Dwutygodniowe intensywne kursy ochroniarzy morskich (Maritime Security Operative Courses), odbywają się regularnie w Szkole Morskiej w Gdyni. Kursy przeznaczone są przede wszystkim dla byłych wojskowych i policjantów. Ich uczestnicy przyjeżdżają nad Bałtyk z różnych zakątków świata, niejednokrotnie nawet zza oceanu.

Regularne ataki piratów na Oceanie Indyjskim, a szczególnie na Rogu Somalii wywołały konieczność ostrej reakcji społeczności międzynarodowej. Zdecydowano się na krok bardzo poważny – obecność uzbrojonych w karabiny ochroniarzy na pokładach statków. W efekcie zmniejszyła się efektywność działań piratów w rejonach wysokiego ryzyka. Choć wrogie podejścia nadal się zdarzają najczęściej mają jednak na celu przetestowanie systemu obronnego jednostki.

– Wszystkie statki handlowe operujące w rejonach podwyższonego ryzyka posiadają na pokładzie uzbrojonych ochroniarzy w celu ochrony załogi i towaru przed potencjalnymi atakami rabunkowymi piratów, które mają miejsce na wodach międzynarodowych – mówi Adam Cooper, instruktor European Security Academy. – W jednym, może dwóch przypadkach na sto zdarzają się podejrzane lub bezpośrednie próby podejścia, a ułamek z nich stanowią rzeczywiste ataki.

Problem jest na tyle poważny, że zajęli się nim także sygnatariusze międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (SOLAS – International Convention for the Safety of Life at Sea).


Rutynowe zagrożenie

Swoja pracę ochroniarze morscy opisują jako rutynę połączoną z nieustannym poczuciem zagrożenia. Broni zdarza im się używać stosunkowo rzadko, a piraci zwykle rezygnują z próby podpłynięcia i wdarcia się na statek gdy tylko zorientują się, że są na nim obecni uzbrojeni ochroniarze (strzały ostrzegawcze).

Ilość jednostek przechodzących w pobliżu Rogu Somalii jest bardzo duża – szacuję się ją na około 100 dziennie. Na każdej z nich przebywa 3 lub 4 kontraktowych ochroniarzy, miejsc pracy jest więc stosunkowo dużo. Motywacją większości kursantów nie jest jednak jedynie potencjalny zarobek.

– Zdecydowałem się na ten kurs ponieważ wcześniej odbyłem przeszkolenie wojskowe, podczas którego mieliśmy zajęcia na jednostkach pływających należących do marynarki wojennej – mówi Luis Rodrigues, uczestnik kursu. – Polubiłem życie na morzu i chciałbym dać temu szansę. Jak to się mówi w Portugalii; złapałem bakcyla.


Realne sytuacje  i symulacje

W przebieg szkolenia Maritime Security Operative w Szkole Morskiej w Gdyni wpisane jest odgrywanie scenariusza ataku piratów odbywające się na prawdziwym okręcie, nurkowanie z nabrzeża i przepływanie na tratwę ratunkową, a także unikalne zajęcia na oddanym niedawno do użytku symulatorze szalupy ratunkowej.

– Zdecydowaliśmy się na budowę takiego symulatora ponieważ klasyczne ćwiczenia ewakuacji z użyciem szalupy ratunkowej wymagały nie tylko wynajęcia odpowiedniego statku, ale też odpowiednich warunków pogodowych – mówi kapitan Alfred Naskręt, dyrektor zarządzający Szkoły Morskiej w Gdyni. – Poza tym należy pamiętać, że ewakuacja jest ostatecznością i zachodzi podczas niej niebezpieczeńtwo urazów, w tym uszkodzenia kręgosłupa.

Warto przy tym podkreślić, że warunki panujące w symulatorze szalupy Szkoły Morskiej bardzo dobrze oddają klimat ewakuacji (realistyczny trap, zaciemnienie, efekty świetlne przypominające burzę).

– Szkolenie jako całość jest stosunkowo ciężkie i choć dalekie jest od tego, jakie przechodzą kandydaci do jednostek specjalnych, odpada średnio jeden z dziesięciu kandydatów – zaznacza Pavka, instruktor European Security Academy.

Kursy z zakresu ochrony statku oferowane przez Szkołę Morską:

Szkolenie w zakresie problematyki ochrony statku (Security awareness)
Szkolenie dla członków załóg z przydzielonymi obowiązkami w zakresie ochrony
Oficer ochrony statku morskiego (Ship Security Officer)
Oficer ochrony armatora (Company Security Officer)
Oficer ochrony obiektów portowych (Port Facilities Security Officer)
Kurs oficera bezpieczeństwa (Shipboard Safety Officer)
Kurs z zakresu bezpieczeństwa dla członków załóg łodzi rybackich w zegludze krajowej