Obecnie czytając o roli branży morskiej w polityce klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej najczęściej pojawia się temat rozwoju OZE i infrastruktury na Morzu Północnym i Bałtyckim. Na znaczeniu zyskuje także region Morza Śródziemnego, o czym świadczy ostatnia podpisana deklaracja.
14 kwietnia 2021 roku przedstawiciele 42 krajów podpisali deklarację w sprawie przejścia na zieloną, zeroemisyjną produkcję energii elektrycznej. Członkowie Unii dla Śródziemnomorza czyli kraje Unii Europejskiej oraz spoza wspólnoty - Albania, Algieria, Bośnia i Hercegowina, Egipt, Izrael, Jordania, Liban, Mauretania, Monako, Czarnogóra, Maroko, Palestyna, Tunezja i Turcja (członkostwo Syrii jest obecnie zawieszone) podkreślili swoje zaangażowanie w dekarbonizację sektora energetycznego w ramach walki ze zmianami klimatycznymi.
Podczas trzeciego posiedzenia Unii dla Śródziemnomorza w Lizbonie potwierdzono zamiar wytyczenia nowej drogi przemian w zakresie transformacji energetycznej w regionie, a także priorytety w zakresie zacieśnienia współpracy regionalnej w sektorze energetycznym.
Komisarz UE ds. energii Kadri Simson powiedziała, że Europa znajduje się w kluczowym momencie walki z kryzysem klimatycznym.
– Jeżeli nie nastąpi zmiana polityki to do 2040 roku temperatura w regionie Morza Śródziemnego będzie o 2,2 stopni wyższa niż obecnie. Aby ograniczyć globalne ocieplenie musimy pilnie zwiększyć efektywność energetyczną, przy jednoczesnym zwiększeniu wykorzystania zeroemisyjnej energii we wszystkich sektorach, w tym w transporcie, przemyśle, ogrzewnictwie i chłodnictwie. Przyjęta dziś deklaracja stanowi wyraźny sygnał i pokazuje gotowość regionu do współpracy na rzecz przejścia na czystą energię – powiedziała Simson.
Niezbędna transformacja sektora gazowego – pomoże wodór
Deklaracja obrazuje nowe ambicje regionu Morza Śródziemnego w zakresie przejścia na zeroemisyjną energetykę. Odnosi się ona do przyspieszenia realizacji ambitnych planów działania i celów w zakresie zwiększenia efektywności energetycznej oraz ułatwienia inwestycji w instalacje OZE. Kraje chcą także podjąć wyzwanie przemodelowania sektora gazowego na bardziej zrównoważony poprzez promowanie niskoemisyjnej energetyki gazowej, w szczególności zielonego wodoru i jego pochodnych, oraz ograniczenie emisji metanu. Jest to szczególnie zgodnie z polityką energetyczną UE oraz przyjęta strategią na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej.
Państwa zadeklarowały się do współpracy w zakresie innowacji i wymiany know-how oraz poprawy integracji rynkowej. Na znaczeniu zyskają inwestycje w zrównoważone technologie OZE, ekologiczny wodór i efektywność energetyczną. W tym celu niezbędne są narzędzia ułatwiające finansowanie projektów energetycznych. W deklaracji podkreślono również potrzebę zwiększenia świadomości społecznej w zakresie energetyki, klimatu i środowiska, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń.
Unia dla Środziemnomorza wspiera już wiele inicjatyw w zakresie rozwoju nowych technologii energetycznych w regionie. SPREF (SEMed Private Renewable Energy Framework) ma na celu przełamanie barier uniemożliwiających rozwój prywatnych rynków energetyki odnawialnej w Maroku, Tunezji, Egipcie, Jordanii i Libanie. Z kolei celem CLIMA-MED jest zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i zdolności adaptacyjnych krajów partnerskich, przy jednoczesnym zachęcaniu ich do przejścia na gospodarki niskoemisyjne i odporne na zmianę klimatu. Tafila Wind Farm to projekt przełomowy w zakresie prywatnego finansowania projektów energii z OZE, które ma objąć 3 proc. krajowego zapotrzebowania na energię elektryczną Jordanii. Projekt ma także na celu stymulowanie rynku pracy w obszarze energetyki.
Morze Śródziemne w obliczu wyzwań
Region Morza Śródziemnego zamieszkuje populacja sięgająca 500 milionów mieszkańców. Szacuje się, że zapotrzebowanie na energię w regionie wzrośnie o ponad 50 proc. do 2040 roku. Dodatkową presję nakłada intensywna industrializacja krajów, rozwój turystyki i nasilające się skutki zmian klimatycznych. Eksperci zwracają uwagę na bogactwo regionu w zakresie OZE, takich jak słońce, wiatr i woda. Szczególny potencjał w obszarze OZE postrzega się w inwestycjach w elektrownie słoneczne bazujące na technologii CSP (ang. concentrated solar power).Obecnie kraje MENA i oraz kraje UE leżące nad Morze Śródziemnomorskim borykają się z problemami z inwestycjami w OZE oraz infrastrukturę niezbędną do przesyłu energii. Pojawiają się jednak pierwsze jaskółki zmian. Przykładowo Grecja planuje rozwój morskiej energetyki wiatrowej.
Estonia przygotowuje plan przyłącza morskiej farmy wiatrowej w Zatoce Ryskiej
Bloomberg: Rosja wstrzymała przepływ ropy rurociągiem „Przyjaźń” do Węgier, Słowacji i Czech
Na terenie morskiej farmy Fécamp zainstalowano pierwszy fundament grawitacyjny
Pełzający po turbinach BladeBUG pomoże zaoszczędzić sektorowi offshore 250 milionów funtów rocznie
Orlen opublikował raport za 2021 rok
Działalność na Morzu Północnym przynosi dziennie wpływy do budżetu rzędu 22 mln funtów