Komisja Europejska 17 czerwca 2020 roku opublikowała  BIAŁĄ KSIEGĘ w sprawie wyrównania szans w zakresie dotacji zagranicznych”.

Zawiera ona kompleksową analizę przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej dotyczących konkurencji i handlu, oraz szereg propozycji, które mają pomóc całej gospodarce europejskiej w rozwiązaniu problemu subsydiowania przez kraje spoza Unii Europejskiej swoich produktów, w szczególności Chin, wypaczając przez to zasady zdrowej i uczciwej konkurencji. Dotyczy to również przemysłu stoczniowego, o ochronę przed takimi nieuczciwymi praktykami Związek Pracodawców FORUM OKRETOWE usilnie zabiega.

BIAŁA KSIĘGA zawiera kompleksową analizę dotychczasowych przepisów Unii Europejskiej dotyczących konkurencji, handlu, zamówień publicznych i sposobów finansowania. Zasadniczo stwierdza, że jakkolwiek przepisy Unii Europejskiej przyczyniły się do zachowania równych szans działania na rynku wewnętrznym w odniesieniu do subwencji pochodzących z państw członkowskich UE, to nie zrobiły tego w odniesieniu do subwencji pochodzących z krajów spoza UE, mimo że naruszają one zasady uczciwej konkurencji na rynku UE.

BIAŁA KSIĘGA uznaje również, że subwencje zagraniczne mogą być spowodowane celami politycznymi i strategicznymi, takimi jak: ustanowienie silnej obecności w UE oraz przejęcie i transfer technologii do zakładów produkcyjnych poza UE. Wreszcie BIAŁA KSIĘGA uznaje, że firmy z UE nie zawsze mają szansę konkurowania z firmami korzystającymi z zagranicznych subwencji, przy czym te ostatnie są w stanie przedstawić korzystniejsze  oferty, często poniżej kosztów produkcji.

Opublikowanie BIAŁEJ KSIĘGI otworzyło proces konsultacyjny, w trakcie którego do 23 września 2020 można było składać wnioski i uwagi, w oparciu o które Komisja Europejska planuje wprowadzić w życie odpowiednie regulacje prawne już w roku 2021.

O skomentowanie przebiegu tych konsultacji poprosiliśmy dyrektora Biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE Ireneusza Karaśkiewicza:

- Rozmawialiśmy już o tym, ale przypomnijmy - jaki jest główny powód wydania owej BIAŁEJ KSIĘGI w sprawie wyrównania szans w zakresie dotacji zagranicznych przez Komisję Europejską?
 
- Docelowo – obrona przemysłu i wytwórczości w UE przed nieuczciwą konkurencją, pochodzącą z krajów spoza UE, głownie z Chin. Wieloletnie doświadczenie z obowiązującymi regulacjami UE dotyczącymi konkurencji, handlu, zamówień publicznych i finansowania każą stwierdzić, że przepisy te zawierają zasadnicza lukę regulacyjną, ponieważ nie chronią rynku przed wyrobami subwencjonowanymi pochodzącymi spoza obszaru UE, głównie z Chin, przez co wypaczają rynek i narażają na upadek całe sektory wytwórcze w Europie. Również przemysł okrętowy, od lat zmaga się z nieuczciwą konkurencją krajów dalekowschodnich, głownie z Chin i Korei Południowej, które – w przeciwieństwie do krajów członkowskich UE - w sposób nieskrępowany stosują różnego rodzaju subwencje rządowe, wspierające ich producentów.

- Jakie działania podejmuje w tej sprawie FORUM OKRĘTOWE?
 
- Jesteśmy członkiem SEA Europe, organizacji lobbystycznej mającej siedzibę w Brukseli i reprezentującej  interesy całego europejskiego przemysłu okrętowego przed organami Unii Europejskiej. Z kolei SEA Europe stworzyła szerszy sojusz – z AEGIS Europe – organizacją zrzeszającą grupy reprezentujące przemysł wytwórczy w Europie. Organizacja ta od lat niezwykle energicznie lobbuje na rzecz zmiany regulacji UE, tak by przeciwdziałać nieuczciwej, subsydiowanej konkurencji chińskiej.

- Jak przebiega proces konsultacyjny BIAŁEJ KSIĘGI?
 
- Do 23 września 2020 trwał proces konsultacji publicznych i można było składać wnioski i uwagi, w oparciu o które Komisja Europejska planuje wprowadzić w życie odpowiednie regulacje prawne już w roku 2021. Do procesu konsultacyjnego SEA Europe wynajęło jedną z najlepszych kancelarii prawnych, specjalizującą się w prawie międzynarodowym, dotyczącym branży okrętowej, która przygotowała kompleksową odpowiedź i propozycje rozwiązań mające na celu ochronę przemysłu okrętowego w Europie przed nieuczciwą azjatycką konkurencją.

Zawiera ona nie tylko propozycje regulacji prawnych i stworzenia ośrodków monitorujących, ale również obejmuje propozycje uregulowania polityki finansowej instytucji europejskich, w tym w szczególności subsydiowania przez EU producentów pochodzących spoza Europy. Producenci ci często wspierani są finansowo również w swoich krajach, co prowadzi do zjawiska podwójnego subsydiowania, a to stawia szeroko rozumiany europejski przemysł – w naszym przypadku – okrętowy, na bardzo trudnej konkurencyjnie pozycji.

Ważny jest również aspekt związany z przygotowaniem funduszu odbudowy gospodarek krajów UE po pandemii COVID-19 – chodzi o to, aby z programów pomocowych skorzystały podmioty działające na terenie UE, a nie producenci z Chin.

W lipcu i sierpniu mieliśmy wiele telekonferencji uzgadniających ostateczną wersję uwag SEA Europe do BIAŁEJ KSIĘGI. Ostatecznie stanowisko zostało zaakceptowane przez Komitet Dyrektorów SEA EUROPE i wysłane do Komisji Europejskiej 14 września 2020 r.

Korzystając ze zgody SEA Europe, można zapoznać się z pełną treścią tego dokumentu, dostępnego pod poniższym linkiem:
Uwagi SEA Europe do BIAŁEJ KSIĘGI Komisji Europejskiej w sprawie wyrównania szans w zakresie dotacji zagranicznych

- Jaki będzie kolejny krok?

- Proces przygotowawczy do nowych regulacji trwa dalej i w tej chwili w SEA Europe pracujemy nad dokumentem zwanym „Inception Impact Assessment” (IIA) – czyli Wstępną Oceną Skutków. To decydujący krok w standardowej procedurze Komisji Europejskiej, mający na celu przygotowanie nowych regulacji prawnych. Jest one zwykle uruchamiany po konsultacjach publicznych - w naszym przypadku zakończonych 23 września - i przed opublikowaniem wniosku legislacyjnego Komisji Europejskiej. Ostateczną treść dokumentu uzgadniamy wewnątrz SEA Europe w tej chwili. Wchodzimy na ostatnią prostą całego procesu. O dalszym jego przebiegu będę informował.