Tegoroczna edycja ćwiczenia pk. „Baltops” wyróżnia się rozmiarami nawet na tle innych tego rodzaju przedsięwzięć. Kilkadziesiąt okrętów, samolotów oraz 9000 żołnierzy z kilkunastu państw NATO ma potwierdzać zaangażowanie sojuszu w międzynarodowe bezpieczeństwo morskie, szczególnie w obliczu zagrożenia, jakim jest sabotaż podwodnej infrastruktury na Morzu Bałtyckim. Wśród zaangażowanych państw jest również Szwecja, będąca najnowszym członkiem NATO. Do udziału w ćwiczeniach wysłała m.in. swój okręt podwodny.
„Baltops 2025” został oficjalnie zainaugurowany 3 czerwca w bazie Marynarki Wojennej Niemiec (Deutsche Marine) w Rostocku. Do ćwiczeń zaangażowano ze strony polskiej Marynarki Wojennej fregatę rakietową typu Oliver Hazard Perry ORP Gen. T. Kościuszko i korwetę ZOP ORP Kaszub z Dywizjonu Okrętów Bojowych 3. Flotylli Okrętów i dwa trałowce 8. Flotylli Obrony Wybrzeża, proj. 207M ORP Mamry z 13. Dywizjonu Trałowców i proj. 207P ORP Nakło z 12. Dywizjonu Trałowców. Szwecję reprezentuje okręt podwodny serii A17, HMS Södermanland, który w czerwcu po gruntownym serwisie i poddaniu modernizacji oraz modyfikacjom powrócił do regularnej służby po kilkunastu latach przebywania w rezerwie. Bezpośrednio podlega pod morskie dowództwo NATO (NATO Maritime Command, NATO MARCOM).
Czytaj więcej: Szwecja przywraca do regularnej służby okręt podwodny, który mógł trafić do Polski. Saab kończy gruntowny remont
Szwedzki resort obrony podkreśla, ćwiczenia z cyklu „Baltops” dają załodze okrętu podwodnego ważną okazję do rozwinięcia niezbędnych zdolności i przyczyniają się do realizacji celów sojuszu, jaką jest obrona w aspekcie międzynarodowym. Będąc pod bezpośrednim dowództwem NATO, rozwijana jest również zdolność do dowodzenia szwedzkimi okrętami podwodnymi. Dzięki temu ich załogi mogą rozwijać się w zakresie obserwacji domeny morskiej, działania w skrytości oraz śledzenia i w razie konieczności zwalczania wrogich celów nawodnych i podwodnych. W przypadku pozostałych sił morskich i powietrznych daje to okazję do przećwiczenia zwalczania okrętów podwodnych, jednego z najtrudniejszych epizodów szkoleniowych w ramach aktywności morskiej. Brane jest pod uwagę, że już nawet jeden okręt podwodny, bez względy na jego rozmiary, napęd, zdolność do ataków na cele lądowe czy zaawansowanie technologiczne, może stanowić ogromne zagrożenie dla żeglugi i morskiej infrastruktury. Dzięki tym ćwiczeniom i rozwijanej kooperacji państwa NATO mają przyczyniać się do zwiększania bezpieczeństwa i odstraszania potencjalnych przeciwników na obszarze Morza Bałtyckiego.
Övningen Baltops som är årligt återkommande är den största marina multinationella övningen i Östersjöregionen under 2025. Sverige deltar i år med en ubåt som leds direkt av Natos marina högkvarter utanför London, @NATO_MARCOM . #WeAreNATO #StrongerTogether #BALTOPS25 pic.twitter.com/50xvEcgOxH
— Marinen (@Swedish_Navy) June 10, 2025
– Ponieważ szwedzkie okręty podwodne mają zdolność do bycia dowodzonymi pod NATO, w pełni zintegrowanymi, w połączeniu z ponad stuletnim doświadczeniem w działaniu w regionie Morza Bałtyckiego, szwedzkie siły podwodne będą jeszcze bardziej czujne i wytrzymałe. Ponadto sojusz staje się jeszcze silniejszy. Dziś nasze gospodarki, życie i wzajemne interesy są bardziej powiązane niż kiedykolwiek. Podczas ćwiczeń Baltops rozwija się między innymi wspólną zdolność sojuszu do odstraszania zakłóceń w globalnych łańcuchach dostaw i zagrożeń dla komunikacji i szlaków handlowych – podkreśliła kmdr Paula Wallenburg, dowódca 1. Flotylli Okrętów Podwodnych (Första ubåtsflottiljen, 1. ubflj).
Obok zwalczania okrętów podwodnych siły morskie NATO ćwiczą także interoperacyjność w ramach działań wielodomenowych, a także desantu i operacji specjalnych. Nowością w tym roku jest integracja systemów bezzałogowych w różnych domenach i funkcjach działań wojennych, wykorzystując międzynarodowe doświadczenia z praktyki ich użycia oraz wdrażanych technologii.
Ćwiczenia z cyklu pk. „Baltops” odbywają się od 1972 roku. Początkowo było to ćwiczenie, w którym brały udział siły Sojuszu Północnoatlantyckiego. Od 1993 roku do udziału w manewrach zostały zaproszone nowe państwa z byłego bloku wschodniego, w tym Polska. Od połowy lat 90-tych regularnym uczestnikiem stała się również Szwecja, która od marca 2024 roku jest również członkiem NATO. Obecnie "Baltops" to międzynarodowe przedsięwzięcie oparte w głównej mierze na wspólnych działaniach morskich, ze szczególnym uwzględnieniem poszukiwania i zwalczania okrętów podwodnych, wojny minowej, obrony powietrznej oraz operacji desantu morskiego. Z racji na rosnące zagrożenie ze strony Rosji, ponownie jest jednym z kluczowych ćwiczeń NATO.
HMS Södermanland ma 60,5 metra długości i 1 400 ton pełnej wyporności nawodnej (1 500 ton podwodnej). Załoga liczy 28 oficerów i marynarzy. Osiąga prędkość 8 węzłów na powierzchni i 15 węzłów pod wodą. Napęd stanowią m.in. dwa generatory wysokoprężne Hedemora, dwa silniki Stirlinga Kockums v4-275R, silnik elektryczny ASEA oraz dwa agregaty Jeumont Schneider (740 kW każdy). Okręt posiada sześć wyrzutni torped 533 mm i trzy 400 mm, a uzbrojenie stanowi odpowiednio 12 ciężkich torped typu 621 oraz sześć lekkich torped typu 452. Może też zostać wyposażony w 22 miny morskie.
Co istotne, okręt znajdował się w rezerwie faktycznie od 2003 roku, z racji na ówczesną politykę władz oraz ciągłe utrzymywanie w służbie trzech okrętów serii A19, znanych też jako typ Gotland, wprowadzonych do służby w 1996 roku. W latach 2000-2004 on i bliźniaczy HMS Östergötland przeszły gruntowną modernizację, co wiązało się z wydłużeniem o 12 metrów (z 48,5 do 60,5 metra) i wyposażenie w nowy napęd Stirlinga, co wiązało się z ich przystosowaniem do działań międzynarodowych, w tym na wodach południowych, gdzie temperatura i zasolenie są wyższe. Kolejny remont, realizowany w latach 2022-2024, wiązał się z przywróceniem okrętu do regularnej służby i trwającymi pracami nad nowymi jednostkami serii A26. Przekazanie do służby HMS Blenkige i HMS Skåne jest zaplanowane na lata 2027-2028.
Dramat na pokładzie Steny. Na ratunek wezwano śmigłowiec Marynarki Wojennej
Polski wiceadmirał z wizytą w litewskiej Marynarce Wojennej
Naval Group zbuduje czwartą fregatę dla Grecji. Zamówienie potwierdzone
Umowa USA i Korei Pd. wywoła efekt nuklearnego domina?
Lotniskowiec Royal Navy i jego myśliwce oddane pod dowództwo NATO
Port w Noworosyjsku wznowił działanie po ataku ukraińskich dronów
NATO ćwiczyło zwalczanie okrętów podwodnych. „Playbook Merlin 25” na szwedzkich wodach