Offshore wind w Polsce – rozwój kadr kluczem do bezpieczeństwa i innowacji [WYWIAD]

Obecna sytuacja związana z ociepleniem klimatu oraz ostatnie wydarzenia geopolityczne wskazują na zwiększoną potrzebę rozwoju bezpieczeństwa - w tym bezpieczeństwa energetycznego. Aby jednak mogło ono wzrastać potrzebne jest stawianie na rozwój kadr. O tym i o innych tematach związanych z energetyką wiatrową w Polsce opowiedział dr inż. Hossein Ghaemi z Politechniki Gdańskiej w wywiadzie udzielonym ZielonejGospodarce.pl.

Dr inż. Hossein Ghaemi, adiunkt Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa (WIMiO) PG w Zakładzie Automatyki i Energetyki Morskiej Instytutu Budowy Okrętów jest absolwentem Uniwersytetu Teherańskiego z zakresu mechaniki ciała stałego, a także PG na kierunku Oceanotechnika. Uzyskał stopień doktora nauk technicznych na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa PG w 2004 roku. Pracuje na PG przez 30 lat.

OZE w Polsce - morskie możliwości 

Dr inż. Ghaemi wskazał na nowy potencjał wytwarzania energii, który w najbliższych latach będzie rozwijał się na morzu - mowa tutaj o offshore wind czyli morskich farmach wiatrowych, które w przeciwieństwie do swoich lądowych odpowiedników unikną problemu związanego z dostępnością gruntów oraz emitowaniem hałasu uciążliwego dla mieszkańców. 

- Najlepiej byłoby rozwijać energetykę na morzu ponieważ po pierwsze uzyskamy energię elektryczną, którą potrzebujemy, niezależnie od źródeł konwencjonalnych. Po drugie zapewni nam to bezpieczeństwo a po trzecie będzie to dla nas źródło produkcji paliw czystych - podkreśla.

Jak jednak wspomina Ghaemi obecnie z tymi inwestycjami związane są dwie przeszkody - brak odpowiednio wyszkolonych kadr i problemy ekonomiczne, ponieważ obecna technologia związana z budową MFW jest bardzo droga.

Potrzeba innowacji

- Wyzwania stojące przed inwestycjami offshore wind są bardzo duże. Potrzebujemy innowacji i takich rozwiązań, które spowodują, że koszty się zmniejszą - zaznacza. 

Podkreśla on, że obecnie duża część badań związanych z technologią offshore przeprowadzana jest w Europie. Przodują Dania, Szkocja, Norwegia oraz Holandia, podkreśla on również działalność Wielkiej Brytanii w tym zakresie.

- Wejście Polski na ten rynek będzie wymagało sporych wysiłków innowacyjnych i inwestowania w rozwój kadr - wspomina.

Podczas rozmowy zaznaczył, że zagraniczne rynki są jednak otwarte na współpracę, widać to na przykład na podstawie projektu DigiWind z udziałem Politechniki Gdańskiej we współpracy z zagranicznymi podmiotami. DigiWind ma zapewnić interdyscyplinarne Specjalistyczne Programy Edukacyjne (Specialised Education Programs), których celem jest przygotowanie specjalistów w dziedzinie nauki, technologii, inżynierii i matematyki (STEM) w systemach wiatrowych i energetycznych.

Koordynatorem projektu jest Technical University of Denmark Wind and Energy Systems, a wśród partnerów, oprócz Politechniki Gdańskiej, znajdują się holenderski Delft University of Technology, Technological University of the Shannon z Irlandii czy Norwegian University of Science and Technology. Oprócz uczelni w skład konsorcjum wchodzą firmy z sektora energetyki wiatrowej: Cadpeople z Danii, F6S z Irlandii, Whiffle z Holandii oraz Irish Manufacturing Research.

Politechnika Gdańska wychodzi naprzeciw

Dr inż. Hossein Ghaemi podkreślił, że Politechnika Gdańska jest obecnie zapleczem edukacyjnym, ale także badawczym dla rozwoju energetyki offshore. Szacuje się, że w perspektywie 10 lat do pracy związanej z offshore będzie potrzebnych około 70 tysięcy ludzi. Obecnie kluczowe staje się więc kształcenie specjalistów zdolnych do efektywnego zarządzania projektami energetycznymi na morzu, wykorzystujących zaawansowane narzędzia cyfrowe, takie jak systemy zarządzania danymi, analiza big data czy modelowanie procesów w środowisku wirtualnym.

- 5 lat temu opracowaliśmy program studiów dla specjalności projektowania i budowa morskich systemów energetycznych w ramach kierunku Oceanotechnika z myślą głównie o energetyce wiatrowej offshore. Przez 4 lata udało się wyedukować około 45-50 absolwentek lub absolwentów - wspomina dr inż. Hossein Ghaemi.

Warto wspomnieć, także o Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej (https://cmew.pg.edu.pl). Jest to ogólnouczelniane, interdyscyplinarne centrum badań i wdrażania technologii, skupiające się na rozwijaniu wiedzy i technologii związanych z morską energetyką wiatrową. Służy jako centrum dla instytucji akademickich, partnerów przemysłowych i agencji rządowych do współpracy w zakresie badań, innowacji i inicjatyw edukacyjnych.

Projekt DigiWind i nowe kierunki rozwoju

Od października na Politechnice Gdańskiej rusza nowy kierunek studiów II stopnia na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa związany z offshore. Studia będą trwały trzy (dla absolwentów energetyki, mechaniki i budowy maszyn, oceanotechniki, itp.) lub cztery (dla pozostałych kierunków technicznych) semestry i będą prowadzone w języku angielskim. Na kierunku zostanie uruchomiona specjalność Smart Wind Energy Engineering.

- Filarami tego programu są kompetencje cyfrowe, skupimy się na wykorzystaniu narzędzi AI do projektowania, ale także do eksploatacji. Do obsługi farm wiatrowych potrzebny jest rozwój jednostek autonomicznych, kwestie logistyki, transport, wszelkie operacje offshore'owe. Trzeba będzie się na tym skupić i opracować to. Dlatego przygotowanie absolwentów którzy są gotowi do wspomnianych wyzwań jest na ten moment dla nas priorytetem - podkreśla.

Dr inż. Hossein Ghaemi zaznaczył, że przy tworzeniu tego kierunku studiów skupiono się na czterech obszarach aplikacyjnych: obszar dotyczący projektowania, pracy dla deweloperów, badawczy oraz ostatni skupiony na certyfikowaniu, nadzorowaniu i realizacji projektów. Więcej informacji na temat nowego kierunku: pg.edu.pl

Projekt Hybrid Wind

Politechnika Gdańska oprócz kształcenia kadr zajmuje się również realizacją projektów badawczych, jednym z nich jest projekt Hybrid Wind, którego głównym celem jest opracowanie i zademonstrowanie innowacyjnego systemu wykrywania i monitorowania uszkodzeń elementów konstrukcyjnych turbin wiatrowych w oparciu o technologię Digital Twin.

- Celem głównym tego projektu jest stworzenie bliźniaka cyfrowego dla jednej turbiny wiatrowej, a w dalszym rozwoju dla całej farmy wiatrowej. Obecnie koledzy i koleżanki pracują głównie na pomiarach dotyczących struktury i konstrukcji łopat w różnych warunkach operacyjnych, m.in. w komorze, gdzie temperatura wynosi około minus 20 stopni - wspomina.

Konsorcjum Hybrid Wind łączy ekspertów z najlepszych europejskich ośrodków badawczych zajmujących się diagnostyką i prognozowaniem awarii z liderami światowego rynku oprogramowania i firmami europejskimi, które chcą zastosować opracowane narzędzia w sektorze energetyki wiatrowej.

Fot. Depositphotos, Politechnika Gdańska