Oczywistym jest, iż spółki prawa handlowego jako osoby prawne powinny dysponować w obrocie stosownym majątkiem. Obowiązek ten szczególnie widoczny jest w przypadku spółek kapitałowych, gdzie zarówno spółka z o.o. jak i spółka akcyjna muszą dysponować określonym kapitałem – majątkiem na początku prowadzenia działalności gospodarczej.

Wniesienie i pokrycie wkładów przy założeniu spółki kapitałowej jest podstawowym obowiązkiem każdego wspólnika, zarówno udziałowca jak i akcjonariusza. Oczywiście należy pamiętać o obowiązkach i odstępstwach wynikających z przepisów Kodeksu Spółek Handlowych, ponieważ w przypadku sp. z o.o. pokrycie musi zostać dokonane przed zarejestrowaniem spółki, natomiast w przypadku spółki akcyjnej pokrycie kapitału zakładowego może zostać dokonane po jej zarejestrowaniu.

Wkład do spółki może przybrać formę wkładu pieniężnego, bądź też wkładu niepieniężnego (aportu). Najbardziej popularną formą wniesienia wkładów do spółki jest wkład pieniężny, ponieważ określenie jego wartości zasadniczo jest najmniej problematyczne. Co więcej, aktualnie czynność polegającą na wniesieniu wkładu pieniężnego do spółki z perspektywy prawa podatkowego jest czynnością neutralną. Z początkiem stycznia 2018 roku, ma to jednak ulec zmianie, a to za sprawą rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Druk Nr 1878). Wyżej wymieniony projekt ustawy, bez poprawek przeszedł etapy legislacyjne przez Sejmem i Senatem, a w dniu 13 listopada 2017 roku został przekazany Prezydentowi RP do podpisu.

Obecne regulacje

Jedną z najistotniejszych zmian jakie wejdą w życie z dniem 01 stycznia 2018 roku są zmiany w Ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: Ustawy o CIT). Zmiany w przepisach, zakładają opodatkowanie wszelkich wkładów jakie są wnoszone do spółek kapitałowych – zarówno wkładów niepieniężnych (aportów) tj. nieruchomości, maszyn, ale także wkładów pieniężnych (gotówkowych).  

Aktualnie zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt. 7 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: Ustawy o CIT), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: „wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze - w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio;” Wynika z niego że przychodem jest wkład niepieniężny wniesiony do spółki albo do spółdzielni, w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Omawiane zmiany dotyczącą przytoczonego powyżej przepisu art. 12 ust. 1 pkt. 7 Ustawy o CIT. Na skutek uchwalonych zmian i poprawek, w pkt. 7 ustawy dojdzie do skreślenia wyrazów: „– w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część”. Zmiana ta prowadzić będzie w rzeczywistości do daleko idących i istotnych konsekwencji w aspekcie prawno-podatkowym. Biorąc pod uwagę fakt, iż z treści przepisu zniknie część zdania odnosząca się swoją treścią do wkładów niepieniężnych (przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części), to w konsekwencji należy przyjąć, że opodatkowaniu podlegać będą również wkłady pieniężne do spółki kapitałowej. Przychodem zostanie zgodnie z nową regulacją „wartość wkładu określona w statucie lub w umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnych charakterze”. Taki stan rzeczy prowadzić będzie do powstania przychodu po stronie wnoszącego wkład, który będzie opodatkowany.

Wnioski

Zmiany w przepisach, które mają wejść w życie z dniem 01 stycznia 2018 roku, zakładają opodatkowanie wszystkich wkładów jakie są wnoszone do spółek kapitałowych – zarówno wkładów niepieniężnych (aportów) tj. nieruchomości, maszyn, ale także wkładów pieniężnych (gotówkowych). Rozwiązanie takie jest przełomowe. Nadto, podkreślenia wymaga fakt, że zmiana ta będzie dotyczyła spółek kapitałowych nie tylko nowopowstałych, ale również tych istniejących już na rynku.

Wprowadzenie zmian doświadczą przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą i będą lokować środki pieniężne w podmioty gospodarcze istniejące na rynku. Co więcej, negatywne implikacje wprowadzonych zmian odczują podatnicy, którzy będą planowali zawiązać spółkę kapitałową, gdyż już w momencie wnoszenia wkładu do spółki powstanie po ich stronie przychód, który będzie trzeba w odpowiedni sposób rozliczyć z organami podatkowymi.

Proces nowelizacji ustawy pozostaje trudny do zrozumienia. W uzasadnieniu rządowego projektu wskazano jedynie, że ww. zmiana ma „charakter legislacyjny”, przez co w trakcie procesu ustawodawczego zmiana ta została najwyraźniej przeoczona. W konsekwencji projektowana zmiana pozostała niezmieniona zarówno w Sejmie jak i w Senacie. Niewykluczone, że ww. niekorzystne dla podatników regulacje prawne są wynikiem błędu lub przeoczenia ustawodawcy.

Celem zmian jest niezaprzeczalnie uszczelnienie systemu podatkowego i w konsekwencji zwiększenie dochodów odprowadzanych do budżetu Państwa. Jednakże wprowadzenie wyżej wskazanych zmian odniesie dalej skutki idące dla przedsiębiorców. Opodatkowanie wkładu pieniężnego wnoszonego do spółki kapitałowej z pewnością wywrze negatywny wpływ na decyzje w zakresie podejmowania niektórych przedsięwzięć gospodarczych w Polsce.

Radca Prawny Mateusz Romowicz
Aplikant radcowski Łukasz Pawłuszyński
Więcej informacji dotyczących pracy Kancelarii znajdą Państwo na stronie kancelaria-gdynia.eu , prawo-korporacyjne.pl

Znajdź nas na facebook