Do 2028 roku w województwie pomorskim powstaną nowe linie 400 kV o łącznej długości przeszło 250 kilometrów oraz dwie stacje elektroenergetyczne w gminie Choczewo i w okolicach Słupska. Za ich budowę odpowiadają Polskie Sieci Elektroenergetyczne. PSE przeprowadziły już pierwszą rundę konsultacji na temat proponowanych przebiegów linii przemysłowych z częścią gmin, w których planowane są te inwestycje. Od września ruszy kolejna tura.

Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku zakłada, że morskie farmy wiatrowe zapewnią do 11 GW mocy, czyli dwa raz więcej niż może wytworzyć największa w Polsce konwencjonalna elektrownia. Jednak aby do tego doszło, potrzeba nowych linii przesyłowych i stacji elektromagnetycznych, które posłużą do przekazywania energii z morskich farm wiatrowych na Bałtyku. Połączenia te będą prowadziły przez ponad tysiąc nieruchomości, z których sporą część stanowią działki prywatne.

Druga tura konsultacji z mieszkańcami

Za realizację tej inwestycji odpowiadają Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE). Jednym z pierwszych działań była seria konsultacji na temat planowanych działań, skierowana do władz województwa pomorskiego, starostw wejherowskiego, puckiego, kartuskiego, gdańskiego, tczewskiego i słupskiego oraz do samorządów ponad 20 gmin.

– Staramy się lokalizować linie w możliwym oddaleniu od zabudowy, przede wszystkim w lasach i na terenach rolniczych. Są jednak miejsca, gdzie trudno znaleźć takie przestrzenie – mówi Joanna Zając, dyrektor odpowiedzialna za komunikację społeczną w PSE. – Wstępne koncepcje nowych linii były prezentowane władzom samorządowym. W maju i czerwcu zostały już przedstawione mieszkańcom 10 gmin w północnej części woj. pomorskiego.

Zaraz po wakacjach rozpocznie się kolejna część procesu informacyjno-konsultacyjnego w następnych gminach. Czas goni, bo pierwsze farmy morskie mają zacząć pracę w 2026 roku, a etap projektowania, uzgodnień i budowy nowych połączeń zajmuje nawet pięć lat. Jednocześnie prowadzenie działań informacyjno-konsultacyjnych w okresie wakacyjnym było niewskazane ze względu na fakt, że wiele osób przebywa na urlopach lub przeciwnie – zajmuje się obsługą turystów.

Przeszkodą jest też trwająca pandemia. PSE musiało wypracować nieco inną formułę konsultacji. – Zamiast dużych zebrań z mieszkańcami stanowiących potencjalne miejsca rozprzestrzeniania się wirusa, organizujemy kilkugodzinne dyżury informacyjne w poszczególnych sołectwach. Spotykamy się z mieszkańcami indywidualnie, z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa higienicznego – wyjaśnia Józef Strojny, lider zespołu konsultacyjnego PSE. Taka formuła jest jednak bardziej czasochłonna, a jednocześnie daje możliwość odpowiedzenia na więcej pytań i wątpliwości mieszkańców.

Właściciele nieruchomości wnioskują o korekty

W spotkaniach z właścicielami nieruchomości biorą udział przedstawiciele inwestora oraz projektanci, którzy już wcześniej na konkretnych działkach pokazywali każdemu zainteresowanemu propozycje przebiegów linii. Mieszkańcy najczęściej pytali o lokalizacje infrastruktury, a także sposobu, w jaki wytyczane jest przebieg trasy oraz stopień oddalenia linii od zabudowy. Konsultacje zaowocowały listą wniosków o korekty, które są analizowane przez projektantów. Najczęściej wnioskowano o przesunięcie elementów infrastruktury od zabudowy w ramach jednej nieruchomości. – Już dziś wiemy, że część uwag będziemy w stanie uwzględnić. Projektowanie to jednak proces dosyć złożony, a na efekty trzeba jeszcze poczekać. Tym bardziej, że musimy zebrać uwagi także od mieszkańców gmin, z którymi jeszcze się nie spotykaliśmy – mówi Józef Strojny.

Innym, często poruszanym tematem, była kwestia wynagrodzeń dla właścicieli nieruchomości. PSE informowało, że podstawą ich wyliczenia będą operaty szacunkowe przygotowane przez zewnętrznych rzeczoznawców. Wysokość wynagrodzeń będzie uzależniona od specyfiki nieruchomości, a także od tego, jak duży fragment linii i pasa technologicznego zostanie zlokalizowany na danej działce. PSE zapewnia także, że dzięki temu, że przewody zostaną umieszczone co najmniej 10 metrów od ziemi, działek można będzie w dalszym ciągu używać bez zmian. Wyłączony spod upraw będzie jedynie fragment, na którym stanie słup, jeśli na danej działce jest on planowany.

Obecnie projektanci analizują uwagi przedstawione przez mieszkańców gmin zlokalizowanych między Choczewem i Żukowem. Muszą one jednak zostać uzupełnione o wnioski mieszkańców reszty zainteresowanych gmin, tj. Nowa Wieś Lęborska, Kobylnica, Szemud, Przywidz, Kolbudy, Trąbki Wielkie, Pruszcz Gdański, Pszczółki, Cedry Wielkie, Suchy Dąb i Tczew oraz gminy wiejskiej Słupsk. W tej ostatniej stanie stacja elektroenergetyczna.

Lokalizacje kolejnych punktów informacyjnych PSE poda pod koniec sierpnia. Zainteresowani właściciele nieruchomości zostaną poinformowani o konsultacjach indywidualnie. Informację o spotkaniach otrzymają także wcześniej władze sołectw i gmin. Aktualne informacje można także śledzi na stronie internetowej pomorzedajemoc.pse.pl.

W ramach inwestycji w sieć przesyłową dla morskich farm wiatrowych Polskie Sieci Elektroenergetyczne przeznaczą do 2030 roku około 4,5 mld zł.