Ukraina wcieliła do służby dwa niszczyciele min

Na dwóch przekazanych przez Wielką Brytanię okrętach podniesiono uroczyście niebiesko-żółtą banderę. Wydarzenie symbolicznie wiąże się z odbudową ukraińskich, morskich sił przeciwminowych, a także uzyskaniem zdolności w zakresie zwalczania niebezpiecznych obiektów znajdujących się pod wodą.

Uroczystość miała skromny charakter. Uczestniczyły w niej załogi okrętów, członkowie kadry dowódczej Marynarki Wojennej Ukrainy (Військово-Морські Сили Збройних Сил України), przedstawiciele Royal Navy, a także zaproszeni goście reprezentujący brytyjskie i ukraińskie władze. Również miejsce było nietypowe, gdyż w związku na trwający od lutego ubr. roku konflikt na Ukrainie ceremonia miała miejsce w szkockim porcie w Glasgow. W jej trakcie odbyło się także wręczenie odznaczeń i wyróżnień członkom załogi.

Nowy etap służby rozpoczynają dwa niszczyciele min typu Sandown, które przez lata służyły w Royal Navy. Są to Czernihów (M310), były HMS Grimsby (M108), a także Czerkasy (M 311), czyli były HMS Shoreham (M112). Ukraińskie nazwy zostały nadane dla upamiętnienia radzieckich trałowców projektu 266M (kod NATO: Natija) służących w Siłach Marynarki Wojennej Sił Zbrojnych Ukrainy do 2014 roku, kiedy to zostały przechwycone przez Rosjan dokonujących aneksji Krymu.

Przekazanie tych dwóch okrętów było jednym z punktów Programu Zwiększania Zdolności Marynarki Wojennej Ukrainy (Ukrainian Naval Capabilities Enhancement Program, UNCEP), przyjętego zgodnie z memorandum o wzmocnieniu współpracy między Ukrainą a Wielką Brytanią w aspektach wojskowo-technicznych. Dokumenty dotyczące realizacji projektów partnerstwa morskiego między brytyjskim konsorcjum przemysłowym a morskim rodzajem sił zbrojnych zostały podpisane jeszcze przed wojną, 21 czerwca 2021 roku na pokładzie niszczyciela Typ 45 HMS Defender, który przybył z wizytą do Odessy. Z kolei 27 stycznia 2022 roku ukraiński parlament przyjął ustawę "O ratyfikacji umowy ramowej między rządem Ukrainy a rządem Wielkiej Brytanii w sprawie oficjalnego wsparcia kredytowego na rzecz rozwoju zdolności Marynarki Wojennej Ukrainy". Umowa przewiduje udzielenie oficjalnego wsparcia stronie ukraińskiej w formie kredytów nieprzekraczających 1,7 mld funtów na sfinansowanie m.in:

- zakupu dwóch okrętów typu Sandown;
- wspólną budowę ośmiu okrętów rakietowych projektu P50-U;
- dostawę i instalację systemów uzbrojenia na istniejących okrętach;
- wspólną budowę fregaty (potencjalnie opartej na platformie Arrowhead 140, tak jak polskie, wielozadaniowe fregaty programu Miecznik).

Pierwotnie planowano przekazać okręty HMS Blyth i HMS Ramsey, lecz m.in. ze względu na ich stan techniczny i związany z tym koszt doprowadzenia do używalności zdecydowano się na HMS Grimsby i HMS Shoreham, które wycofano ze służby w ubiegłym roku i niemal natychmiast rozpoczęto ich adaptację na potrzeby ukraińskich marynarzy. Ich szkolenie rozpoczęło się w lipcu 2022 roku, czyli jeszcze przed przekazaniem jednostek, które już w styczniu br., miały na sobie ukraińskie nazwy i numery taktyczne.

Sprawdzianem zdolności jednostek była pierwsza od 2021 roku edycja ćwiczenia przeciwminowego "Sea Breeze, w których wzięły udział siły morskie i specjaliści z 18 zaprzyjaźnionych krajów. Z racji na trwającą wojnę pierwszy raz wydarzenie odbyło się nie na Morzu Czarnym, ale Północnym, w pobliżu Szkocji. Wtedy też jeszcze przed oficjalnym wcieleniem do służby oba niszczyciele min (wraz zespołem nurków) wykonywały zadania niczym pełnoprawne jednostki marynarki wojennej. Podczas ćwiczeń wykorzystano uzbrojenie i sprzęt wojskowy, który Marynarka Wojenna Ukrainy otrzymała od zagranicznych partnerów.

Rozpoczęcie służby pod niebiesko-żółtą banderą ma rozpocząć także pierwszy etap formowania Dywizjonu Obrony Przeciwminowej, o czym poinformował rzecznik prasowy sił morskich Ukrainy Dmytro Pletenczuk. Jego zadaniem będzie zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi na krajowych wodach, w tym lokalizowanie i potencjalnie neutralizowanie obiektów niebezpiecznych znajdujących się pod wodą. Oprócz okrętów typu Sandown w skład w skład nowej formacji miałyby wejść także dwa kolejne niszczyciele min typu Alkmaar, których przekazanie zapowiedziała 14 marcu br. Holandia.