Łódki-dłubanki z regionu Soomaa w Estonii wpisane na listę UNESCO

Wyrób i użytkowanie estońskich łódek-dłubanek z regionu Soomaa zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO, wymagającego pilnej ochrony - podał estoński portal ERR News.

Estońskie łódki przypominają kajaki, wykonane poprzez wydrążenie pojedynczego drzewa, zwykle topoli osikowej, o poszerzonych bokach i płytkiej podstawie.

"Zbudowanie łódki-dłubanki to spójny i skomplikowany proces" - skomentował mistrz budowania estońskich dłubanek i przedsiębiorca turystyczny Aivar Ruukel. Jak wyjaśnił, konstrukcja dłubanki rozpoczyna się od znalezienia odpowiedniego drzewa, a kończy wodowaniem łódki. Według Ruukela, dłubanki mają szczególną rolę w dziedzictwie tożsamościowym i kulturowym Estończyków, a przede wszystkim społeczności regionu Soomaa.

"Dłubanki to nasze korzenie, historia i tożsamość. To nadzwyczajne, że we współczesnej przestrzeni kulturowej jeden z elementów wyróżniających dziedzictwo kulturowe regionu Soomaa został wpisany na listę UNESCO" - mówił dalej Ruukel. Dla niego jest to także wyrażenie uznania dla pięciu żyjących mistrzów łódek-dłubanek, "którzy kontynuują wielowiekowe dziedzictwo kulturowe dawnych budowniczych łodzi w Soomaa".

Wpisanie estońskich łódek-dłubanek na listę UNESCO - co nastąpiło 14 grudnia - oznacza, że będą one chronione kilkuletnim planem. Ma on na celu wyszkolenie kolejnych pokoleń mistrzów budowniczych łódek, a tym samym zapewnienie kontynuacji tradycji. Dodatkowo, w planie ujęte jest także odnalezienie nowego, zrównoważonego sposobu użytkowania łódek. Jeszcze do lat sześćdziesiątych XX wieku estońskie dłubanki były wykorzystywane do codziennego transportu rzecznego i połowu ryb. Współcześnie ich przeznaczenie jest głównie turystyczne.

Oliver Loode, pracujący dla organizacji URALIC center i będący członkiem zespołu UNESCO, którego zadaniem jest wprowadzenie nowego planu użytkowania łódek w życie, uważa, że wpisanie dłubanek na listę może zainteresować społeczność ugrofińską na całym świecie.

"Kultura łódek-dłubanek z Soomaa ma wiele wspólnego z dziedzictwem dłubanek wśród społeczności ugrofińskich w Rosji oraz rdzennych ludów na całym świecie, także tych ze Stanów Zjednoczonych i Kanady" - uważa Loode. Według niego przykład estońskich dłubanek może skłonić inne społeczności do aplikowania o wpisania ich dziedzictwa na listę UNESCO.

Region Soomaa znajduje się w zachodniej Estonii i słynie z corocznej "piątej pory roku", która przychodzi, gdy zimowe śniegi topnieją i powodują nagłe powodzie. Maksymalny poziom wód może się wówczas zmienić nawet o 5,5 metra. Nazwa regionu oznacza dosłownie "krainę bagien".

Łódki z regionu Soomaa to piąty estoński wpis na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO i pierwszy, który jest uznany za wymagający pilnej interwencji.

Źródło: PAP

Fot. Depositphotos