi wchodzą piloci i obsługujący maszyny zespół naziemny.

Jest to dziewiąta fregata w ramach pierwotnie francusko-włoskiej serii znanej jako „wielozadaniowa, europejska fregata” (okręty francuskie są znane jako typ Aquitaine). Orizzonte Sistemi Navali, jako główny wykonawca, odpowiada za dostawę na ten moment 10 okrętów dla sił morskich Włoch, w ramach włosko-francuskiej umowy o współpracy międzynarodowej, której umowa została podpisana z OCCAR (Organisation Conjointe de Coopération en matière d'Armement). Ostatni z nich, Emilio Bianchi (F 599) został zwodowany w maju 2024 roku i do służby ma wejść w sierpniu tego roku. Co warto zauważyć, kilka lat wcześniej dwie fregaty pierwotnie mające te nazwy, już po zwodowaniu, zostały sprzedane Marynarce Wojennej Egiptu, wraz z jedną francuską fregatą serii FREMM, w ramach współpracy z tym państwem. Jedną fregatę typu Aquitaine zakupiło też Maroko, a sześć jednostek typu Constellation, stanowiących rozwinięcie serii FREMM, mają zostać zbudowane w stoczni Fincantieri Marinette Marine w USA, dla US Navy. Oparte na tym samym projekcie co amerykańskie są ponadto oferowane obecnie Grecji i Norwegii.

Program FREMM, rozpoczęty w 2005 r. z pierwszym okrętem w służbie od 2013 roku, przewiduje na ten moment również dostarczenie dwóch kolejnych okrętów z najnowszej podserii oznaczonej jako FREMM EVO (od Evolution), któtr są obecnie budowane w stoczniach Fincantieri Integrated Shipyard w Riva Trigoso i Muggiano, z dostawami zaplanowanymi na lata 2029 i 2030. Co istotne, pojawiły się plotki, że nabyciem dwóch pierwszych, włoskich fregat tej serii, ITS Carlo Bergamini (F 590 ) i ITS Virginio Fasan (F 591), jest zainteresowana Grecja, z myślą o wdrażaniu przed zakupem jednostek typu Constellation. W razie pozytywnej decyzji mogłoby to oznaczać, że aby uzupełnić stan sił morskich władze Włoch domówią kolejne okręty, prawdopodobnie również w wariancie FREMM EVO.

Czytaj więcej: Grecja chce wzmocnić flotę fregatami. Kupią używane od Włoch?

Jak podkreśla Fincantieri, innowacyjne cechy tych okrętów mają być efektem znaczących wysiłków projektowych, organizacyjnych i zarządczych. Wyposażenie wyróżnia wysoki poziom automatyzacji, a także zintegrowanie z systemami pokładowymi nowej generacji, wykorzystywanymi do wszystkich usług pokładowych. Takie podejście w zamierzeniu przyczynia się do zapewnienia wysokiej dostępności operacyjnej, wspieranej przez zoptymalizowany profil konserwacji. Szeroko zakrojone badania nad czynnikami ludzkimi ukierunkowały projekt na stworzenie bardziej wydajnych i zoptymalizowanych przestrzeni roboczych, dostosowanych do różnych potrzeb operacyjnych. Fregata została również dostosowana do działań o dużym stopniu autonomiczności, w tym oparciu o dostawy wyposażenia realizowanych drogą morską, w myśl gotowości do działania podczas długotrwałych operacji morskich, nawet poza szeroko pojętym obszarem Morza Śródziemnego.

Przykładowo jednostki tej międzynarodowej serii można było zobaczyć wielokrotnie na polskich wodach. Włoskie ITS Antonio Marceglia (F597) i ITS Luigi Rizzo (F595), zostały zaangażowane do ochrony wschodniej flanki NATO na Bałtyku i wsparcia obrony polskiego wybrzeża w ramach misji pk. "Brilliant Shield". Pierwsza z nich wykonywała to zadanie w okresie od lipca do stycznia, natomiast druga jest w trakcie pełnienia obowiązków. Brała udział m.in. w ćwiczeniach 3. Flotylli Okrętów pk. "Ostrobok-24". W marcu ub. r. do Gdyni zawinął na kilka dni także francuski FS Aquitaine (D650).