Komisja przemysłu, badań naukowych i energii Parlamentu Europejskiego poparła porozumienie, które negocjatorzy europarlamentu i państw członkowskich zawarli w sprawie tzw. listy surowców krytycznych w UE. Uznanie roli węgla koksowego dla europejskiej gospodarki to sukces Polski – oceniła europosłanka Izabela Kloc (PiS). Wygranymi są m.in. polscy producenci węgla koksowego czy miedzi - podkreślił europoseł Jerzy Buzek (PO).

Podczas głosowania 50 europosłów opowiedziało się za porozumieniem, a czterech wstrzymało się od głosu. Nikt nie był przeciw.

Jak powiedziała w rozmowie z PAP europosłanka Izabela Kloc (PiS), na kolejnym etapie legislacji udało się utrzymać status węgla koksowego jako surowca o krytycznie ważnym znaczeniu.

"Ustawodawstwo unijne musi teraz uwzględniać wyjątkowy status tego surowca. Komisja Europejska nie będzie mogła nakładać na kopalnie węgla koksowego zbyt dużych obciążeń związanych chociażby z redukcją emisji metanu. Oznacza to również większe możliwości pozyskiwania środków finansowych na niezbędne inwestycje, chociażby z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Uznanie roli węgla koksowego dla europejskiej gospodarki to sukces Polski i jednocześnie ważny wyłom w antywęglowej polityce Brukseli" – powiedziała Kloc.

Z wyniku głosowania zadowolony jest też były premier, europoseł Jerzy Buzek (PO).

"Posłowie i posłanki komisji ITRE zdecydowanie poparli przepisy wynegocjowane z państwami członkowskimi w ramach Europejskiego Aktu ws. Surowców Krytycznych. To kolejny krok w stronę przerwania pętli importowego uzależnienia Unii Europejskiej od monopolistów. Wygranymi Aktu są m.in. polscy producenci węgla koksowego czy miedzi - upominałem się o te surowce w konkretnych poprawkach. Nasi producenci będą teraz mogli korzystać z szybszych ścieżek przy wydawaniu pozwoleń, łatwiej będzie im również pozyskiwać środki na finansowanie nowych inwestycji tworzących miejsca pracy" – przyznał Buzek w rozmowie z PAP.

Jak dodał, surowce krytyczne są kluczowe dla powodzenia zarówno transformacji energetycznej (np. bez koksu nie ma stali, a bez stali - wiatraków), jak i cyfrowej. Są także ważne dla rozwoju technologii kosmicznych.

"Zapotrzebowanie na te surowce będzie stale rosnąć – nie tylko w samej UE. Dlatego dzięki nowym zapisom nie dość, że utrzymamy lokalne miejsca pracy - chociażby w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, to przyczynimy się też do poprawy bezpieczeństwa energetycznego, a nawet szerzej - gospodarczego całej Unii" – podsumował Buzek.

Samochody elektryczne, panele słoneczne i smartfony zawierają surowce krytyczne. Wraz z globalnym przejściem na odnawialne źródła energii oraz cyfryzacją gospodarek i społeczeństw, popyt na strategiczne surowce, takie jak m.in. kobalt i lit, ma gwałtownie wzrosnąć w nadchodzących dziesięcioleciach.

Akt w sprawie surowców krytycznych służy zwiększeniu konkurencyjności i niezależności UE w tym obszarze. Ma promować innowacje, wspierać małe i średnie przedsiębiorstwa, a także pobudzać badania i rozwój dotyczące metod wydobycia i produkcji bardziej przyjaznych środowisku.

Z Brukseli Łukasz Osiński
luo/ szm/