Wiceminister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Anna Moskwa oraz Prezes Wód Polskich Przemysław Daca wzięli udział w briefingu w sprawie udogodnień dla żeglugi, planowanych na odrzańskim odcinku Wrocławskiego Węzła Wodnego. W spotkaniu uczestniczył także Jan Pyś Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu. Spotkanie poświęcone było m.in. uruchomieniu żeglugi nocnej. Wody Polskie podpisały również z Urzędem Miejskim Wrocławia list intencyjny, dotyczący współpracy w zakresie rozwoju żeglugi na Wrocławskim Węźle Wodnym.

Minister Anna Moskwa powiedziała, że planowane inwestycje stanowią przełom dla rozwoju żeglugi śródlądowej i dla miasta. Podjęte działania pokazują dobrą współpracę rządu i samorządu dla rozwoju gospodarczego regionu. Z kolei Prezes Wód Polskich Przemysław Daca podkreślił znaczenie kompleksowych inwestycji w gospodarce wodnej, które również mają istotny wpływ na rozwój żeglugi śródlądowej, szczególnie na Odrze. – Ukończyliśmy Stopień Wodny Malczyce, przed nami budowa Stopni Wodnych w Lubiążu i Ścinawie – dodał Prezes PGW WP Przemysław Daca. 

List intencyjny jako zapowiedź współpracy Wód Polskich i Urzędu Miejskiego Wrocławia

Dokument z 4 sierpnia 2020 dotyczy wzajemnego wspierania działań związanych z wykorzystaniem Wrocławskiego Węzła Wodnego dla żeglugi towarowej i pasażerskiej, w tym wypracowania koncepcji utworzenia miejskiego portu śródlądowego we Wrocławiu, uruchomienia tramwaju wodnego czy modernizacji budowli i urządzeń hydrotechnicznych. Ważnym elementem porozumienia jest również uruchomienie żeglugi nocnej oraz związane z tym odpowiednie oznakowanie, które zapewni bezpieczeństwo jednostkom pływającym, ich pasażerom i załodze. Szczegóły na ten temat można znaleźć na:
https://wroclaw.wody.gov.pl/aktualnosci/875-podpisano-list-intencyjny-w-sprawie-wspolpracy-na-rzecz-rozwoju-zeglugi-srodladowej-na-wroclawskim-wezle-wodnym

Powstała już koncepcja oznakowania dla żeglugi nocnej

W lipcu 2020 r. Wody Polskie przygotowały i uzgodniły z Urzędem Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu „Koncepcję oznakowania nawigacyjnego Wrocławskiego Węzła Wodnego z uwzględnieniem znaków do żeglugi nocnej”. Na tej podstawie również w lipcu 2020 r. RZGW Wrocław przekazał do właścicieli przystani oraz infrastruktury krzyżującej się z drogą wodną wymagany sposób oznakowania, tj. listę znaków wraz ze specyfikacją. Kolejnym krokiem będzie przeprowadzenie przez RZGW Wrocław procedury zamówienia oznakowania nawigacyjnego szlaku żeglownego pozwalającego na prowadzenia żeglugi w porze nocnej. W konsekwencji zostanie rozstawione oznakowanie nawigacyjne szlaku żeglownego. Docelowo umożliwiona będzie żegluga całodobowa na obszarze całego Wrocławskiego Węzła Wodnego. Zrealizowanie pilotażowego odcinka będzie stanowiło przykład działań, jakie Wody Polskie zamierzają rozszerzyć na inne miasta, w tym np. Bydgoszcz, Kraków i Warszawę. Uruchomienie żeglugi nocnej na terenie dużych ośrodków miejskich jest uzasadnione z punktu widzenia dotychczasowego zainteresowania armatorów oraz możliwości wykreowania nowej atrakcji turystycznej. Dlatego w kwestię zaangażowali się również członkowie Zespołu ds. Promocji Turystyki Wodnej.

Na Wrocławskim Węźle Wodnym uruchomiona została śluza Mieszczańska

W dniu podpisania listu intencyjnego w sprawie współpracy dotyczącej żeglugi na Wrocławskim Węźle wodnym nastąpiło próbne otwarcie śluzy Mieszczańskiej i prześluzowanie pierwszych jednostek. Ponowne uruchomienie śluzowania na obiekcie oczekiwane jest przez przedstawicieli turystyki wodnej od wielu lat. Ruch turystyczny, ze względów bezpieczeństwa – wyłącznie dla łodzi z napędem motorowym, możliwy będzie od kolejnego tygodnia. Na razie śluza będzie czynna jedynie w weekendy (od piątku do niedzieli), jednak w przypadku dużego zainteresowania RZGW Wrocław podejmie działania pozwalające na użytkowanie obiektu przez cały tydzień.

Ponad stuletni Wrocławski Węzeł Wodny to przeszło 100 mostów; kładek i przepraw; blisko 26 kilometrów koryta Odry; 4 dopływy – Bystrzyca, Oława, Ślęza i Widawa; 16 jazów, 11 śluz, wiele kanałów i mnóstwo cieków wodnych, połączonych w jedną tętniącą wodnym życiem całość. W samej stolicy Dolnego Śląska lodołamacze, płynące przez tzw. kanał nawigacyjny, śluzowane były na Bartoszowicach, Zaciszu, Różance i Rędzinie, by stamtąd dotrzeć na postój noclegowy do Brzegu Dolnego, a następnie do Malczyc.

Gruntownie zmodernizowany w latach 2012-2015 Wrocławski Węzeł Wodny przyciąga na odrestaurowane nabrzeża rzesze mieszkańców miasta i turystów, zwłaszcza tych szukających wytchnienia w otoczeniu zieleni, wody i na świeżym powietrzu. Nadodrzańskie tereny są ulubionym miejscem rekreacji, a turystyka wodna, za sprawą białej floty i funkcjonujących w centrum przystani, stała się jedną z najpopularniejszych możliwości spędzania wolnego czasu. Wody Polskie systematycznie pracują nad dalszą modernizacją często zabytkowej infrastruktury, dzięki czemu sukcesywnie oddawane do użytku są kolejne wyremontowane obiekty hydrotechniczne w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego. Inwestycja realizowana jest w ramach Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły (POPDOW), który jest współfinansowany przez Bank Światowy.

Jest już zaplanowany program wieloletni – prace w cofce stopnia wodnego Malczyce i budowa stopnia wodnego Lubiąż

W lipcu 2020 r. do wykazu prac Rady Ministrów został włączony projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Rozbudowa i budowa Odrzańskiej Drogi Wodnej na odcinku od Malczyc do Lubiąża”, który powinien zostać rozpatrzony w III kwartale 2020 r.

Podstawowym celem projektowanej uchwały jest przywrócenie niezawodnego i efektywnego transportu wodnego śródlądowego na Odrzańskiej Drodze Wodnej. Przyjęty cel główny wynika wprost z zapisów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 r. Cele szczegółowe obejmują m.in. zwiększenie poziomu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i transportowego, osiągnięcie korzystnego bilansu wodnego – w tym ochrony przed suszą i retencji wodnej, jak również zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i stabilizacji krajowego systemu energetycznego.

Program przyniesie korzyści na różnych płaszczyznach funkcjonowania Państwa i jego obywateli. W aspektach gospodarczych przyczyni się m.in. do utrzymania ciągłości i poprawy warunków żeglugi dla użytkowników drogi wodnej, która ma szanse spowodować wzrost aktywności mieszkańców tych obszarów przekładający się na stworzenie nowych miejsc pracy, poprawienia warunków eksploatacji stoczni i nabrzeży przeładunkowych dla ich właścicieli i użytkowników oraz zwiększy możliwości transportowe i przyśpieszy rozwój gospodarczy na terenach przyległych. W aspektach społecznych poprawi ochronę przeciwpowodziową, usprawni rekreacyjne wykorzystanie rzeki i przyczyni się do rozwoju aktywności związanej z wykorzystaniem walorów Odry. W aspekcie ekonomicznym pozwoli na uniknięcie materialnych i niematerialnych strat powodziowych poprzez modernizację obwałowań rzeki Odry oraz docelowo na redukcję kosztów transportu przez niższe koszty transportu przy wykorzystaniu drogi wodnej. W aspektach środowiskowych pozwoli na wykorzystanie źródeł odnawialnych do produkcji energii elektrycznej poprzez elektrownie wodne zlokalizowane przy stopniach (produkcja zielonej energii) w przewidywalnej ilości ok. 20  GWh/rok z jednego stopnia, przeciwdziałanie skutkom suszy w zakresie retencji wód i zapobieżenie przesuszaniu się przyległych terenów, powstanie nowych siedlisk na terenach nawodnionych. Planowane w ramach programu wieloletniego zadania wpłyną na realizację działań prośrodowiskowych, poprzez budowę przepławek dla ryb i poprawę warunków migracji organizmów wodnych. Zatrzymana zostanie również erozja denna poniżej stopnia wodnego Malczyce. Inwestycje przyczynią się również do poprawy stosunków wodnych przez zwiększenie retencji powyżej wybudowanych stopni, poprzez zwiększenie poziomu wód gruntowych, zasilanie zbiorników wód podziemnych i wód podskórnych, nawadnianie do celów rolniczych i zabezpieczenie przed podmywaniem i utratą stateczności stopnia położonego bezpośrednio powyżej stopnia budowanego. Wykonanie prac w cofce stopnia wodnego Malczyce oraz budowa stopnia wodnego Lubiąż przyczyni się do poprawy warunków żeglugi na ok. 30 km Odrzańskiej Drogi Wodnej.

Zespół Komunikacji Społecznej i Edukacji Wodnej PGW Wody Polskie