Chińskie statki fałszują dane AIS. To zagrożenie dla żeglugi

Jak poinformowały filipińskie służby, chińskie statki oraz jednostki straż wybrzeża stosują fałszywe sygnały AIS, aby wprowadzać w błąd społeczność międzynarodową, zdezorientować władze i wzbudzić obawy społeczne. Ma to także być sprzeczne z postanowieniami o Międzynarodowej Konwencji o Bezpieczeństwie Życia na Morzu (SOLAS).

Rzecznik prasowy Straży Wybrzeża Filipin komodor Jay Terriera podał na portalu X(dawniej Twitter) że jednostka analogicznej, chińskiej formacji, oznaczona jako CCG 21543, w ciągu 60 dni wskazywała na obecność na tak różnorodnych obszarach, że realistyczne poruszanie się między nimi byłoby niemożliwy. Podobne praktyki mają dotyczyć też chińskich statków, co zdaniem rzecznika wskazuje, że Chiny wykorzystują sygnały AIS do działań spoofingowych (podszywania się).

Przypomnijmy, że System Automatycznej Identyfikacji (Automatic Identification System, AIS) zapewnia automatyczną wymianę danych jednostek morskich, co pozwala planować trasy morskie, unikać kolizji oraz identyfikować statki dla brzegowych systemów nadzorujących ruch statków (VTS). Według wymagań V Rozdziału Międzynarodowej Konwencji o Bezpieczeństwie Życia na Morzu (International Convention for the Safety of Life at Sea, SOLAS) opracowanej przez IMO, system AIS powinien być zainstalowany statkach o pojemności brutto 300 i więcej, zatrudnionych w żegludze międzynarodowej, o pojemności brutto 500 i więcej, niezatrudnionych w żegludze międzynarodowej oraz wszystkich statkach pasażerskich, niezależnie od rozmiaru.

Na wyłączanie systemu AIS jest ciche przyzwolenie w przypadku statków poruszających w rejonie „Rogu Afryki” a także Morza Czerwonego i Zatoki Adeńskiej, gdy chcą uniknąć wykrycia przez piratów i bojowników Huti, atakujących jednostki nawodne. Kontrowersje dotyczą masowców i zbiornikowców tzw. „floty cieni”, które transportują towary z Rosji i Iranu, szczególnie produkty ropopochodne, chcąc uniknąć sankcji.

Jak się okazuje, robią to także chińskie statki i patrolowce straży wybrzeża, co ma związek z poruszaniem się po m.in. filipińskich wodach, do których Pekin rości sobie pretensje. Dochodzi do tego również fałszowanie AIS, czyli oznaczanie lokalizacji innej niż w rzeczywistości. Jak poinformował komodor Jay Tarriera, 10 grudnia w regionie niepodal filipińskiego portu Zambales zauważono za pomocą danych z sygnału AIS obecność kilku podejrzanych jednostek, patrolowca CCG 21543; pogłębiarki Yang Shong 699, An Da Kang 3689 i Hong Xia 668 (wszystkie pod banderą Chin) oraz pogłębiarka Sanko Uno 13 (pod banderą Sierra Leone). Wysłany w ten rejon filipiński duży patrolowiec straży wybrzeża BRP Teresa Magbanua (MRRV-9701) monitorował ich aktywność, lecz po przybyciu w miejsce nieopodal ich występowania okazało się, że na obserwowanym akwenie są obecne tylko trzy chińskie pogłębiarki. Zdaniem służb patrolowiec Straży Wybrzeża Chin ma wykorzystywać te i podobne jednostki, aby ułatwić manipulację AIS, aby zmylić służby morskie.

Jak podkreślają filipińskie służby ta praktyka ma zagrażać nie tylko bezpieczeństwu państwa, ale też żegludze, gdyż wprowadza w błąd jednostki nawodne, grożąc np. kolizją na otwartym morzu. Dowodzić ma nielegalnych działań Pekinu, który od kilku lat rości sobie prawa do wysp i akwenu Morza Południowochińskiego, regularnie naruszając filipińskie wody terytorialne oraz prowadząc prowokacyjne działania wobec jednostek cywilnych oraz należących do służb, m.in. blokując trasy morskie, polewając z armatek wodnych bądź próbując taranować. W związku z tym rząd w Manili zaczął zacieśniać relacje z USA w kwestii partnerstwa na rzecz bezpieczeństwa, co wiąże się z obecnością amerykańskich żołnierzy w kraju oraz regularnych ćwiczeń sił i służb morskich na spornych wodach, co regularnie powoduje protesty ze strony chińskich władz. Filipiny zacieśniają też relacje z Koreą Południową, Japonią i Australią.