Nagroda Orła Jana Karskiego pośmiertnie dla komandora Franciszka Dąbrowskiego

Nagroda Orła Jana Karskiego została w piątek w Gdańsku pośmiertnie przyznana komandorowi Franciszkowi Dąbrowskiemu, który w 1939 r. faktycznie dowodził obroną Westerplatte. Dyplom i statuetkę orła składające się na nagrodę odebrała wnuczka komandora Olga Grzenkowska.

Wnuczka komandora Olga Grzenkowska powiedziała, że tę nagrodę powinna odebrać jej zmarła mama. Jak zauważyła, to ona walczyła o prawdę, jak wyglądała faktycznie obrona Westerplatte i jaką rolę w obronie tej placówki pełnił jej ojciec komandor Franciszek Dąbrowski.

"To jest wielkie wydarzenie. Ja sama jestem jeszcze oszołomiona" - powiedziała PAP dr Wiesława Kozielewska-Trzaska, bratanica Jana Karskiego, pytana o znaczenie dla niej piątkowej uroczystości.

Komandor Franciszek Dąbrowski został pośmiertnie uhonorowany Nagrodą Orła Jana Karskiego w 2019 r. "za lekcję honoru daną całemu narodowi bohaterską obroną Westerplatte" - poinformowało w sierpniu PAP Towarzystwo Jana Karskiego.

"Podobnie jak pierwsza z tegorocznych Nagród Orła Jana Karskiego, przyznana zamordowanemu prezydentowi Pawłowi Adamowiczowi, druga również trafia do Gdańska honorując bohatera obrony Westerplatte, wówczas kapitana Franciszka Dąbrowskiego. Od 2 września 1939 roku faktycznego dowódcę obrony tej placówki" - podkreśliła w komunikacie przesłanym PAP Kapituła Nagrody Orła Jana Karskiego.

"Podczas obrony Westerplatte, kategorycznie sprzeciwił się zamiarowi poddania placówki w dniu 2 września, stojąc na stanowisku, że należy jej bronić tak długo jak jest to możliwe wypełniając obowiązek honoru oficera polskiego i dając przykład podwładnym" - napisała Kapituła.

Franciszek Dąbrowski zmarł 24 kwietnia 1962 roku w Krakowie. Miał 58 lat. Kapituła podkreśliła, że "trzeba było ponad czterdziestu lat i przemiany ustrojowej, aby faktyczna rola Franciszka Dąbrowskiego w obronie Westerplatte zaczęła być przywracana pamięci, po latach jej zatajania, marginalizowania czy wymazywania z historii. Ten proces wciąż nie został jeszcze zakończony. Wierzymy, że Nagroda Orła Jana Karskiego jest dobrym i sprawiedliwym w tym kierunku krokiem."

W imieniu Kapituły "werdykt nagrodowy" podpisali jej członkowie i poprzedni laureaci, m.in. bratanica Jana Karskiego dr Wiesława Kozielewska-Trzaska, ks. kard. Stanisław Dziwisz, ks. abp Alfons Nossol, ks. Adam Boniecki, były prezydent Aleksander Kwaśniewski, profesor Julian Kornhauser i Abraham Foxman.

Nagroda Orła Jana Karskiego przyznawana jest od roku 2000. Karski mówił, że chciałby by nagroda jego imienia trafiała do tych, "którzy godnie nad Polską potrafią się zafrasować", oraz tych, którzy "nie będąc Polakami, dobrze Polsce życzą".

Jan Karski (właśc. Jan Kozielewski) urodził się w 1914 roku w Łodzi. Podczas II wojny światowej, będąc kurierem polskiego podziemia, jako jeden z pierwszych przedstawił aliantom relację o eksterminacji Żydów na terenach okupowanej Polski. Swoje wojenne wspomnienia opisał w książce pt. "Tajne państwo".

Po wojnie uzyskał obywatelstwo USA, a w 1994 roku honorowe obywatelstwo Izraela. Zmarł w lipcu 2000 roku. 29 maja 2012 r. prezydent USA Barack Obama odznaczył go pośmiertnie Prezydenckim Medalem Wolności.