Jak wygląda sytuacja żeglarzy i branży jachtowej na świecie w dobie pandemii? Michał Bąk, sekretarz generalny POLBOAT przygotował krótki raport. Zachęcamy do lektury.

European Boating Industry oraz International Council of Marine Industry Associations (ICOMIA) podejmują szereg działań i regularnie aktualizują informacje dotyczące branży jachtowej w obliczu rozwoju sytuacji epidemiologicznej. EBI przygotowuje też specjalny dokument dotyczący środków wsparcia krótko- i średnioterminowego w celu zaradzenia wpływowi wybuchu COVID-19 dla branży. Szczegóły poznamy wkrótce. Członkiem obu tych organizacji jest Polska Izba Przemysłu Jachtowego i Sportów Wodnych (POLBOAT). Michał Bąk, sekretarz generalny POLBOAT przygotował krótki raport jak wygląda sytuacja żeglarzy w poszczególnych krajach na świecie.

Hiszpania

Cały przemysł jachtowy jest wstrzymany. Stocznie, dostawcy czy firmy usługowe w tym sektorze musiały wstrzymać działalność. Mariny i jacht kluby są zamknięte dla członków i klientów, zarówno nad morzem, jak i śródlądowe. Żeglarstwo jest zabronione podobnie, jak przebywanie na łodzi w celach serwisowych. Taką możliwość specjaliści mają tylko w niezbędnym zakresie, koniecznym dla bezpieczeństwa łodzi. Firmy czarterowe nie działają, poza tym jest zakaz wpuszczania zagranicznych łodzi na wody hiszpańskie.

Francja

Wszystkie sklepy, kina, muzea, usługi publiczne, banki itp. są zamknięte do 15 kwietnia. Wszyscy muszą pozostać w domach. Spotkania są zabronione, nie wolno spotykać się z przyjaciółmi, chodzić w grupach. Opuszczenie domu jest możliwe tylko z ważnego powodu (praca, zakup żywności, powody medyczne). Dostęp do morza, jezior, plaż, marin itd. jest surowo zabroniony, podobnie jak żeglowanie i inne sporty wodne. Stocznie i firmy związane z przemysłem jachtowym zawiesiły działalność na okres kilku tygodni.

Grecja

Trwają rozmowy z rządem na temat opłat za cumowanie jachtów prywatnych, komercyjnych oraz czarterowych, które są zablokowane w marinach. Aktualnie działalność czarterowa i żeglowanie są zabronione, więc związki zawodowe i stowarzyszenia ubiegają się o 40-60% zniżki za cumowanie w najbliższych miesiącach.

Norwegia

Sezon żeglarski dla wielu Norwegów rozpocznie się w Wielkanoc. Nie ma wielu ograniczeń dotyczących pływania łódką, ale niektóre porty zostały zamknięte, inne mają ograniczenia dla niektórych działalności. Największe norweskie targi łodzi „Sjøen for Alle”, które miały się odbyć w marcu, zostały odwołane. Wiele mniejszych regionalnych wystaw łodzi zostało anulowanych lub przełożonych.

Kolejną dużą imprezą wystawienniczą będzie „Båter i Sjøen” w Oslo. Targi są planowane na wrzesień i na razie przygotowania przebiegają zgodnie z planem.

Szwecja

W porównaniu z większością państw europejskich Szwecja jest nadal dość otwarta i ma najmniej przepisów, a zamiast tego pokłada wielkie zaufanie w zdrowym rozsądku ludzi. Jeśli chodzi o branżę, to stocznie nadal prowadzą działalność, choć wyniki sprzedaży są na znacznie gorszym poziomie. Otwarte są również firmy zajmujące się serwisowaniem łodzi, a także rynek wtórny i tu sprzedaż detaliczna wypada całkiem dobrze.

Australia

Wprowadzono znaczące ograniczenia dotyczące gromadzenia się w przestrzeni publicznej. Zamknięte zostały obiekty sportowe, kina, puby, kluby nocne, kasyna itp. Restauracje i kawiarnie oferują tylko dania na wynos lub z dostawą do domu. Wiele przystani płaci koncesje lub opłaty leasingowe agencji rządowej. Aby zmniejszyć straty finansowe i utratę pracy w marinie, agencje te wstrzymały czasowo obowiązek uiszczania opłat (niektóre opłaty zostały wstrzymane do 2023 roku).

Brazylia

Brazylia wprowadziła ograniczenia w sektorach innych niż określane jako "istotne". Szczególne dotknięte są firmy związane z turystyką. Zawieszono działalność większości hoteli i marin. Targi jachtowe, planowane na kwiecień w Rio, zostały przełożone. Z kolei targi w Sao Paulo, mające odbyć się w październiku, póki co są przygotowywane zgodnie z planem.

Finlandia

Rząd ogłosił stan wyjątkowy. Granice Finlandii są zamknięte, możliwy jest tylko powrót osób do domu lub ruch graniczny, jeśli ktoś pracuje za granicą np. w Szwecji lub Norwegii. Odwołano kilka lokalnych wystaw łodzi, planowanych na okres marzec-maj.

Grenada

Wprowadzono "Ograniczony stan wyjątkowy". Rząd na bieżąco współpracuje z Marina&Yachting Association. Wprowadzono czasowe ograniczenia funkcjonowania oraz godzinę policyjną w okresie 30.03-6.04. Część marin działa, w ograniczonych godzinach i z zachowaniem wszelkich zasad higieny i bezpieczeństwa, mimo, że obowiązuje zakaz korzystania z portów, a właściciele łodzi w marinach praktycznie nie mają do nich dostępu.

Holandia

Zamknięto szkoły i inne placówki edukacyjne, a także sklepy z wyjątkiem najbardziej istotnych. Zaleca się pozostanie w domu i nie wychodzenie, chyba że jest to absolutnie konieczne. Firmy czarterowe i obiekty turystyczne oferują klientom vouchery na skorzystanie z usług w późniejszym czasie zamiast zwrotu pieniędzy, trwają też rozmowy z rządem na temat ew. dofinansowania strat z tego tytułu. Dotychczas 12 prowincji zadeklarowało przekazanie wspólnie 120 milionów euro na ten cel, ale podejmowane są próby uzyskania dodatkowego dofinansowania na szczeblu centralnym.

Hong Kong

Rząd zintensyfikował restrykcje, zamknięto m.in. kluby sportowe. Kilka jacht klubów również zostało zamkniętych, ale podobno nie ma problemu z dostępem do łodzi w marinach przez armatorów. Według ostatnich badań, obecna sytuacja, w tym także odwołanie zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych targów łodzi i imprez żeglarskich, będzie miało znaczący bądź umiarkowany, ale na pewno negatywny, wpływ na blisko 75% firm z branży. Firmy czarterowe zanotowały 30% spadek w porównaniu do ubiegłego roku. A rezerwacje na kolejne miesiące spadły do zera. Duża część firm zawiesiła już działalność w marcu. Firmy czarterowe planują wspólnie napisać petycję do rządu w sprawie otrzymania specjalnych środków na wsparcie sektora, jednak problem polega na tym, że nie wszystkie firmy chcą ze sobą współpracować, co osłabia generalnie branżę czarterową w oczach rządu.

Irlandia

Odwołano wszystkie imprezy sportowe, w tym także żeglarskie. Mariny nie zostały zamknięte, ale stale redukowane są usługi i udogodnienia dla klientów. Łodzie spoza najbliższej okolicy nie są wpuszczane do marin. Zabroniona jest również samoizolacja na pokładzie łodzi.

Japonia

Odwołano zarówno największe targi The Japan International Boat Shhow, a także pięć innych lokalnych wystaw, które miały się dobywać w terminie kwiecień-maj. Póki co wstrzymano także możliwość testowania łodzi przez klientów dealerów importowanych jednostek. Z kolei mariny działają bez żadnych ograniczeń.

Kanada

Ponieważ w Kanadzie nie zaczął się jeszcze sezon, na razie nie ma znaczących ograniczeń dotyczących żeglowania, ale najprawdopodobniej będzie to możliwe tylko w niezbędnych sytuacjach.

Niemcy

Mariny są zamknięte i obowiązuje zakaz wpuszczania łodzi. Jeśli łodzie są już w marinie, ich właściciele mają zakaz wejścia na nie. Tylko profesjonaliści mogą pracować w marinach czy jacht klubach (np. przy serwisowaniu), ale jest to ograniczone do maksymalnie dwóch osób.

Nowa Zelandia

Kraj jest objęty obowiązkową blokadą. Wszyscy mieszkańcy muszą pozostać w swoich domach na okres co najmniej 4 tygodni. Mariny i stocznie zostały zamknięte. Z uwagi na zakaz przemieszczania się (z wyjątkiem sklepów z żywnością i placówek medycznych) nie ma możliwości dostępu do łodzi w marinie przez właściciela. W marinach mogą pracować tylko ochroniarze, głównie pilnując osób mieszkających na pokładzie łodzi, żeby stosowali się do ogólnych zaleceń.

Portugalia

Prezydent ogłosił stan wyjątkowy. Odwołano wszystkie duże imprezy oraz zamknięto bądź ograniczono działalność czasowo większości firm. Zamknięto również ruch na granicy z Hiszpanią. Mariny i inne porty są zamknięte dla wszelkich łodzi z obcą banderą. Mogą one wpłynąć do portu tyko po paliwo bądź w innej pilnej sprawie, jednak członkowie załóg nie mogą schodzić na ląd. W marinach pracują praktycznie tylko osoby związane z konserwacją i naprawą łodzi. W Portugalii turystyka jest jedną z najważniejszych branż, dlatego przewiduje się, że obecna sytuacja będzie miała bardzo negatywny skutek dla gospodarki całego kraju.

Republika Południowej Afryki

Prezydent RPA ogłosił ogólnonarodową blokadę do 16 kwietnia. Nikt nie prawa wychodzić z domu, chyba że szuka opieki medycznej lub w celu zakupu żywności bądź leków. W kwestii pilnowania blokady, wojsko wspiera policję. Jest zakaz wpuszczania do kraju podróżnych z krajów wysokiego ryzyka.

Singapur

Osoby przyjeżdżające do Singapuru muszą wypełnić specjalne formularze na temat stanu zdrowia. Nie dotyczy to jednak osób planujących krótką wizytę, w tym również pasażerów tranzytowych. Od 24 marca takie odwiedziny są zabronione. Mariny są otwarte, są nawet organizowane rejsy po lokalnych wodach, ale z wykluczeniem osób z zagranicy. Singapre Yacht Show został przeniesiony na 22-25 października b.r.

Słowenia

Słowenia znajduje się w kwarantannie od połowy marca. Mariny są zamknięte. Transport publiczny zaprzestał działalności. Ludziom nie wolno podróżować poza miejscowość, w której mieszkają. Wychodzić z domu można tylko w ważnej sprawie (zakupy żywności, praca), ale z zachowaniem bezpiecznej odległości od innych osób. Większość marin ma zainstalowane kamery, żeby właściciele mogli mieć podgląd na swoje łodzie.

Turcja

Mariny nie są obecnie zamknięte, ale czasowo wstrzymano funkcjonowanie w nich kawiarni, restauracji itp. punktów. Mariny mogą przyjmować łodzie, które przypływają z innych przystani na wodach tureckich. Z kolei wszyscy przybywający z zagranicy są kierowani do władz portowych w celu podjęcia działań związanych kwarantanną. Stocznie i producenci różnego rodzaju osprzętu prowadzą działalność, zachowując wszystkie zalecane środki higieny i bezpieczeństwa.

USA

Większość targów łodzi w USA miało już miejsce, choć NMMA musiała odwołać dwie marcowe wystawy i planowaną konferencję. Niektóre stocznie i dealerzy nadal funkcjonują. Lokalne mariny są zamykane, ale jest to zróżnicowane, ponieważ mariny w USA podlegają różnym regulacjom w zależności od stanu, w którym są zlokalizowane. Część stoczni już zawiesiła bądź mocno ograniczyła produkcję. Branża jachtowa wydała komunikat, w którym przewiduje spadek sprzedaży łodzi w 2020 roku na poziomie 50%. Rząd USA przekazał 2 biliony dolarów na program wsparcia głównie małych firm, osób, które utracą pracę w tym okresie, a także bezpośrednio dla gospodarstw domowych.

Wielka Brytania

Obecnie kraj jest w pełni zablokowany. Ludziom zaleca się pozostanie w domach i wychodzenie tylko, gdy jest to absolutnie konieczne (praca, apteka, sklep spożywczy). Raz dziennie można wyjść z domu żeby ćwiczyć, biegać czy jeździć na rowerze, ale tylko w najbliższej okolicy swojego domu. Rząd póki co zezwala portom na funkcjonowanie, głównie ze względu na transport towarowy. Rekreacyjne żeglowanie nie jest uznane jako "istotne" więc podlega karze grzywny. Ograniczone zresztą są również możliwości dostania się właścicieli na swoje jednostki zacumowane w portach.

Włochy

Pełne zamknięcie przystani oraz firm produkujących łodzie (działają wyłącznie firmy serwisujące jednostki pływające. Niektórzy producenci (np. żaglownie) tymczasowo przekształciły profil działalności na produkcję środków bezpieczeństwa typu maseczki. Wraz z ograniczeniem wychodzenia z domu do niezbędnych powodów, nie ma możliwości korzystania z portów i żeglowania. Krajowe stowarzyszenie właścicieli łodzi wystosowało list do rządu, w którym wyjaśnia, że 500.000 łodzi nie może być pozostawiona bez opieki przez właścicieli, a żeglowanie w obecnej sytuacji jest bezpieczną praktyką.

Zjednoczone Emiraty Arabskie

Od 26 marca rządy Emiratów wprowadził obowiązkową blokadę. Od godz. 20.00 do 6.00 transport publiczny jest całkowicie zawieszony (nie dotyczy to tylko policji, wojska, personelu medycznego czy pracowników lotnisk). Za złamanie okresu blokady grożą wysokie grzywny. Zawieszono działalność przedsiębiorstw związanych z gospodarka morską w tym także firm czarterowych. Mariny pozostają otwarte, ale tylko dla prywatnych właścicieli łodzi i pod warunkiem, że przebywają oni tylko na pokładzie łodzi, bez schodzenia na ląd. Żeglarstwo nie zostało zakazane, ale praktycznie nikt z tego nie korzysta, podporządkowując się pod ogólne zalecenia dotyczące pozostania w domach. Działalność prowadzą natomiast firmy związane z rybołówstwem ponieważ jest to traktowane na równi z produkowaniem żywności.

Belgia

Obecnie nie są prowadzone żadne działania w zakresie turystyki i rekreacji związanej z wodą. Rząd Belgii poinformował, że posiada środki w wysokości 50 miliardów euro, które zamierza przekazać na wsparcie gospodarki i walkę ze skutkami pandemii w kraju.

Węgry

Obecnie, do 11 kwietnia jest obowiązek pozostania w domu (mieszkańcy mogą opuścić swoje domy tylko z „istotnych powodów”, chociaż lista tych wyjątków jest raczej obszerne, od zakupów spożywczych po manicure). Policja i wojsko będą egzekwować te ograniczenia. Ponieważ węgierski sektor jachtowy nie jest duży, ale słynie z tradycyjnej ręcznie robionej, niestandardowej produkcji, również stoi w obliczu ciężkiego czasu. W Budapeszcie pod koniec lutego odbyły się targi łodzi, wszystkie inne wystawy łodzi, niezależnie od tego, czy odbywają się w pomieszczeniach, czy na wodzie, zostały przełożone lub odwołane. Klienci wycofują się z zamówień sprzedaż ustała, przychody spadły o 90(!)%. Szkoły żeglarskie również odwołały zajęcia. Rezerwacje czarterowe na kwiecień, maj, czerwiec zostały anulowane. Zamykanie przystani nie jest obowiązkowe, ale niektóre z nich zdecydowały o ograniczeniach. Ponieważ Węgry nie mają żadnego połączenia z morzem, mają tylko śródlądowe drogi wodne, dozwolone jest pływanie łódką, ale jeśli nie jesteś z członkami rodziny, musisz zachować odległość 1,5 metra. Rząd Węgier nie udziela żadnej pomocy finansowej przemysłowi jachtowemu. Nie pomaga w opłacaniu rocznej opłaty koncesyjnej, nie dofinansowuje wynagrodzeń, aby uniknąć zwolnień. Pomoc jest kierowana tylko do tych sektorów, które zostały najpoważniej dotknięte pandemią (turystyka, kultura, rozrywka, transport).