Ćwiczenia MW i MOSG na Bałtyku

Kaszubski Dywizjon Straży Granicznej uczestniczył w ćwiczeniach zorganizowanych przez Marynarkę Wojenną mających na celu podnoszenie poziomu wyszkolenia załóg okrętowych i jednostek pływających. Zakres współpracy obejmował obronę przeciwdywersyjną okrętów w porcie i na kotwicowiskach, monitoring infrastruktury krytycznej w polskich obszarach morskich, strzelania sytuacyjne z pokładów jednostek oraz szkolenie grup kontrolnych.

Udział jednostek MOSG dotyczył niedawno przeprowadzonego ćwiczenia okrętów 3. Flotylli Obrony Wybrzeża, które wyszły w morze jako Okrętowa Grupa Zadaniowa. Działania trwały od 10 do 14 marca, obejmowały ze strony sił morskich SG udział jednostki pływającej Patrol 1 o numerze burtowym SG-111 w treningu ASSYMEX. Ćwiczenie polegało na obronie przed działaniami dywersyjnymi okrętów we współdziałaniu z SG oraz przeprowadzenie kontroli na pokładzie statku podejrzanego o działania destabilizacyjne.

Przypomnijmy, że wśród okrętów, które wyszły w morze, są fregata rakietowa ORP Gen. Tadeusz Kościuszko (273), korweta ZOP ORP Kaszub (240), okręt ratowniczy ORP Lech (282),  okręt hydrograficzny ORP Heweliusz (265), kuter ratowniczy ORP Maćko oraz holowniki. Zespół okrętów był wspierany przez wspomniany Kaszubski Dywizjon Straży Granicznej oraz operatorów JW FORMOZA. Działania prowadziły również komponenty lądowe, w tym siły Komendy Portu Wojennego Gdynia, 43. Batalionu Saperów oraz Morskiej Jednostki Rakietowej. Z kolei w powietrzu były aktywne śmigłowce i samoloty Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej, w tym samolot patrolowo-rozpoznawczy Bryza, śmigłowiec pokładowy Kaman SH-2G, śmigłowiec poszukiwawczo-ratowniczy W-3WARM Anakonda, śmigłowiec Mi-2 oraz śmigłowiec wielozadaniowy AW 101. Do tego w ćwiczeniach brały udział samoloty Su-22 z 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie.

Podczas kilkudniowego wyjścia w morze marynarze przećwiczyli m.in. osłonę i ochronę szlaków żeglugowych oraz morskiej infrastruktury krytycznej, manewrowanie w szykach, a także reagowanie na zagrożenia czyhające podczas wykonywania zadań w każdej domenie, tj. na wodzie, pod wodną oraz w powietrzu.  Załogi okrętów wykonały strzelania artyleryjskie oraz torpedowe, a także doskonaliły procedury łączności pomiędzy jednostkami w oparciu o standardy NATO. Wraz z samolotami zrealizowały patrol tras morskich na dużych odległościach i doskonaliły procedury współdziałania w trakcie wykonywania operacji śmigłowcowych na okręcie i zadań związanych z obroną przeciwpowietrzną, w tym zwalczania ich przy współudziale sojuszniczych samolotów i śmigłowców. Do tych ostatnich należał epizod SAREX, podczas którego załoga patrolowca SG-301 Gen. Józef Haller współdziałała ze śmigłowcem MW ćwicząc podejście do jednostki i nawiązanie łączności w celu wykonania manewrów umożliwiających opuszczenie ratownika na pokład jednostki. Odbyły się również strzelania z broni pokładowej w porze dziennej i nocnej. Scenariusze zakładały też prowadzenie ognia w szyku torowym do celu nawodnego.

Innym przykładem działań był epizod zakładający rozpoznanie jednostki cywilnej, w której rolę wcielił się ORP Kaszub. Z uwagi na brak możliwości nawiązania kontaktu ze statkiem, wyłączony odbiornik automatycznej identyfikacji AIS, brak bandery i niestandardowe manewrowanie podjęto decyzję o zatrzymaniu statku i wejściu na jego pokład. Załogę statku zmuszono do stosowania się do poleceń w celu przeprowadzenia kontroli. Po zabezpieczeniu jednostki cywilnej przez OGZ MW zadaniem grupy kontrolnej KDSG było legitymowanie i weryfikacja załogi w systemach teleinformatycznych SG, sprawdzenie dokumentacji statku i wyposażenia związanego z bezpieczeństwem żeglugi. Ponadto, w celu zapobiegania przemieszczaniu środków odurzających i substancji psychotropowych oraz broni, amunicji, materiałów wybuchowych i innych przedmiotów niezgodnych z przepisami przeszukano pomieszczenia statku. Na koniec przećwiczono gaszenie pożaru na okręcie MW RP z użyciem armatek wodnych i kurtyn z pokładu SG-301.

Równolegle do zadań typowo bojowych załogi okrętów przećwiczyły zwalczanie zagrożeń na okręcie oraz procedury przeciwawaryjne, w tym walkę z pożarami i z przebiciami kadłuba. Oprócz tego na lądzie marynarze przeprowadzą masową ewakuację poszkodowanych z pokładu okrętu na ląd, likwidację skażeń oraz przeładunek środków bojowych. Jeden z epizodów szkolenia zakładał przeprowadzenie akcji ratowniczej, w tym podejmowania rannego z pokładu okrętu, przy współudziale śmigłowca.

Tego rodzaju przedsięwzięcia morskie mają także na celu wpisywanie się w rolę potwierdzania roli i zdolności sił morskich w systemie obronności państwa. Z racji na zagrożenia dla podwodnej i nawodnej infrastruktury znajdującej się na Morzu Bałtyckim, w tym aktów sabotażu ze strony wszystkim Rosji, kraje nadbałtyckie zacieśniają partnerskie relacje celem ochrony domeny morskiej. W związku z tym rozpoczęła się misja pk. „Baltic Sentry”. Jak podkreśla także MOSG, wspólne szkolenia pozwalają na przećwiczenie procedur w zakresie reagowania na militarne i niemilitarne zagrożenia morskiej infrastruktury krytycznej. Istotnym elementem jest także synchronizacja zadań w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych i udzielanie wsparcia w działaniach patrolowych czy interwencyjnych. Manewry międzyinstytucjonalne służą polepszaniu współpracy w ochronie interesów państwa i bezpieczeństwa żeglugi. Przypomnijmy, że w ostatnim czasie, wraz z Stałym Zespołem Okrętów Przeciwminowych NATO Grupa 1 (SNMCMG-1) okręty 8. Flotylli Obrony Wybrzeża ćwiczyły ochronę infrastruktury przybrzeżnej i podwodnej